انستیتوت پیلتسکی برلین که در مورد تاریخ قرن بیستم از جمله جنایات نازی‌های آلمان در جنگ دوم جهانی تحقیقات می‌کند، با استفاده از این تجارب و شهادت پناهندگان اوکراینی، احتمال ارتکاب جنایات جنگی در اوکراین را مستندسازی می‌کند.
پس از تهاجم روسیه بتاریخ ۲۴ فبروری به خاک اوکراین ، محکمه بین المللی جرایم جنگی یک سلسله تحقیقات رسمی را در مورد جنایات جنگی احتمالی و جنایات علیه بشریت در اوکراین آغاز کرده است.
انستیتوت پیلتسکی به نام یک افسر نظامی پولندی بعد از آن مسما شد که او با به خطر انداختن زندگی اش، توانست تا وضعیت و شرایط زندگی پناهندگان را از کمپ اوسشوایتس (Auschwitz ) که از سوی نازی های آلمان در جریان جنگ دوم جهانی در پولند ایجاد شده بود ، مستند سازی نماید. ویتولد پیلتسکی با استفاده از شواهد و انجام مصاحبه ها با پناهندگان توانست تا جنایات جنگی نازی های آلمان را مستند سازی کند.
مانتویش فالکافسکی، معاون ریاست انستیتوت پیلتسکی گفت: " ما با استفاده از تجربه که داریم در حال جمع آوری گزارش شاهدان در مورد جنایات جنگی در اوکراین استیم."
بر اساس معلومات وزارت داخله آلمان، از جمله میلیون‌ها اوکراینی که پس از تهاجم نظامی روسیه به خارج از کشور شان فرار کرده اند، ۳۶۹ هزار پناهندهٔ اوکراینی تا حال در آلمان ثبت شده اند.
پس از تهاجم نظامی روسیه بر اوکراین، بیش از ۵.۲ میلیون اوکراینی مجبور به ترک کشور‌شان شده اند و نزدیک به ۷.۲ میلیون نفر در داخل کشور بیجا شده اند. علاوه بر آن، هزاران نفر به شمول زنان و کودکان در جنگ اوکراین کشته و زخمی شده اند و زیربنا‌های این کشور نیز ویران شده است.
مصاحبه با شاهدان با یک توضیح کوتاه نوشتاری از شرایط و وضعیتی که فرد در جریان جنگ شخصاَ‌َ شاهد آن بوده است، آغاز می شود و سپس در مورد رویداد های خاص ، مکان و زمان آن پرسش‌های تعقیبی صورت میگیرد.
مانتویش فالکافسکی، معاون ریاست انستیتوت پیلتسکی همچنین گفته است که رویداد های جنایات جنگی که درج پرسشنامه میگردد، شامل تخریب زیربنا های غیرنظامی، اماکن تاریخی، خشونت های جنسی و سایر واقعات دیگر خواهد بود که از شاهدان پرسیده میشود. به گفتهٔ او، این پرسشنامه با همکاری کارشناسان حقوقی ترتیب شده است تا اطمینان حاصل شود که جمع آوری چنین معلومات از لحاظ قانونی با جنگ مرتبط است.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد روز جمعه ۲۳ اپریل اعلام کرد که شواهد فزاینده، از "جنایات جنگی روسیه در اوکراین" دیده میشود که شامل واقعات گلوله باری و اعدام های فرا قانونی می شود. به گفتهٔ دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد، به نظر می رسد که اوکراین نیز در جریان جنگ از سلاح هایی کار گرفته است که استعمال آن غیر مجاز است.
