نهادهای دولتی افغانستان با گذشت بیش از هفت ماه از سال مالی، هنوز نتوانسته اند بیش از ۲۱ درصد بودجه انکشافی خود را مصرف کنند.
این در حالی است که وزارت مالیۀ افغانستان می گوید که مصرف بودجه تأثیر مستقیم روی کمک‌های جامعه جهانی در نشست بروکسل برای افغانستان دارد. اقتصاد دانان هم از نبود برنامه کاری در وزارت خانه‌ها سخن می‌گویند.
تا کمتر از دو ماه دیگر رهبران حکومتی افغانستان به نشست بروکسل خواهند رفت. این نشست برای آیندۀ افغانستان با اهمیت خوانده می‌شود. مخصوصا اینکه در نشست بروکسل تعهدات مالی جامعه جهانی برای افغانستان مشخص خواهد شد.
این در حالیست که با گذشت بیش از هفت ماه هنوز نهادهای دولتی افغانستان نتوانسته اند بیش از ۲۱ درصد بودجۀ انکشافی شان را از ۸۰ درصد به مصرف برسانند.
کل بودجه انکشافی ۲،۵ میلیارد دالر است. وزارت مالیۀ افغانستان اما می گوید که مصرف بودجه برای نشست بروکسل مهم است و آنان امیدوار اند در زمان باقی مانده مصرف بودجه با توجه به مؤثریت کار، افزایش یابد.
اجمل عبدالرحیم‌زی سخنگوی وزارت مالیۀ افغانستان در صحبت با صدای امریکا می‌گوید "تا زمان کنفرانس بروکسل دو ماه وقت داریم. پیش بینی های ما این است که تا دو ماه دیگر گراف مصرف ما بلند می‌رود. موضوع مصرف بودجه، طبعا یک مسأله مهم در کنفرانس بروکسل خواهد بود که ما به جامعه جهانی گفته می‌توانیم که حکومت افغانستان ظرفیت دارد تا بودجه خود را با درنظرداشت اصل مؤثریت و مثمریت به مصرف برساند."
وزارت امور زنان با مصرف ۵۶ درصد بودجه انکشافی در صدر قرار دارد و وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان با مصرف چهار فیصد بودجه انکشافی در پایین فهرست وزارت‌ها قرار گرفته است.
بودجه مصرفی ریاست اجراییه، ولسی جرگه و مشرانو جرگه اما صفر است. سایر وزارت‌ها و نهادهای مستقل بودجوی، بین ۱۰ تا ۳۸ فیصد بودجۀ شان را مصرف کرده‌اند.
بی برنامه گی نهادهای دولتی
اما چرا اکثر وزارت‌ها بودجه انکشافی شان را تا سقف قابل قبول مصرف نتوانسته اند؟
سخنگوی وزارت مالیه گفت "طبیعت بودجه این است که در دو ربع اول طبق معمول گراف مصرف پایین می‌باشد. دلیل‌ش این است که وزارت خانه ها یا ادارات مربوطه در تلاش این می باشد که پلان های تدارکاتی و مالی خود را تهیه می کنند و در حال تطبیق می باشند."
این در حالی است که اقتصاد دانان می گویند که ادامۀ این وضعیت نگران کننده است، آنان می‌گویند که نهادهای دولتی برنامۀ کاری ندارند به همین دلیل نمی‌توانند بودجۀ انکشافی شان را به مصرف برسانند.
سیف‌الدین سیحون استاد اقتصاد در پوهنتون کابل به صدای امریکا می‌گوید که پیامد این بی‌برنامه‌گی در بخش انکشافی سبب افزایش بیکاری، عدم پیشرفت و توسعه اقتصادی، بی باوری به حکومت و کاهش کمک‌های جامعه جهانی خواهد شد.
آقای سیحون می گوید "جامعه جهانی در برابر بودجه افغانستان حساسیت دارد. مسلما کمک های جامعه جهانی در پرتو ناتوانی اینها کاهش پیدا می کند. چون اینها ظرفیت تطبیق پروژه های بزرگ و اقتصادی را ندارند. جامعه جهانی هم با همین سیاست خود، کمک ها را کاهش می دهد. در نتیجه همان چرخه فعالیت مولد اقتصادی، و توسعه یی و پیشرفت اقتصادی صدمه می بیند در آینده افغانستان."
این در حالی است که رئیس جمهور غنی در نشستی با شورای ملی افغانستان از این نهاد خواسته است، وزرایی که توانایی مصرف بودجۀ شان را تا سقف ۸۰ درصد تا پایان سال مالی نداشتند، باید مورد پرسش ولسی جرگه قرار گیرند.
در همین حال حکومت افغانستان برای حضور در نشست بروکسل آمادگی می‌گیرد. پیش از این حکومت افغانستان گفته بود در صورتی که نهادهای دولتی قادر به مصرف بودجۀ انکشافی نباشند جامعۀ جهانی حاضر نخواهد شد به این کشور کمک مالی کند.