انتونی بلینکن، وزیر امور خارجهٔ ایالات متحده روز جمعه ۲۶ اپریل (هفتم ثور) نسبت به حمایت چین از صنایع دفاعی روسیه "نگرانی جدی" ابراز کرد و به رهبران چین هشدار داد که واشنگتن میتواند تحریمهایی را بر سر این موضوع بربیجینگ اعمال کند.
اظهارات بلینکن در بیجینگ اندکی پس از دیدار وی با شی جینپینگ، رییس جمهور چین و دیگر رهبران ارشد این کشور در جریان دیدارهایی که طیف گستردهای از اختلافات بین دو قدرت را پوشش می داد، بیان شد.
چین، بزرگترین تأمینکننده مایکروچیپها، ماشینآلات و سایر موادی است که برای ساخت مهمات و سوخت میزایلها و سایر موارد با کاربرد دوگانه به کار میروند و مسکو از آنها برای تقویت پایگاه صنعتی دفاعی خود در جنگ علیه اوکراین، استفاده میکند.
بلینکن گفت: "من به شی گفتم، اگر چین به این مشکل رسیدگی نکند، ما این کار را خواهیم کرد."
مقامات امریکایی در هفتههای اخیر به تحریمهای بیشتر بر چین اشاره میکنند که هدفشان جلوگیری از ارایه اقلام با کاربرد دوگانه توسط چین به روسیه است. واشنگتن میگوید که این تحریمها برای جنگ مسکو علیه اوکراین بسیار مهم است. با این حال، مشخص نیست که واشنگتن تا کجا پیش خواهد رفت، زیرا قطع ارتباط بانکهای بزرگ چین از سیستم مالی ایالات متحده نیز میتواند به اقتصاد ایالات متحده و جهان آسیب برساند.
بلینکن در یک کنفرانس مطبوعاتی در بیجینگ جزییاتی در مورد اقدامات احتمالی ایالات متحده نداد و تنها گفت که ایالات متحده قبلاً بیش از ۱۰۰ نهاد چینی را تحریم کرده است. او افزود: "ما آمادگی کامل برای اقدام و اتخاذ تدابیر اضافی داریم و من این را در دیدارهای امروزم به صراحت بیان کردم."
بلینکن همچنان از شی خواست تا با استفاده از نفوذ کشورش ایران و گروههای نیابتیاش را از تشدید تنشها در شرق میانه بازدارد.
چین از رویکرد خود در قبال روسیه دفاع کرده و ادعا میکند که تسلیحاتی به روسیه فراهم نکرده است و در عین حال تاکید دارد که تجارت عادی میان چین و روسیه نباید قطع یا محدود شود.
شی در دیدار با بلینکن بر موضوع روسیه و اوکراین اشارهای نکرده و در عوض بر ضرورت بهبود روابط امریکا و چین و نگرانی بیجینگ در مورد محدود شدن توسعه اقتصادیاش توسط ایالات متحده تمرکز کرد.
او گفت: "چین و ایالات متحده باید به جای رقیب، شریک باشند؛ به جای آسیب رساندن به یکدیگر به موفقیت یکدیگر کمک کنند؛ به جای درگیر شدن در رقابت شریرانه، به دنبال زمینه مشترک و حفظ اختلافات باشند."
در سالهای اخیر روابط میان واشنگتن و بیجینگ روی مسایل مختلف رو به وخامت نهاده است. مناقشه تجارت دوجانبه، نقض حقوق اقلیتها در چین، به ویژه مسلمانان اویغور در شین ژیانگ، وضع قوانین سختگیرانه چین بر هانگ کانگ، موقف چین در برابر تایوان و حمایت امریکا از تایوان و مناقشه در آبهای جنوب چین که چندین کشور منطقه بر آن ادعای مالکیت دارند، از عوامل عمده تیرگی روابط میان دو اقتصاد بزرگ جهان شده است.
اما این تنشها سال گذشته پس از دیدار شی با جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده حاشیهٔ نشست همکاری اقتصادی آسیا-پسیفیک، در شهر سانفرانسیسکوی ایالات متحده تا حدی کاهش یافت. در آن اجلاس، دو طرف توافق کردند که ارتباطات نظامی را بازگشایی کنند و اقداماتی را برای کاهش جریان فنتانیل، ماده مخدر خطرناک، انجام دهند.
مواد کیمیایی که از آن در تولید فنتانیل کار گرفته میشود، عمدتاً در چین و مکسیکو ساخته شده و سپس به ایالات متحده قاچاق میشود.
بلینکن در کنفرانس مطبوعاتی به "پیشرفت مهم" در مورد فنتانیل اشاره کرد، اما تاکید کرد که چین باید اقدامات بیشتری انجام دهد، از جمله محاکمه کسانی که مواد کیمیایی و تجهیزات مورد استفاده برای ساخت فنتانیل را می فروشند. بلینکن همچنین اعلام کرد که هر دو طرف توافق کردند که اولین گفتگوهای خود را در رابطه با نگرانیها در مورد هوش مصنوعی برگزار کنند.
اما با وجود باز ماندن خطوط ارتباطی، ایالات متحده و چین بر سر طیف وسیعی از موضوعات، از جمله سیاستهای تجاری و اختلافات ارضی، اختلاف نظر دارند.
بلینکن همچنان در جریان یک دیدار پنج و نیم ساعته با وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در مورد نگرانیها، از جمله اهمیت حفظ صلح و ثبات در تنگه تایوان، فعالیتهای چین در آبهای مورد مناقشه جنوبی این کشور و لزوم جلوگیری از تشدید بیشتر وضعیت در شرق میانه و شبه جزیرهٔ کوریا، بحث و گفتگو کرد.
چین امریکا را به تلاش نادرست برای مهار قدرت اقتصادی و نظامی خود متهم میکند. وانگ پس از دیدار با بلینکن گفت که چین و ایالات متحده روابط در حال "شروع به ثبات" دارد، اما تاکید کرد که عوامل منفی "در حال افزایش و ایجاد هستند" و هشدار داد که روابط با "انواع اختلالات" مواجه است.
وانگ گفت: "آیا چین و ایالات متحده باید در مسیر درست حرکت به سوی ثبات باشند یا به یک مارپیچ نزولی برگردند؟ این یک سوال اساسی در برابر دو کشور ما است."
گروه