با افزایش تنش های روز افزون میان واشنگتن و اسلام آباد، شماری از تحلیلگران به این باوراند که ایالات متحده تلاش می کند تا راه اکمالاتی بدیل را برای نیرو های ناتو در افغانستان پیدا کند.
در حال حاضر، قوای ناتو مستقر در افغانستان، اکثریت نیازمندی های لوژستیکی خود را از طریق پاکستان به افغانستان انتقال می دهد.
مایکل گوگلمن، تحلیلگر مسایل جنوبی آسیا در مرکز تحقیقات ودرو ولسن، می گوید که دیپلوماسی فعال قصر سفید در آسیای مرکزی نشان می دهد که ایالات متحده در تلاش است تا راه اکمالاتی که جایگزین مسیر پاکستان باشد، در اختیار داشته باشد.
آقای کوگلمن به صدای امریکا گفت "اگر ایالات متحده جنگ طیاره های بدون سرنشین را در پاکستان راه اندازی کند و بر مقامات ارشد نظامی پاکستان تعزیرات وضع کند و پاکستان را به مثابۀ دولت حامی دهشت افگنی معرفی کند، بدون شک پاکستان مسیر اکمالاتی اش را به روی قوای ناتو و امریکا مسدود خواهد کرد."
این تحلیلگر امریکایی می گوید که قصر سفید محتاط است تا پاکستان را به چنین اقدام تحریک نکند، اما در عین حال، تلاش می کند تا در صورت ضرورت، بدیلی برای مسیر ترانزیتی پاکستان داشته باشد. ازبیکستان یکی از گزینه های دانسته می شود که در گذشته هم از آن کار گرفته شده است.
ازبیکستان، تاجیکستان و ترکمنستان – سه کشور محاط به خشکه - با افغانستان هم مرز اند.
ملاقات ترمپ و میرضیایف
در هفتۀ جاری رهبران ایالات متحده و ازبیکستان توافق کرده اند تا حکومت افغانستان را در مسایل سیاسی، امنیتی، اقتصادی، روند مذاکرات صلح و تامین ثبات در آن کشور حمایت کنند.
دونالد ترمپ، رئیس جمهور ایالات متحده، چهار شنبه با همتای ازبیکستانی اش، شوکت میزضیایف، در قصر سفید ملاقات کرد و قضیۀ افغانستان، یکی از مسایل بود که هر دو رهبربر آن توافق نظر داشتند.
رئیس جمهور ازبیکستان ضمن حمایت از استراتیژی ایالات متحده برای جنوب آسیا و افغانستان، تاکید کرد که کشورش بر حمایت از پروژه موسوم به "شبکۀ توزیع شمالی" یاNDN ادامه خواهد داد، پروژه که قوای ناتو از طریق آن نیازمندی لوژستیکی خود را به افغانستان انتقال می دهد.
نوبهار اماموفا، روز نامه نگار و تحلیلگر مسایل آسیای مرکزی، می گوید که ازبیکستان از آغاز این پروژه همکار بود، اما در سه سال گذشته، همکاری آن کشور در این پروژه تا حدی کاهش یافت.
به گفتۀ این تحلیلگر، پس از سفر رئیس جمهور ازبیکستان به واشنگتن، حال به نظر می رسد که تاشکند حال علاقه دارد نقشی بیشتری در این پروژه داشته باشد.
خانم اماموفادر مورد گفت "مقامات امریکایی می گویند که پروژه NDN جایگزین مسیر انتقالاتی از طریق پاکستان نیست. آنان می گویند که مسیر اکمالات نظامی از طریق پاکستان برای قوای بین المللی در افغانستان بسیار مهم است و کارشناسان هم چنین چیز را تایید می کنند."
اما این کارشناس مسایل ازبکستان به این باور است که تاشکند در نهایت می تواند "در مقطعی جاگزین راه اکمالاتی از طریق پاکستان شود."
آقای کوگلمن نیز با خانم اماموفا موافق است، اما می گوید که مسیر راه اکمالاتی از طریق آسیای مرکزی نیز توام با مشکلات است، زیرا از یک سو به هزینۀ بیشتر نیاز دارد، و از سوی دیگر با اقدامات "احتمالاً خصمانۀ" روسیه مواجهشده می تواند.
