وزارت مالیه افغانستان به منظور تقویت و نهادینه کردن فرهنگ مالیه دهی در این کشور کمپین یک هفته یی را راه اندازی کرده بود که امروز به پایان رسید.
مقامات وزارت مالیه افغانستان دلایل متعددی را برای فرار از مالیه مطرح می کنند که از آن جمله کمبود آگاهی در مورد اهمیت مالیه و نبود اعتماد مالیه دهنده گان به منابع جمع آوری مالیه می باشد؛ اما مسوولان سکتور خصوصی می گویند که در کنار نبود آگاهی لازم در مورد اهمیت مالیه، فساد اداری و نبود مکانیزم شفاف و ساده در نظام جمع آوری مالیه از عوامل عمده کاهش عواید شمرده می شود.
فرهنگ مالیه دهی، درافغانستان از ابتدا ضعیف بوده بهانه های فراوان برای فرار از مالیه را به وجود آورده است. نجیب الله وردک، معین عواید وزارت مالیه گفت که ۱۰۹ برنامه به خاطر آگاهی عامه دریک هفته راه اندازی شده است بیشتر از ۱۱۰۰۰ نفر در آن اشتراک کرده بودند.
وزارت مالیه افغانستان به منظور تقویت فرهنگ مالیه دهی در کشور کمپاین یک هفته یی مالیاتی راه اندازی کرده بود که امروز به پایان رسید و درین کمپاین تلاش شده است درمورد اهمیت مالیه دهی برنامه های آموزشی، برنامه های تنویری از طریق گفتگوهای ترتیب شود و همچنان چاپ و نصب بینرهای تبلیغاتی و نشر بروشورها شامل برنامه بوده است.
آقای وردک، از افزایش مالیه دهنده گان شهر کابل در ظرف یک سال صحبت کرد و گفت "ما در شهر کابل ۲۷ هزار اصناف داشتیم، پروسه ثبت را شروع کردیم و در مدت یک سال این به ۷۱ هزار رسید. ۲۱ هزار به ۷۱ هزار بالا شد به این معنا که برخی ها مالیه نمی دادند."
عبدالحبیب زدران، رییس عواید وزارت مالیه، راجع به تاثیرات منفی برخی مسایل تازه جا افتاده در جامعه افغانستان صحبت کرد و گفت "با تاسف باید گفت که در یک و نیم دهه گذشته برخی پدیده ها درجامعه افغانستان معرفی شده و یا جا افتاده اند که به نفع مملکت نیستند، از آن جمله همین کمک های بین المللی است، افغان ها باید به افزایش عواید داخلی خود بنازند تا این که به کمک های خارجی افتخار نمایند."
مالیه دهی در افغانستان از لحاظ تاریخی در فرهنگ جا افتاده نیست، همیشه با جبر و ستم همراه بوده است، لیکن در چند دهه پسین جنگ این پدیده را بیشتر بد نما کرده است و بهانه ها برای فرار از مالیه بی شمار اند.
مسوولان در وزارت مالیه افغانستان، جلب اعتماد مالیه دهنده گان را برای بالا بردن عواید لازمی دانسته از اندک بودن آگاهی به اهمیت مالیه، نبود میکانیزم شفاف و ساده جمع آوری مالیه و به همین ترتیب فساد اداری را از جمله عوامل فرار از مالیه عنوان می کنند و ادعا دارند که وزارت در تلاش است تا این موانع و بهانه ها را از سر راه مالیه دهنده گان برچیند و اصلاحات لازم را در نظام جمع آوری مالیه به وجود بیاورد. اما سکتور خصوصی فساد در نظام جمع آوری مالیه را عامل اصلی کاهش عواید دولت می پندارد.
خان جان الکوزی، معاون اتاق تجارت و صنایع افغانستان به نماینده گی از سکتور خصوصی صحبت کرد. او گفت "من با مسوولیت می گویم که همین اکنون بیشترین عواید دولت افغانستان در گمرکات حیف و میل می شوند و بدست افراد زورمند است. ]آنها[ مستقیم به کارهای گمرکات مداخله دارند."
آقای الگوزی به ادامه گفت که همین حالا در چهار دروازه کابل از پولیس گرفته تا سارنوالی نماینده های خود را دارند، بدون داشتن هیچ دلیل قانونی پولیس و مامورین جنایی از مال محصول شده تاجر حق می گیرند، اکنون که کمک های خارجی کاهش یافته اند مامورین حکومت چشم به مال و جیب تاجر دوخته اند.
در پاسخ به این شکایات اتاق تجارت و صنایع افغانستان، نجیب الله وردک، معین عواید و گمرکات وزارت مالیه از اصلاحات و مبارزه به فساد صحبت نموده گفت که امسال در عواید گمرکات ما ۱۴ درصد افزایش به عمل آمده است و این مساله بیانگر این است که در تطبیق و تنفیذ قوانین افزایش به عمل آمده است و همچنان مبارزه علیه فساد نیز تشدید یافته است.
