برخی از شهروندان آسیب پذیر افغانستان که به سبب خشونت های داخلی منازل شان را رها کرده و به مناطق دیگر آن کشور بیجا شده اند، "در شرایط سخت اقتصادی قرار دارند."
سیگار، یا ادارۀ سرمفتش ویژۀ ایالات متحده برای أفغانستان با ذکر این مطلب می گوید " رسیدگی لازم به وضعیت اقتصادی بیجاشدگان داخلی صورت نمی گیرد."
در حالیکه برگشت مهاجران افغان از پاکستان به افغانستان در هفته های اخیر افزایش یافته است، دولت افغانستان و جامعه بین المللی نتوانسته در راستای رسیدگی به بیجاشدگان داخلی ناشی از جنگ و خشونت های داخلی، موفق باشند.
سازمان عفو بین الملل در گزارش ماه می خود شمار آوارگان داخلی را در افغانستان ۱.۲ میلیون تن گزارش داده است.
گروه های حقوق بشر می گویند که بسیاری از آن افراد در حال حاضر برای بقای زندگی مبارزه می کنند و در شرایط دشوار اقتصادی به سر می برند.
دولت افغانستان برای کمک به آن مهاجران یک سیاست ملی را در نظر گرفت، اما آن پالیسی تاهنوز عملی نشده است.
از سوی دیگر سیگار به خاطر فقدان کار های عملی در راستای محو فساد اداری و کمبود ظرفیت، نه تنها حکومت مرکزی بلکه بسیاری حکومت های محلی را در ولایات نیز به باد انتقاد گرفته است.
سیگار در این هفته طی نامه ای به وزارت خارجه ایالات متحده گفته است که برخی از والی ها در أفغانستان بیجا شدگان داخلی را به مثابۀ مهاجان اقتصادی تصور می کنند.
ادارۀ سرمفتش ایالات متحده در أمور بازسازی أفغانستان اذعان می دارد که برخی از والی ها حق دسترسی به غذا، آب، سرپناه و کمک های صحی را به بیجاشدگان در مناطق فراهم نمی کنند.
جنگ مانع رسیدگی به مهاجران
با این حال، سید حسین عالمی بلخی، وزیر عودت و مهاجران افغانستان گفته است که با وجود این همه مشکلات، دولت سخت می کوشد "برای بیجا شدگان داخلی کمک کرده، به مشکلات انان رسیدگی نماید."
آقای بلخی می افزاید که تشدید جنگ در جریان دو سال گذشته ، دولت افغانستان را در برداشتن گام های موثر برای اسکان مجدد آوارگان داخلی به مشکل مواجه کرده است.
در همین حال، گروه های حقوق بشر می گویند که برای جامعه بین المللی نیز لازم است در راستای رسیدگی به مهاجران و آوارگان داخلی أفغانستان قدم بردارند و مسوولیت های شان را ادا کنند.
هفته گذشته نیز نزدیک به ۴ هزار خانواده، از ولسوالی های قلعۀ ذال و دشت ارچی به داخل شهر کندز بیجا شده اند.
این خانواده ها به خاطر درگیری های اخیر در آن دو ولسوالی، اکنون در شهر کندز زندگی می کنند. آنان نیز در وضعیت افتصادی خوبی نستند و از دولت خواهان کمک و همکاری در بخش سرپنا و نیازمندی های اولیه شده اند.
دولت افغانستان و جامعه جهانی در حالی از سوی سیگار به خاطر عدم رسیدگی به مهاجران داخلی متهم شده است که در چند هفتۀ اخیر برگشت مهاجران افغان از پاکستان به کشورشان نیز افزایش یافته و به گفتۀ مقام‌ها، تنها در یک هفتۀ گذشته حدود ۲۰۰۰ خانواده به کشور شان برگشته است.
کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهنده‌گان گزارش می‌دهد که از آغاز سال روان میلادی تا کنون حدود ۱۷ هزار مهاجر افغان به افغانستان برگشته است.