جایزۀ نوبل ۲۰۲۰ کیمیا به دو زن دانشمند تعلق گرفت که اختراع آنان برای بازنویسی کودهای جنتیکی زمینه را برای شیوه‌های جدید درمان سرطان فراهم و امیدهایی را برای درمان بیماری‌های ارثی ایجاد کرده است.
امانویل شارپانتیه از فرانسه و جنیفر دودنا از ایالات متحده وسیله‌ای را به نام CRISPR/Cas9 اختراع کرده اند که با آن می‌توان "دی ان ای" حیوانات، نباتات و زنده‌جان‌های ذره بینی را با دقت تمام ویرایش کرد. این وسیله به نام "قیچی جنتیک" نیز یاد شده است.
پرنیلا ویتونگ ستافشید، از اکادمی علوم سویدن در مراسم اعلام برندۀ جایزۀ نوبل کیمیا گفت: "توانمندی برای قطع دی ان ای از هر جاییکه خواسته باشیم، انقلابی را در علوم حیات برپا کرد."
با اینحال، برخی دانشمندان ابراز نگرانی کرده اند که اختراع این دو زن به بشر "قدرت خداگونه" بخشیده و ممکن از آن برای طراحی و دستکاری نسل بشر، سواستفاده شود.
پیش از این جنجالی به خاطر امتیاز اختراع وسیلۀ ویرایش دی ان ای بین این دو برنده، انستیتیوت تکنالوژی ماساچوستس و پوهنتون هاروارد امریکا ایجاد شده بود و هریکی مدعی بودند که نخست این ابزار را ساخته اند.
اما برای بار نخست شارپانتیه در سال ۲۰۱۱ یافته‌های تحقیقات علمی خود را در مورد شق کردن دی ان ای یک نوع باکتریا نشر کرد و سپس خانم دودنا با وی همکار شد و هر دو "قیچی جنتیک" را ساختند که با آن ویرایش و قطع کردن دی ان ای سهل و ساده شد.
دی ان ای موجودات زنده، یک زنجیر پروتینی مرکب از حدود شش میلیارد کودهای رهنمایی است که به سلول‌های بدن تفهیم می‌کند که چگونه عملکرد داشته باشند.
زیبایی و ظرافت CRISPR/Cas9 در این است که با آن نه تنها می‌توان هر قسمت دی ان ای را قطع کرد بلکه قسمت‌های معیوب دی ان را ترمیم نیز کرد، به این معنا که شمار زیاد بیماری‌های ارثی را درمان کرد.
خانم شارپانتیه که ۵۱ سال و خانم دودنا که ۵۶ سال عمر دارند، به ترتیب ششمین و هفتمین زنانی اند که برندۀ جایزۀ نوبل کیمیا می‌شوند.
