ولادت یکی از پر تنش ترین و حساس ترین مرحلۀ بارداری زنان است که ترس، اضطراب، مشکلات جسمی و صحی و در برخی موارد دسترسی نداشتن به داکتر و امکانات لازم، فشار روحی مفرطی را بر زنان تحمیل میکند.
اما در این میان، مردان به عنوان همسر و شریک زندگی در این مرحلۀ حساس، چه نقش و مسوولیتی دارند؟
با آنکه داکتران و روانشناسان نقش مردان را به عنوان حامی و تکیه گاه در هنگام زایمان زنان، کلیدی و اساسی میپندارند، چرا در افغانستان، حضور مردان در اتاق های ولادت، هنوز هم تابو است؟ چه چیزی سبب میشود که مردان هنگام تولد کنار همسرانشان نباشند؟
وحیده صمدی، روانشناس بالینی میگوید که که مراکز درمانی در افغانستان به گونهای طراحی شده است که حضور مردان را کنار زنان نپذیرفته و افزون بر آن فرهنگ و سنت های نادرست و بعضاً هم شرم زنان باعث شده است که مردان در هنگام زایمان کنار همسرشان حضور نداشته باشند.
خانم صمدی در صحبت با صدای امریکا ضمن تاکید بر تاثیر مثبت حضور مردان در هنگام زایمان همسران شان گفت "حضور مردان به عنوان حامی و همدم باعث می شود زنان درد کمتری احساس کنند، تولد به شکل بهتری انجام بگیرد و همچنین از اختلالات بعد از زایمان جلوگیری شود".
با تاکید بر بلند بردن سطح آگاهی عامه، خانم صمدی بیان میدارد که اگر زنان از نقش موثر همسرانشان در هنگام زایمان آگاهی پیدا کنند، حتماً از بودن شوهرانشان استقبال خواهند کرد.
زینب که مادر دو فرزند است، حضور مرد را در اتاق زایمان بسیار شرم آور می داند و تاکنون هرگز به ذهنش هم نرسیده است که شوهرش می تواند و یا باید هنگام زایمان در کنارش باشد. او می گوید که هنگام تولد نخستین فرزندش، شوهرش حتا در محوطۀ شفاخانه هم حضور نداشت و پس از تولد نوزاد، خبر پدر شدنش به وی رسانده شد.
نیلوفر نگاه که به تازگی مادر شده است با خرسندی از همراهی شوهرش در هنگام زایمان، به نقش موثر و مفید حضور همسرش در هنگام تولد و کاهش درد، استرس و اضطراب، و محکمتر و بهتر شدن روابط زناشویی شان اشاره میکند.
خانم نگاه استدلال میکند که مشاهدۀ درد زایمان، گرچه از نظر فزیکی مردان را متاثر نمیسازد، از رهگذر روانی تاثیر بزرگی برجا میگذارد و به باور این بانوی جوان، مردان را از نقش اساسی همسران شان با خبر ساخته و سبب می شود که آنان احترام بیشتری به زنان خود کرده و در مراقبت فرزندان با آنان همکاری کنند.
خانم نگاه گفت "وقتی شوهر دست همسرش را میگیرد یا زن میتواند سرش را روی شانه های شوهرش قرار دهد و حس می کند تنها نیست، انرژی خوب و مضاعفی به زن داده می شود که تحمل آن درد طاقت فرسا را ممکن ساخته و حتی از حجم درد میکاهد".
همچنان، به باور خانم نگاه، موجودیت شوهرش در هنگام زایمان سبب شده است که وی پس از ولادت دچار افسردگی نشود. او به این باور است که همراهی مردان در هنگام تولد و سهمگیری آنان در مراقبت طفل، در جلوگیری از ابتلای زنان به افسردگی پس از زایمان نقش مهم دارد.
فردوس صمیم شوهر نیلوفر می گوید که هرمردی باید این امر را با همسرش تجربه کند تا دیدگاه شان به زندگی تغییر کند و اضافه می کند که همراهی کردن همسر در فرآیند زایمان روی مستحکم شدن روابط زن و مرد تاثیر عمیقی دارد. او به مردان توصیه می کند که این تابو ها را بشکنند و تعریف دیگری از زندگی، روابط و شخصیت برای خود رقم بزنند.
عوامل متعددی از جمله سنت های و فرهنگ های حاکم در جامعه زایمان را امری کاملاً زنانه برای زنان و مردان تعریف نموده است، شرم و حیای ناشی از آموزه های اجتماعی، عدم امکانات لازم برای حضور مردان، عدم آگاهی مردان و زنان از نقش کلیدی مردان در تسهیل بخشی به پروسه تولد و زایمان دلایل عمده عدم حضور مردان بیان گردیده است.