بانک مرکزی افغانستان از شهروندان این کشور خواسته است که برای رونق کسب و کار شان در بخش بانکداری اسلامی سرمایه گذاری کنند.
این در حالی است که مشتریان و تاجران در بخش خدمات بانکی با مشکل مواجه بوده و به آسانی نمیتوانند از سپردههای شان در بانکهای دولتی و خصوصی، مبلغ مورد نظرشان را برداشت کنند.
یوسف سلیم، آمر بانکداری و خدمات مالی اسلامی در بانک مرکزی افغانستان، میگوید که پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان، حکومت این گروه برای توسعۀ بانکداری اسلامی تلاش کرده و این روند ادامه دارد.
او از شهروندان افغانستان خواست که برای توسعۀ بیشتر بانکداری اسلامی، با بانک مرکزی افغانستان همکار باشند. به گفتۀ این مقام بانک مرکزی افغانستان، پس انداز در بانکهای اسلامی، در کنار به دست آوردن نفع شرعی، در بازسازی اقتصادی و ایجاد اشتغال به دیگران کمک میکند.
پس از مسلط شدن دوبارۀ طالبان بر افغانستان، سکتور بانکی این کشور در حال فروپاشی قرار گرفت و با گذشت حدود یکونیم سال از حاکمیت این گروه، تا اکنون روند بانکداری به حالت عادی خود برنگشته است.
مشتریان بانکها میگویند که در حال حاضر نه تنها حاضر نیستند پول شان را در حسابات بانکی واریز کنند، بلکه در تلاش کشیدن سپردههای شان از بانکها میباشند.
یاسین، یک تن از مشتریان یکی از بانکهای خصوصی در افغانستان، با روایت تجربهٔ خود برای برداشت پولش میگوید که سه روز طول کشید تا او موفق شود پول مورد نیازش را از بانک دریافت کند.
فرشته، یکی دیگر از مشتریان یک بانک خصوصی در شهر کابل، به صدای امریکا گفت:" سیستم بانکدرای در افغانستان فلج است. برای برداشتن پول باید یک روز پیش کارت بانکی خود را در نوبت بگذارم، ازدحام زیاد است و گرفتن پیسه از بانک کار سختی است."
پیش از این، سازمان ملل متحد با نشر گزارشی خواستار اقدام فوری برای فعال نگهداشتن بانکهای افغانستان شده بود. ملل متحد هشدار داده بود که عدم توانایی مردم در پرداختن قرضههای شان، کاهش سپرده های بانکی و کمبود نقدینگی ممکن سیستم مالی افغانستان را با سقوط مواجه کند.
اما تحلیلگران اقتصادی می گویند که با توجه به وضعیت مبهم سیاسی و وخامت اوضاع اقتصادی، مردم بر بانک ها باور ندارند.
محمد محفوظ فقیری، کارشناس اقتصاد، میگوید که با فروپاشی نظام جمهوریت در تابستان سال گذشته، نظام بانکداری در افغانستان به گونۀ شدید صدمه دید و در حال حاضر در زمینۀ پرداخت سپردههای پولی مردم مشکل داشته و محدودیت وضع کرده اند.
آقای فقیری افزود:"مشتریان و سپردهگذاران به موقع در وقت لازم به پول و منابعی که در بانکها دارند، دسترسی نمییابند و این باعث شده تا میزان اعتماد مردم بر صنعت بانکداری در افغانستان تقرب به طرف صفر پیدا کند و در کل در این راستا مردم افغانستان از بانکها خاطرۀ خوش ندارند."
این تحلیلگر اقتصادی افزود که چنین وضعیت بانکداری در افغانستان بر سایر شاخصها و فعالیتهای اقتصادی عواقب ناگوار خواهد داشت.
بانک مرکزی افغانستان یک هفته پیش گفت که به دنبال تحول سیاسی سال گذشته و وضع محدودیتهای مالی، نظام بانکداری در افغانستان با مشکلات مختلف مواجه شد.
با این حال، محمدشفیع نوری، معاون آمریت عمومی نظارت بانکی بانک مرکزی افغانستان، گفت که در نتیجۀ تلاشهای پیگیر، سکتور بانکداری افغانستان از حالت بحرانی بیرون شده و به سوی "نورمال شدن" روان است.
به باور کارشناسان، نظام بانکداری افغانستان بر اساس اصول مدرن پایه گذاری شده و به متخصصین، کفایت سرمایه و ثبات اقتصادی و سیاسی نیاز دارد، آنچه از دید آگاهان، حکومت طالبان نه توان آن را دارد و نه هم در این زمینه برای انجام اقدامات لازم اراده کرده است.