رئیس جمهور افغانستان، در این سیمینار دو روزه که در مورد کارنامههای محمدموسی شفیق آخرین صدراعظم دورۀ شاهی افغانستان در کابل برگزار گردید، او را شخصیت تأثیرگذار در تاریخ معاصر افغانستان خواند.
محمدموسی شفیق در سال ۱۳۵۱ شمسی به حیث صدراعظم افغانستان گماشته شد؛ پیشتر از آن در سال ۱۳۵۰ خورشیدی وزارت امور خارجه را به دوش داشت و قبل از آن در قاهره مصر به حیث سفیر افغانستان ایفای وظیفه میکرد.
موسی شفیق دو بار زندانی شده است؛ برای بار اول در سال ۱۳۵۲ از سوی حکومت داوودخان زندانی و در سال ۱۳۵۴شمسی رها گردید.
اما بار دوم، پس از کودتای هفت ثور ۱۳۵۷شمسی از سوی رژیم وقت زندانی گردید و مثل هزاران شهروند افغان در زندان پلچرخی اعدام شد.
محمداشرف غنی رییس جمهور افغانستان، موسی شفیق را مرد قلم و عمل خواند و افزود که او فصل ناتمام ترقی افغانستان را که از دورۀ شاه امانالله باقی مانده بود؛ ادامه داد؛ اما پس از دورۀ کودتاهی آن فصل دوباره ناتمام ماند.
او افزود "مهمترین پیام «شهید» شفیق به ما، اتمام فصل ناتمامی است که از امانالله خان شروع شد، او دوام داد و امروز اراده واضح و محکم داریم که افغانستان دوباره فصل ناتمام نداشته باشد".
به باور رئیس جمهور غنی، موسی شفیق شخصیت الگو در عرصه سیاست، حقوق، فرهنگ و ادبیات است.
کارنامههای موسی شفیق
موسی شفیق تحصیلات عالی خود را تا درجه ماستری در بخشهای حقوق اسلامی و حقوق بینالملل، در مصر و امریکا به سر رساند.
کارنامههای مهم وی از سال ۱۳۴۳ خورشیدی که عضویت منشی کمیتۀ مطالعه و کمیسیون مشورتی قانون اساسی افغانستان را به دوش داشت، آغاز میشود.
او در تدوین قوانین مهم افغانستان از جمله قانون اساسی، قانون مدنی و قانون جزای افغانستان نقش اساسی داشته است که به باور رئیس جمهور غنی، بحث تدوین قوانین در تاریخ معاصر افغانستان، بدون یادآوری از تلاشهای موسی شفیق ناقص است.
یکی دیگر از کارنامههای اساسی موسی شفیق معاهدۀ حقآبۀ ایران از آب دریای هلمند است که در آن زمان منعقد گردید.
بر اساس ماده پنجم این معاهده "ایران هیچگونه ادعایی بر آب هلمند بیشتر از مقداری که طبق این معاهده تثبیت شده است؛ ندارد؛ حتی اگر مقادیر آب بیشتر در دلتای سفلای هلمند میسر هم باشد و مورد استفاه ایران هم بتواند قرار گیرد.
رئیس جمهور غنی با اشاره به این ماده افزود "کار ما حال تطبیق این معاهده است، معاهدهای که سرتاسر به نفع مردم افغانستان، به نفع دولت افغانستان و به نفع صلح و ثبات است".
رئیس جمهور غنی گفت، اگر موسی شفیق چند سال دیگر نیز زنده میبود؛ تمام آبهای افغانستان دارای مدیریت منسجم میگردید.
در این سیمینار، سخنرانان از کارکردهای موسی شفیق به نیکی یاد کردند و تکت پُستی نیز به نام وی مسمی گردید.
بر علاوۀ این که موسی شفیق، شخصیت سیاسی داشت؛ در ادبیات نیز اثرهایی از او به جا مانده است. مجموعه قصههای کوتاه به نام عبقریان، مجموعه شعری پیغام و در این اواخر شاعران ننگرهار مجموعه مقالات وی را که به چاپ رسانده اند، از آثار ادبی موسی شفیق به حساب میآیند.