قصر سفید اعلام کرده است که جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، موقف افغانستان منحیث "متحد عمدۀ غیر ناتو" را لغو کرد.
در خبرنامهای قصر سفید که ناوقت روز جمعه ۲۳ سپتمبر (اول میزان) به نشر رسیده، آمده است که این تصمیم با توجه به اختیاراتی که قانون اساسی و قوانین ایالات متحده به رییس جمهور امریکا داده، گرفته شده است.
پیش از این، رییس جمهور ایالات متحده طی نامهای به رهبران مجلس نمایندگان و سنای کانگرس امریکا، آنان را از این تصمیماش آگاه کرده بود.
ایالات متحده در سال ۲۰۱۲ افغانستان را منحیث متحد عمدهٔ غیرناتو خویش اعلام کرد و زمینه را برای کابل و واشنگتن مساعد ساخت تا روابط اقتصادی و دفاعی خویش را حفظ کنند.
برخلاف متحدین ناتو ایالات متحده که پیمان دفاعی مشترک دارند، برای متحدین غیرناتو تضمینهای دفاعی دوجانبه وجود ندارد. بر اساس قانون ایالات متحده، متحدین خارجی عمدهٔ امریکا میتوانند از منافع مشخص در بخشهای تجارت دفاعی و همکاری امنیتی سود ببرند. این موقف به کشورهای متحد امتیازات اقتصادی و نظامی را نیز فراهم میکند، اما هیچ گونه تعهد امنیتی را در قبال ندارد.
تحت این موقف، کشورهای متحد امریکا واجد شرایط دسترسی به قروض اکمالاتی و مادی شده و منحیث یک موقعیت برای ذخایر احتیاط جنگی امریکا استفاده میشوند. بر علاوهٔ آن، شرکتهای خصوصی کشورهای متحد عمدهٔ غیرناتو امریکا میتوانند در بخشهای ترمیم، حفظ و مراقبت و تعمیرات اساسی تجهیزات نظامی امریکایی، قرارداد به دست بیاورند.
پیش از این، حکومت طالبان گفته بود که در مورد تصمیم جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، برای پس گرفتن عنوان "متحد عمدۀ غیرناتوی امریکا" هیچ نگرانی ندارد. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی این گروه، به تاریخ هفتم جولای (۱۶ سرطان) گفت که این عنوان نه به نفع افغانستان است و نه از پس گرفتن آن نگرانی دارند.
اما طالبان پس از حاکمیت شان بر افغانستان همواره تاکید کرده اند که حکومت آنان در زمینۀ "دیپلماسی و تجارت" میخواهد روابط "خوب، مثبت و قابل اعتمادی" با همه کشورها به شمول امریکا داشته باشد.
در آخرین مورد، رهبر طالبان در پیامی گفته بود: "ما به شمول امریکا با تمام جهان در چوکات تعامل و تعهدات متقابل مناسبات دیپلماتیک، اقتصادی و سیاسی حسنه و قوی میخواهیم و آنرا به خیر تمام جهتها میدانیم."
بر اساس معلومات وزارت خارجۀ ایالات متحده، با لغو این موقف افغانستان، ایالات متحده پس از این ۱۸ متحد عمدهٔ غیرناتو خواهد داشت که شامل، ارجنتاین، آسترالیا، بحرین، برازیل، کولمبیا، مصر، اسراییل، جاپان، اردن، کویت، مراکش، نیوزیلند، پاکستان، فلیپین، قطر، کوریای جنوبی، تایلند و تونس میشود.