چرا نرخ افغانی در برابر دالر صعود کرد؟

کارشناسان مسایل اقتصادی به این باور اند که کاهش بهای دالر در برابر افغانی ناشی از نبود ذخایر پول افغانی و ورود دالر به بازار است.

ارزش یک دالر در بازارهای کابل به روز یکشنبه بین ۸۸ و ۸۹ افغانی در نوسان بود که مقایسه با یک هفته قبل حدود ۱۵ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

اتحادیه صرافان سرای شهزادۀ کابل به صدای امریکا گفت که دلایل متعدد سبب شده تا ارزش پول افغانی در برابر ارزهای خارجی بهبود یابد.

حاجی دادگل، معاون این اتحادیه گفت که پس از نشست ناروی به تاریخ سوم ماه روان، ارزش پول افغانی به تدریج بهبود یافت.

آقای دادگل افزود:" بعد از کنفرانس ناروی، ایالات متحده به تمام سازمان‌ها و نهادهای مالی دنیا که در بخش کمک‌رسانی فعال استند، اجازه داد تا بدون هیچ نوع تعزیرات به کمک‌های بشردوستانه خود به افغانستان ادامه دهند که این پیشرفت در قسمت بهبود نرخ افغانی تاثیر مثبتی داشته است و همچنان بر اقتصاد مردم افغانستان تاثیر خواهد داشت."

وزارت مالیهٔ امریکا چهارشنبه هفتۀ گذشته اعلام کرد که بانک‌های بین المللی می‌توانند به مقاصد بشردوستانه بدون ترس از نقض تعزیرات امریکا علیه طالبان، به افغانستان پول انتقال بدهند.

این وزارت با نشر اعلامیه‌ای همچنین گفت که سازمان‌های کمک رسانی نیز می‌توانند معاش معلمان و کارمندان صحی را که در سکتور عامه کار می‌کنند، پرداخت کنند.

حاجی عبدالرحمن زیرک، سخنگوی انجمن صرافان سرای شهزاده به صدای امریکا گفت که یکی از دلایل بهبود ارزش افغانی در برابر دالر، افزایش دالر در بازارهای افغانستان است.

آقای زیرک به صدای امریکا گفت:" بر اساس بسته‌های کمک‌های بشری، از سوی موسسات خارجی و بانک بین‌المللی افغانستان، دالر در بازارها زیاد شده است و همچنان علاقۀ مردم به افغانی و اطمینان به آن بیشتر شده، بنابرین ارزش افغانی بهبود یافته."

حاجی زیرک تایید کرد که مقدار فزیکی پول افغانی به انداز‌ه‌ای که باید در بازار باشد، نیست، اما این امر سبب مشکلات روزمره نشده است.

اما کارشناسان اقتصادی دیدگاه متفاوتی به این مساله دارند.

به گفتۀ کارشناسان مسایل اقتصادی، عرضه و تقاضا در بخش اسعاری مهترین بحث است و اقتصاد افغانستان به دلیل محدودیت‌های موجود تجارتی، مسافرتی و رکود شدید در وضعیت کنونی، توان هضم به این میزان دالر را ندارد.

محمدظاهر حلیمی، استاد اقتصاد به صدای امریکا گفت:" فعلاً به دلیل محدود بودن رفت و آمدها به خارج از کشور تقاضا برای دالر کم است و در عین زمان داد وستد یا گردش پول افغانستان با محدودیت مواجه شده است. در نتیجه اکثر فعالیت‌های بزرگ اقتصادی متوقف شده و فعالیت‌های اقتصادی کشش گردش اسعار خارجی را ندارد. به همین دلیل است که نرخ دالر در دو روز کاهش یافته است."

عیسی رضایی، یکی دیگر از استادان اقتصاد در شهر کابل در واکنش به این موضوع به صدای امریکا گفت:" ما باید بپذیریم که بانک افغانستان هیچ‌گونه ابزار دخالتی در بازار پول و ارز خارجی ندارد، چون نه ذخایر ارزی و نه ذخایر پولی در اختیار دارد. مگر اینکه اقدام به چاپ پول جدید کند که این اقدام ممکن باعث تورم شود و رکود را افزایش دهد."

بهای یک دالر در حالی حدود ۱۵ درصد در مقایسه به یک هفته قبل کاهش یافته است.

این در حالی است که اخیراً عبدالله الدرداری، رییس برنامۀ توسعه‌ی‌ملل متحد در افغانستان گفته است که بانک مرکزی افغانستان توانایی تبدیل ۱۳۵ میلیون دالر کمک‌های بشری را که به این کشور منتقل شده، به افغانی ندارد.

رییس برنامه انکشافی ملل متحد در افغانستان گفته است که در نبود پول افغانی این سازمان نمی‌تواند برنامه‌های کمک‌رسانی خود را در افغانستان اجرایی کند.

اما حکومت طالبان گفته است که تا هنوز از آدرس سازمان ملل متحد یا کدام نهاد دیگر پول دالر به بانک مرکزی رجعت داده نشده است و بانک مرکزی بدون تردید پول دالر به افغانی تبادله خواهد کرد.