شی جینپینگ، رییس جمهور چین که به دنبال نفوذ منطقهای است، روز پنجشنبه ۱۸ می (۲۸ ثور) نشست رهبران کشورهای آسیای مرکزی را میزبانی کرد.
شی که در پی تعمیق روابط با کشورهای منطقه است، از "دوران جدید" روابط با آسیای مرکزی استقبال کرد و گفت که تقویت روابط یک "انتخاب استراتیژیک" است.
او در ضیافتی شام پنجشنبه خطاب به سران این کشورها گفت: "من مطمئن هستم که با تلاشهای مشترک ما، نشست فردا با موفقیت کامل همراه خواهد بود و دوران جدیدی از روابط چین و آسیای مرکزی را نوید میدهد."
این نشست در شهر تاریخی شیان، در انتهای شرقی جادهٔ ابریشم که چین را از طریق آسیای مرکزی به اروپا متصل میکرد، برگزار شده است. بیجینگ میگوید که این نشست از "اهمیت مهمی" برخوردار است.
این نخستین نشست در نوع خود پس از زمان برقراری روابط رسمی با این کشورها در ۳۱ سال پیش است.
بیجینگ میگوید که تجارت این کشور با قزاقستان، قرغیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و اوزبیکستان در سال ۲۰۲۲ به ۷۰ میلیارد دالر رسید و در سه ماه اول سال ۲۰۲۳ در مقایسه به عین زمان در سال ۲۰۲۲، ۲۲ درصد افزایش یافته است.
آسیای مرکزی کلید طرح پروژه یک تریلیون دالری "یک کمربند یک راه" چین است که یک پروژه جیوپولیتیکی تعیین کننده برای شی میباشد.
شی جینپینگ با طرح پروژهٔ "یک کمربند یک راه" در نومبر سال ۲۰۱۳ در صدد گسترش نفوذ در جهان است.
چین، دومین مصرفکننده انرژی جهان، میلیاردها دالر را برای بهرهبرداری از ذخایر گاز طبیعی در آسیای مرکزی سرمایهگذاری کرده است. در همین حال خطوط آهن که چین را به اروپا وصل میکند از همین کشورها عبور میکند.
تحلیلگران به این عقیده اند که نشست این هفته احتمالاً شاهد تلاشهایی برای دستیابی به توافقهایی برای گسترش بیشتر این شبکه وسیع، از جمله راهآهن چین - قرغیزستان - اوزبیکستان که مدتهاست متوقف شده بود و توسعه خط لوله گاز آسیای مرکزی به چین، باشد.
قرار است کنفرانس مطبوعاتی صبح روز جمعه برگزار شود که انتظار میرود هر شش رییس جمهور در آن حضور داشته باشند و احتمالا بیانیه مشترکی در آن منتشر خواهد شد.
بیش از دو دهه می شود که چین برنامه ها یا پروژه های انکشافی را در سراسر جهان تمویل میکند. ولی افزایش در هزینهها پس از آن رخ داد که شی جینپینگ در سال ۲۰۱۳ طرح پروژهٔ "یک کمربند یک راه" را معرفی کرد.
با راه اندازی این پروژه و تمویل بزرگترین بندبرق در اکوادور تا قطارهای تیزرفتار در لاووس و پروژههای بزرگ در پاکستان، چین نقش خود را در سراسر جهان توسعه داده است.
ژیکون ژو، استاد روابط بینالملل و علوم سیاسی در پوهنتون باکنل ایالت پنسلوانیای ایالات متحده به خبرگزاری فرانس پرس گفت: "شی میخواهد خود را به رهبری تبدیل کند که میتواند توسعه و صلح جهانی را ارتقا دهد."
ژو گفت که این اجلاس همچنین همزمان با نشست هفت اقتصاد برتر جهان (جی ۷) در هیروشیما است که احتمالاً بر تلاشها برای "عقب راندن نفوذ فزاینده چین در سراسر جهان" تمرکز خواهد کرد.
او گفت: "اهمیت دپلوماتیک و استراتیژیک را نمیتوان دست کم گرفت."
رهبران گروه هفت اقتصاد برتر جهان (جی ۷) روز پنجشنبه ۱۸ می (۲۸ ثور) وارد هیروشیمای جاپان شدند تا تحریمهای شدیدتر علیه روسیه و محافظت در برابر "تهدیدات اقتصادی" چین را مورد بحث قرار دهند.
در نشست سران جی ۷ که قرار است روز جمعه ۱۹ می آغاز و تا روز یکشنبه دوام کند، نرندرا مودی، صدراعظم هند نیز دعوت شده است.