برخی از نهاد های جامعه مدنی برنامه داد خواهی را برای جلوگیری از تگدی و جمع آوری گدا ها به راه انداخته اند.
در سالهای اخیر به تعداد گداها در افغانستان به خصوص در شهر کابل افزوده شده است، برخی از گداها از روی فقر و تنگدستی، اما برخی از سوی افراد دیگر به این کار گماشته می شوند و از آنان سوء استفاده می شود.
در این مدت تلاشهای اساسی برای جمع آوری گدا ها به خصوص زنان واطفال گدا صورت نگرفته است، گرچه کمیته متشکل از ۱۲وزارت در سال ۱۳۸۷ به حکم رئیس جمهور وقت ایجاد گردید اما فعالیت این کمیته بعد از یک و نیم سال بنابر نبود بودجه متوقف گردید.
اکنون هفت نهاد جامعه مدنی برای ایجاد کمیته یی جهت جمع آوری گدا ها و کمک به زنان گدا از مدت یکسال به این طرف تلاش می کنند و شروع به داد خواهی کرده اند.
شکیلا بارکزی، رئیس اجراییه موسسه رهبران آینده در مصاحبه با صدای امریکا گفت که هدف آنها ایجاد یک کمیته دوامدار برای جمع آوری گدا ها است تا این کمیته ایجاد گردد و برنامه های امداد رسانی،کمکی و ظرفیت سازی به خانم هایی که نیاز دارند، صورت گیرد.
او گفت"نهاد های جامعه مدنی تا آخر داد خواهی میکنند تا ما بتوانیم که به آنها کمک جمع کنیم وتا اندازه یی از فعل تگدی جلوگیری کنیم"
این نهاد ها برای کمک به گدا ها به خصوص زنان با نهاد های مختلف دولتی گفتگو نموده اند اما می گویند که موجودیت سرپرست ها در نهاد های دولتی سبب مشکلات دراین عرصه شده است و فعالیت ها را کند ساخته است.
خانم بارکزی گفت"ما می خواهیم که وزارت کار و امور اجتماعی سکرتریت دوامدار جمع آوری گدا ها را به دست گیرد و با حمایت از قانون اجتماعی فعالیت های خود را پیش ببرد".
قانون حمایت اجتماعی که بیشتر از دوماه می شود که ولسی جرگه آنرا تایید نموده است در آن نیز در مورد تگدی به ویژه حمایت از خانم های بی سرپرست ذکر شده است اما تا حال این قانون از سوی رئیس جمهور توشیح نشده است.
خانم مژگان مصطفوی، سرپرست وزارت زنان می گوید که اخیرا یک طرزالعمل منع گدایی توسط وزارت های زنان و کار و امور اجتماعی و سایر نهاد ها ساخته شده است، اما به گفتۀ وی مشکل اصلی نبود بودجه است.
خانم مصطفوی ضمن ستایش از اقدام نهاد های جامعه مدنی گفت که این نهاد ها می خواهند تا یک تعداد از افراد رضا کار را برای جمع آوری گدا ها بسیج سازند.
خانم مصطفوی گفت "اما باز هم ما درقسمت معیشیت بدیل مشکل داریم وما اقدام این نهاد ها را یک گام میدانم ومن امید وار هستم که روند داد خواهی هم چنان ادامه پیدا کند تا مسوولین یک بودجه خاص را برای جمع آوری گدا ها اختصاص بدهند".
خلای قانونی
علی افتخاری،سخنگوی وزارت کار وامور اجتماعی به صدای امریکا گفت که این کمیته در سال۱۳۸۷ از جمله ۴۳۰۰ گدای روی سرک که جمع آوری نموده بود به تعداد ۳۳۰۰ تن آنها گدا های حرفوی ومتکرر بودند وفقط ۵۰۰ تن آنها گدا های واقعی بودند.
اوافزود که درآن زمان این کمیته مشکل مالی داشت واز سوی دیگر خلای قانونی وجود داشت که این وزارت نمیتوانست که گدا های متکرر وحرفوی را به نهاد های عدلی معرفی نماید چون از نگاه قانون،تگدی به عنوان جرم پنداشته نمیشد.
افتخاری گفت که به همین دلایل فعالیت کمیته متوقف شد.
به گفته افتخاری،این وزارت روی طرحی برای جمع آوری گدا ها کار میکند که نخست یک آگاهی به مردم در مورد گدا ها داده میشود واز طریق ملا امامان مساجد هم صندوقی گذاشته میشود تا به این افراد کمک صورت گیرد.
او گفت" ایجاد کمیسیون بستگی به این دارد که ما چقدر امکانات مالی در اختیار داریم چون وزارت کار کمترین بودجه را در بخش اجتماعی درنظر دارند اما نظر به قانون حمایت اجتماعی میخواهند که از طریق عشر وذکات این برنامه را پیش ببرند وبه گدا های مستحق کمک کند".
اما زنان گدا بیشتر در خیابانهای کابل دیده میشوند که درمیان شان حتا دختران با سنین ۱۴ سال نیز وجود دارد که باتوقف هر موتری از راننده خواهان کمک میشوند.
برخی آنان از اینکه نان آوری در خانه ندارند واز روی فقر وتنگدستی در خیابان هابرای پیدا کردن لقمه نانی دست به تگدی میزنند وناله وفریاد را سر میدهند.
بیشتر این زنان حاضربه گفتن سرگذشت شان نیستند اما کریمه خانمی که ۴۵ سال دارد دریکی از خیابانها درهوای سرد در روی زمین نشسته وچشمش به روی هر عابری می بییند وکمک میخواهد.
"چهار دختر دارم بچه ندارم شوهرم مرده است ومه دیگرروزا درپیش روی یک زیارت می نشستم وامروز دراین جا آمدیم تا مردم کمک کنند".
او میگوید از اینکه یک زن بیسواد است کار برایش پیدا نمیشود تا کار کند.