دونالد ترمپ، نامزد جمهوریخواه در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، روز دوشنبه ۲۶ اگست (پنجم سنبله) کاملا هریس، رقیب دموکراتش را به خروج توام با هرج و مرج نظامیان امریکایی از افغانستان مرتبط دانست و از وی انتقاد کرد.
این اظهارات ترمپ در سومین سالروز کشته شدن ۱۳ سرباز امریکایی بیان شد که به تاریخ ۲۶ اگست ۲۰۲۱ در حملهٔ انتحاری در نزدیکی دروازهٔ میدان هوایی بینالمللی کابل کشته شدند. در آن حمله که مسوولیت آن را داعش به دوش گرفت ۱۷۰ غیرنظامی افغان نیز کشته شدند.
ترمپ همواره از رییس جمهور بایدن به خاطر خروج توام با هرج و مرج نیروهای امریکایی از افغانستان انتقاد کرده است، اما حالا انتقاد وی، به هریس، رقیباش در انتخابات نومبر سال روان میلادی متمرکز شده است.
ترمپ در سخنرانی در انجمن گارد ملی ایالات متحده واقع در شهر دیترویت ایالت میشیگن گفت که "حقارت" خروج نیروهای بینالمللی به رهبری امریکا از افغانستان، "اعتبار و احترام" ایالات متحده را در سطح جهان از بین برد و نیز تاکید کرد که نحوه خروج نیروها "ناشی از [عملکرد] کاملا هریس [و] جو بایدن بود."
با اینحال، ستاد انتخاباتی کاملا هریس گفته است که بار مسوولیت توافقنامهٔ دوحه و پیامدهای آن به دوش ترمپ است که در زمان امضای این توافق، رییس جمهور ایالات متحده بود.
عمر موسا، یک سخنگوی هریس با اشاره به توافق امریکا با طالبان گفت: "حکومت بایدن-هریس یک آشفتگی را از دونالد ترمپ به ارث بردند. ترمپ میخواهد که امریکا فراموش کند که او [به صفت رییس جمهور] چهار سال فرصت داشت تا نیروهای امریکایی را از افغانستان بیرون کند، اما در انجام این کار ناکام شد."
توافقنامه میان ایالات متحده و طالبان در ماه فبروری ۲۰۲۰ زمانی امضا شد که ترمپ رییس جمهور بود و بر اساس همین توافق، نیروهای بینالمللی به رهبری ایالات متحده، افغانستان را ترک کردند.
ترمپ افزود: "حالا رای دهندگان در [انتخابات] پنجم نومبر کاملا و جو را بر کنار میکنند، ما امید داریم و زمانی که به دفتر [قصر سفید] رسیدم...استعفای هر یک از مقامات ارشدی که در فاجعه افغانستان دخیل بودند، تا چاشت روز تحلیف روی میز من باشد.''
سقوط جمهوریت و حاکمیت طالبان
طالبان به تاریخ ۱۵ اگست ۲۰۲۱ کنترول کابل را در دست گرفتند و محمد اشرف غنی، رییس جمهور پیشین افغانستان و بسیاری از مقامات ارشد حکومت پیشین، حتا پیش از تکمیل شدن خروج نیروهای بینالمللی، از افغانستان فرار کردند.
در جنگ ۲۰ سالهٔ ایالات متحده در افغانستان، ۲۴۶۱ نظامی امریکایی کشته و ۲۰هزار و ۷۴۴ نفر دیگر آنان زخمی شدند. اما کشته شدن ۱۳ نظامی امریکایی در جریان عملیات تخلیه بیش از هر رویداد دیگر تلفات نظامیان امریکایی در افغانستان، توجه را به خود جلب کرده و در سه سال گذشته تحقیقات متعدد در مورد صورت گرفته و در سرخط خبرها قرار داشته است.
پیش از این قصر سفید در ماه اپریل سال گذشته بررسی معلومات سری را در مورد خروج نیروها از افغانستان منتشر کرد و تایید کرد که ناکامیهای استخباراتی سبب ایجاد هرج و مرج در روند خروج شد، اما ترمپ را مقصر ایجاد چنین وضعیت قلمداد کرد.
در خلاصهٔ این گزارش آمده است که توافق فبروری ۲۰۲۰ ترمپ با طالبان و تعیین زمان خروج کامل نیروها از افغانستان، حکومت بایدن را در یک ''موقعیت نا ممکن'' قرار داد و این توافق هیچ برنامهٔ عملی برای خروج نیروها از افغانستان ارایه نکرده بود.
در جریان عملیات تخلیهٔ نظامی از افغانستان که به تاریخ ۳۰ اگست ۲۰۲۱ پایان یافت، ایالات متحده نزدیک به ۱۲۵ هزار شهروند افغان و نزدیک به ۶۰۰۰ هزار امریکایی را به بیرون از افغانستان انتقال داد که از آن جمله بیش از ۸۸ هزار افغان به امریکا منتقل و اسکان داده شده اند.
با آنکه ترمپ چندین بار در مورد توانمندی هریس برای احراز سمت ریاست جمهوری که سرقوماندان قوای مسلح ایالات متحده نیز است، ابراز شک و تردید کرده است، هریس هفتهٔ گذشته گفت آماده است رهبری قوای مسلح کشورش را عهده دار شود.
هریس در سال ۲۰۲۱ در مصاحبه با شبکهٔ سیانان گفت که او و بایدن آخرین کسانی بودند که در هنگام تصمیمگیری در مورد خروج قوای امریکایی از افغانستان اتاق جلسه را ترک کردند. او همچنان گفته بود که با این تصمیم بایدن موافق بود.
یادبود از ۱۳ سرباز امریکایی
بایدن و هریس هر دو اعلامیههای به مناسبت سومین سالروز کشته شدن سربازان امریکایی در نزدیکی میدان هوایی کابل صادر کرده و ترمپ در مراسمی به یادبود از آنان در آرامگاه ملی آرلینگتن اکلیل گل گذاشت.
هریس در این اعلامیه گفت: "این ۱۳ میهنپرست فداکار بهترین نمایندگان امریکا استند که کشور عزیز مان و هموطنان شان را از جان شان مقدمتر شمرده و برای حفظ مصوونیت هموطنان شان به ساحهٔ خطرناک اعزام شدند."
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی قصر سفید در پاسخ به پرسشی در مورد حضور ترمپ در مراسم یادبود در آرامگاه ملی آرلینگتن گفت که او شخصاً از سوی بستگاه سربازان کشته شده، برای شرکت در این مراسم دعوت شده بود.
مایک جانسن، رییس مجلس نمایندگان کانگرس ایالات متحده نیز روز دوشنبه اعلام کرد که کانگرس ماه آینده از ۱۳ سرباز امریکایی که در جریان عملیه تخلیه نظامی از افغانستان کشته شدند، یادبود به عمل آورده و مدال طلای کانگرس را به نام این قربانیان به خانوادههای شان پیشکش خواهد کرد.
در تهیه این مطلب از گزارش خبرگزاریهای رویترز، اسوشیتدپرس و فرانسپرس استفاده شده است.
گروه