گازپروم، شرکت انحصاری گاز روسیه، با ارسال نامه‌ای به مشتریان اروپایی خود گفته است که عرضه گاز را به دلیل وضعیت "خارق العاده" نمی تواند به خریداران در اروپا ضمانت کند.
نقل این نامه که به دسترس خبرگزاری رویترز رسیده است، نشان می دهد که روسیه احتمالاََ در یک اقدام تلافی جویانه در مقابل تعزیرات وضع شده از سوی کشور‌های غربی از جمله اتحادیهٔ اروپا، عرضه گاز مایع خود را به اروپا متوقف کند.
در این نامه که تاریخ ارسال آن ۱۴ جون ۲۰۲۲ ذکر شده است، همچنین آمده است که توقف عرضه گاز مایع به مشتریان اروپایی اجتناب ناپذیر است و خارج از کنترول این شرکت انحصاری دولت روسیه است. در این نامه ادعا شده است که این شرکت به دلیل وضعیت فورس ماژور(Force Majeure)یا قوه قاهره قادر به عرضه انتقال گاز نخواهد بود.
فورس ماژور یا قوه قاهره یک معیار در تجارت، سرمایه گذاری، پروژه ها و سایر عرضه کالا ها و خدمات است و به حادثهٔ غیر قابل پیش بینی و غیر قابل رفع اطلاق می شود که یکی از طرفین قرار داد نمی تواند بر تعهدات خود عمل کند. در وضعیت فورس ماژور که به آن "عمل خدا" نیز اطلاق می شود، جناحی که قادر به انجام تعهدات خود نیست، ملزم به جبران خسارات وارده نمی شود، چون انجام تعهد به دلیل حوادث غیر قابل پیش بینی و غیر قابل رفع، دست کم برای مدتی عملی نیست.
اما زمانی که وضعیت فورس ماژور رفع می شود، طرف قرارداد طبق توافق قبلی به ادامه تعهدات اش ملزم می شود.
اعلام این خبر از سوی شرکت گازپروم الزاماََ به معنی این نیست که این شرکت انحصاری حکومت روسیه انتقال گاز به اروپا را متوقف می کند، اما اگر وضعیتی که این شرکت ادعای آنرا دارد-یعنی فورس ماژور- این شرکت روسی ملزم به جبران خسارات وارده به مشتریان خود در اروپا نمی باشد، مشروط بر اینکه ادعای وضعیت فورس ماژور مطابق شرایط قرارداد باشد.
کشور‌های غربی به خصوص ایالات متحده پس از تهاجم نظامی روسیه بر اوکراین، طیفی وسیعی تعزیرات اقتصادی را بر مسکو وضع کرد.
خبر توقف انتقال گاز شرکت گازپروم در حالی نشر شده است لولهٔ گاز (Nord Stream 1) که گاز مایع روسیه را به آلمان و فراتر از آن انتقال می دهد، برای ۱۰ روز زیر مراقب سالانه قرار دارد و انتقال گاز پنجشنبه آینده می باید از سرگرفته شود.
اما اروپا ترس دارد که مسکو احتمالاََ پس از ختم مراقبت سالانه لولهٔ گاز، در یک اقدام تلافی جویانه در برابر تعزیرات اقتصادی غرب، انتقال گاز به اروپا را از سر نگیرد. نشر نامهٔ که نقل آن به رویترز رسیده است، موجب افزایش این ترس می شود. اگر انتقال گاز روسیه به اروپا متوقف شود، این قاره با بحران کمبود انرژی مواجه خواهد شد و احتمالاََ این منطقه را با رکود اقتصادی رو به رو کند.
رویترز گزارش داده است که با وجود تقاضای این خبرگزاری، مقام‌های شرکت گازپروم از تبصره در این مورد اجتناب کرده اند.
عرضه گاز از مسیر‌های عمدهٔ انتقال گاز به شمول بلاروس و اوکراین از چندین ماه به این سو به سمت اروپا متوقف شده است. روسیه اخیراََ انتقال گاز را از طریق لولهٔ (Nord Stream 1) که از زیر بحیرهٔ سیاه عبور می کند، نیز به دلیل مراقبت سالانه، توقف داده است.
در حال حاضر، اروپا بخشی اعظم گاز مورد نیاز خود را برای گرم ساختن خانه‌ها، تولید برق و مواد سوخت صنایع از خارج وارد می‌کند و روسیه قبل از تهاجم نظامی بر اوکراین، نزدیک به ۴۰ در صد انرژی مورد نیاز کشور‌های اروپایی را عرضه می کرد.
