جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، روز یکشنبه هشتم دسمبر (۱۸ ماه قوس) و در پی سقوط رژیم سوریه و فرار رییس جمهور بشارالاسد از آن کشور گفت که سقوط رژیم اسد، لحظۀ فرصت تاریخی برای سوریه است.
گروههای مخالف دولت سوریه، پس از تصرف پی در پی چندین ولایت سوریه، سرانجام روز یکشنبه شهر دمشق، پایتخت آن کشور، را تصرف کردند و بشارالاسد از کشورش فرار کرد.
بایدن حاکمیت بیش از نیم قرن اسد و پدرش را بر سوریه "خودکامگی ظالمانه" خواند و گفت که رژیم اسد "صدها هزار شهروند بیگناه سوریه را" شکنجه کرده و به قتل رسانده است و باید حساب اعمال خود را بدهد.
شماری از رسانههای روسی به نقل از منابع کرملین گزارش داده اند که اسد با خانوادهاش به مسکو رسیده اند و حکومت روسیه به آنان پناهندگی داده است.
رییس جمهور ایالات متحده گفت: "اکنون فرصت تاریخی برای مردم مشقت دیدۀ سوریه است که آیندۀ بهتری را برای کشور پر افتخار خویش بسازند."
بایدن با اشاره به وضعیت سردرگم در سوریه گفت که ایالات متحده با شرکای خود و کشورهای دخیل در قضیۀ سوریه به ویژه همسایگان آن کشور کار خواهد کرد تا از فرصت پیش آمده استفاده شود.
با اینحال، بایدن بدون اشارۀ مشخص به کدام گروهی گفت که شماری از گروههای سوری که در سقوط رژیم اسد سهم داشتند "پیشینۀ شوم تروریزم و نقض حقوق بشری" دارند. او گفت: "اما در حالیکه آنان مسوولیت بزرگی را میگیرند، ما آنان را نه بر اساس گفتار شان بلکه کردارشان ارزیابی میکنیم."
ایالات متحده هیات تحریر الشام را سازمان تروریستی پنداشته و بر ابو محمد الجولانی، رهبر این گروه ۱۰ میلیون دالر انعام گذاشته است.
بایدن از عملکرد ایالات متحده و متحدانش در تضعیف حامیان رژیم سوریه –روسیه، ایران و حزبالله- یادآوری کرد و گفت که نه ایران و نه هم روسیه توانستند از رژیم اسد در سوریه دفاع کنند.
ایران و روسیه در بیش از یک دهۀ گذشته از حامیان سرسخت رژیم اسد بودند و افزون بر اعزام نیرو، حمایت مالی و دپلوماتیک را نیز به حکومت اسد فراهم میکردند.
ایالات متحده حدود ۹۰۰ نظامی در سوریه دارد که یکجا با نیروهای کرد مخالف اسد، برای جلوگیری از ظهور مجدد گروه دولت اسلامی (داعش) در آن کشور فعالیت دارند. بایدن گفت که قصد دارد این نیروها را در سوریه نگهدارد. او افزود که این نیروها روز یکشنبه "دهها حملۀ دقیق هوایی" را بر کمپهای داعش در سوریه انجام دادند.
رژیم اسد در سوریه در حالی سقوط کرده است که شرق میانه از قبل درگیر وضعیت پیچیده چون جنگ میان اسراییل و حماس در غزه و آتشبس شکنند میان حزبالله لبنان و اسراییل است.
در همین حال رهبران کشورهای مختلف جهان، در پی سقوط رژیم بشار الاسد در سوریه، خواستار اعادۀ ثبات، حفاظت از اقلیتها و گفتمان سیاسی به هدف انتقال مسالمت آمیز قدرت برای جلوگیری از بروز هرج و مرج در آن کشور شده اند.
گروه