کشورهای همسایه افغانستان در پایان کنفرانس منطقهای در چین، خواستار ایجاد یک ساختار سیاسی همهشمول و با قاعده وسیع در این کشور شدند.
وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان روز پنجشنبه ۳۱ مارچ (۱۱ حمل) در پایان سومین نشست شان با نشر یک اعلامیه مشترک، روی اهمیت دست یافتن به مصالحه ملی در افغانستان از راه گفتگو و مذاکره تاکید کردند
این کشور همچنین تاکید کردند که افغانستان باید سیاستهای میانهرو و سالم داخلی و خارجی را اتخاذ کند و روابط دوستانه با تمام کشورها به ویژه همسایگان خود داشته باشد.
در این کنفرانس دو روزه نمایندگان کشورهای افغانستان، چین، روسیه، پاکستان، ایران، تاجیکستان، ترکمنستان و اوزبیکستان در شهر تونشی، از شهرهای مرکزی چین برای بررسی وضعیت افغانستان گردهم آمده بودند.
در این اعلامیه مشترک همچنین آمده که یک افغانستان مسالمتآمیز، مرفه و با ثبات به سود منافع مشترک کشورهای منطقه است.
وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان در مورد تصمیم اخیر طالبان مبنی بر مانع شدن دختران افغان از رفتن به مکاتب متوسطه و لیسه چیزی نگفته اند، اما روی اهمیت تداوم گرفتن گام های لازم در راستای تضمین حقوق زنان و آموزش کودکان تاکید کردند.
در اعلامیهٔ مشترک وزرای خارجهٔ کشورهای همسایه افغانستان آمده که باید اقدامات بیشتر در جهت بهبود معیشت مردم و حفظ آزادیهای اساسی تمام افغان ها به شمول اقوام مختلف، زنان و کودکان گرفته شود.
در همین حال، امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان در این کنفرانس گفت که تلاشها برای بیشتر همهشمول شدن ساختار سیاسی افغانستان در جریان است. او گفت که کمیسیونی در سطح کابینه برای بررسی این موضوع تشکیل شده است.
در بیانیه وزارت خارجه طالبان از قول آقای متقی آمده است که حکومت طالبان تلاش دارد تا با شخصیتهای افغان در داخل کشور تماس بگیرد و ساختار سیاسی فراگیرتری را ایجاد کند.
روسیه: ایجاد حکومت همه شمول، کلید به رسمیت شناختن حکومت طالبان است
سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، هنگام ملاقات با امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجهٔ طالبان، روز پنجشنبه در شهر تونشی چین گفت که مسکو متقاعد شده که جامعه بین المللی باید فعالانه با حکومت طالبان همکاری کند و طالبان را برای گرفتن اقدامات لازم به خاطر به رسمیت شناختن حکومت شان توسط ملل متحد و کشورهای عضو آن تشویق کند.
آقای لاوروف خطاب به آقای متقی گفت که کلید به رسمیت شناخته شدن حکومت طالبان توسط جامعه جهانی، ایجاد یک حکومت همهشمول است.
وزیر خارجه روسیه تصریح کرد که طالبان باید یک حکومت فراگیر هم از لحاظ قومی و هم از لحاظ شامل ساختن سایر نیروهای سیاسی در قدرت، تشکیل دهند.
وزیر خارجه روسیه پیش از ملاقات با امیر خان متقی، از دادن اعتبارنامه به یک دپلومات حکومت طالبان نیز خبر داده بود.
او طی سخنرانیاش در کنفرانس منطقهای گفت:"میخواهم متذکر شوم که اولین دپلومات افغان که ماه گذشته از سوی مقامات جدید [طالبان] اعزام و وارد مسکو شد، از طرف وزارت خارجهٔ روسیه اعتبارنامه دریافت کرده است."
او همچنین در نشست وزرای خارجه کشور های همسایه افغانستان گفت که هر چند جنگ و خشونت در افغانستان متوقف شده و تلفات غیرنظامیان در این کشور به طور قابل ملاحظه پایین آمده، وضعیت کنونی در افغانستان را نمیتوان باثبات توصیف کرد.
تاکید ایران بر ایجاد حکومت فراگیر توسط طالبان
ایران، یکی دیگر از کشور های که روابط نزدیک با گروه طالبان دارد، نیز بر ایجاد یک حکومت فراگیر توسط طالبان تاکید کرد.
حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در ملاقات با امیر خان متقی گفت که تشکیل یک حکومت فراگیر با مشارکت همه اقوام افغانستان، ضامن امنیت و پیشرفت افغانستان است.
وزارت خارجه ایران با نشر خبرنامهیی گفته است که آقای عبداللهیان در این ملاقات، بر رعایت حقوق زنان نیز تاکید کرد و گفت که حق آموزش دختران در همه سطوح و مشارکت اجتماعی زنان یک موضوع مهم است.
وزیر خارجه ایران در سخنرانی اش در نشست وزرای خارجه همسایگان افغانستان، از گسترش دهشت افگنی از افغانستان به منطقه ابراز نگرانی کرد. او افزود که پس از به قدرت رسیدن طالبان در ماه اگست سال گذشته، حدود یک میلیون مهاجر افغان وارد ایران شده است.
قبل از چین، اولین نشست منطقهای در مورد افغانستان را پاکستان در ماه سپتمبر۲۰۲۱ میلادی، میزبانی کرد که در آن وزیران خارجۀ ایران، چین، پاکستان، اوزبیکستان، تاجیکستان و ترکمنستان شرکت داشتند.
پس از آن، ایران میزبان دومین دور این نشستها در ماه اکتوبر سال گذشته بود، اما روسیه نیز در آن حضور داشت. ایجاد حکومت فراگیر در افغانستان خواست اصلی اشتراککنندگان این نشستها بوده است.