ترس و رکود اقتصادی باعث بسته شدن اکثر تشبثات، به ویژه رستورانها و کافههایی شده است که توسط زنان در کابل اداره میشود.
کافه تبسم زمانی محل مشهوری برای اجتماع جوانان در کابل بود، اما اکنون خالی است و فقط میز و چوکی خالی در آن قرار دارد.
نیکی تبسم، مالک ۲۳ ساله این کافه در غرب شهر کابل است که به تاریخ ۱۶ اگست، درست یک روز پس از مسلط شدن طالبان بر کابل، مجبور شد در این کافه را ببندد.
تبسم گفت: "ترس و وحشت تمام جای را گرفته بود. ترسیدیم و مشتریان مان هم حاضر نشدند که دوباره اینجا بیایند چون گفتند که این کافه از یک دختر خانم است و ما نمیتوانیم بیاییم و کارمندان ما هم همه دختران بودند حاضر به کار نشدند، میترسیدند که مبادا کدام روز طالبان بیایند و ما لت و کوب شویم، یا وسایل کافه شکستانده شود."
بانو تبسم میگوید که طالبان تا کنون به او هشدار نداده یا او را تهدید نکرده اند که کافهاش را ببندد، اما ترس اینکه هدف حمله قرار بگیرد و هراس از آسیب رسیدن به مشتریانش که بیشتر آنان محصلین دختر بودند، او را مجبور به تعطیلی و بسته کردن این کافه کرد.
تبسم سه خواهر و یک برادر شش ساله دارد و بزرگترین فرزند خانواده اش است و از نظر مالی به پدرش کمک میکرد. او مکتب را در ولسوالی جاغوری ولایت غزنی به پایان رساند و پنج سال پیش به کابل آمد.
تبسم برای ساختن این رستوران، یک میلیون افغانی معادل حدود ۱۰،۰۰۰ دالر امریکایی، از خانواده و دوستان خود قرض گرفت و با مفادی که در پنج سال گذشته بدست آورد، توانست تمام قرضهای خود را پرداخت کند.
این کافه کوچک، که قبلاً محل فروش غذاهای سنتی افغانستان بود، برای هشت زن دیگر که تنها نان آور خانواده شان بودند، شغل ایجاد کرد. اما حال اشتغال زنان در اماکن عمومی منع است و تمام زنانی که پیش از ۱۵ اگست در رستورانها کار میکردند، اکنون بیکار اند.
تبسم گفت: "قبل از آمدن طالبان کار و بار ما خیلی خوب پیش میرفت و روزهایی که مشتری زیاد داشتیم در حدود ۲۰۰۰۰ افغانی اینجا کار میکردیم."
زنان کارگر خانه نشین
مدینه غلامی که قبلاً به عنوان مدیر کافه تبسم کار می کرد اکنون بیکار است و مانند بسیاری دیگر از زنان افغان، تمام روزهای خود را در خانه می گذراند.
مدینه پدرش را در یک حادثه ترافیکی از دست داد و از آن زمان مسوولیت دو برادر کوچکتر و مادرش را بر عهده داشت.
او از زمان از دست دادن شغل خود، دیگر قادر نیست تا از عهده مصارف خود برآید، او آماده است در هر جایی کار کند تا بتواند معیشت خانواده خود را تامین کند.
طالبان از کارمندان زن که در حکومت پیشین افغانستان کار میکردند، خواسته اند تا تصمیم بعدی در خانه بمانند، هرچند این گروه بارها ادعا کرده است که حقوق زنان را در عرصه کار و تحصیل رعایت خواهند کرد.
در اوایل ماه سپتمبر، طالبان وزارت امور زنان افغانستان را تعطیل کرده و وزارتخانهای را بنام امر به معروف و نهی از منکر جایگزین آن کردند.