وزارت مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان می‌گوید که ناامنی و جنگ در دو سال گذشته منجر به بیجاشدن ۹۰ هزار خانواده از ولایات هلمند، کندز، فاریاب و ننگرهار شده است که شامل یک میلیون نفر می‌گردد.
از سوی دیگر، بر اساس ارقام این وزارت، تنها در کشور آلمان، ۱۲۰ هزار پناهجوی افغان در شرایط ناگوار به سر می‌برند.
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور مهاجرین، برای هر عضو خانواده‌هایی که از اروپا به افغانستان بر می‌گردند، برای تامین معیشت زندگی آنان چهار صد دالر پرداخت می‌کند.
مهر خدا صبار رئیس عمومی بیجاشدگان وزارت مهاجرین وعودت کنندگان به صدای امریکا گفت پس از آنکه شرایط کار و زندگی در اروپا برای پناهجویان معلوم گردید، حالا میزان مهاجرت‌ها رو به کاهش است"یک تعداد تبلیغی که برایشان شده بود، که به اروپا زمینه کار بسیار خوب است، اما وقتی که دیدند وضعیت کار آنجا خوب‌تر نیست، پس دوباره این روند حتی تا ۲۵ درصد کاهش یافته استت، اما در سال گذشته صد فیصد بود".
نمایندگان وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان هم اکنون در مرحله تطبیق پالیسی ملی بیجاشدگان داخلی در شمال قرار دارند، تا گام‌های عملی را برای رسیدگی به مشکلات بیجاشدگان داخلی بردارند.
مسؤولین وزارت مهاجرین افغانستان می‌گویند، کمیشنری سازمان ملل متحد در امور مهاجرین (UNHCR) و پروگرام غذایی جهان (WFP) برای۲۰۰ هزار تن بیجاشدۀ داخلی کمک‌های زمستانی و بیش از ۵۰۰۰ متریک تن گندم و مواد خوراکی کمک می‌کنند.
مسؤولین ریاست عودت مهاجرین بلخ می‌گویند که تنها در این ولایت، صدها خانوادۀ بیجاشدۀ داخلی به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند.
صبور قادری رئیس امور مهاجرین و عودت‌کنندگان بلخ به صدای امریکا می‌گوید "ما در ولایت بلخ چهار هزار بیجاشدۀ ناشی از ناامنی‌ها داریم که از ولایات شمال و شمال‌شرق اند و نیاز به کمک دارند و کمک‌های هم صورت گرفته؛ ولی درصورتی که جنگ‌ها ادامه یابد احتمال می‌رود که میزان آنان زیاد شده و نیاز به کمک‌های جدی خواهند داشت ولی ما شمار کم آنان را کمک می‌توانیم".
عوامل عمدۀ مهاجرت
ناامنی، فقر، بیکاری و زورگویی از عوامل عمدۀ است که خانواده‌های افغان در داخل بیجا شده و یا هم به بیرون از افغانستان به مهاجرت مجبور گردیده اند.
مهریه ۲۲ دوساله یکی از هزاران بانویی است که اعضای خانواده اش قربانی جنگ‌ها شده است. او و مادرش ترک منزل گفته و به مرکز بلخ آمده اند"ولایت ما سرپل است از کته قلعه. آنجا جای طالبی است، یک سال شده که طالبان آنجا را گرفته، بسیار وضعیت ما خراب است، هر روز جنگ است، امسال بسیار آنجا کوکنار کشت کردند که به کلی وضعیت مردم را خراب ساخته است".
در حال حاضر در حدود هفت میلیون افغان در کشورهای مختلف مهاجر اند که از این میان حدود پنج میلیون آنان در ایران و پاکستان زندگی می‌کنند. افغانستان بیش از یک میلیون بیجا شدۀ داخلی و حدود ۶۰۰ هزار عودت‌کننده دارد که سازمان ملل و حکومت افغانستان برای رسیدگی به وضعیت این افراد، کمک ۱۵۰میلیون دالری تقاضا نموده است. مقامات می‌گویند که ۴۰ فیصد این پول در دسترس قرار گرفته است.
گزارش: میرویس بیژن
ادیت و ویراستار: احد عزیززاده