از ماه جون سال ۲۰۱۴ به این سو--یعنی زمانیکه گروه دولت اسلامی یا داعش شهر موصل عراق را تسخیر کرد، تندروان آن گروه در میدان های جنگ در عراق و سوریه دخیل بوده اند.
بر اساس یافته های مرکز پژوهشی "در گیری های مسلحانه" مستقر در بریتانیا، در ۲۰ ماه گذشته، گروه دولت اسلامی یا داعش در عراق و سوریه، به صورت گسترده و موثر از بم های کنار جاده و حملات انتحاری علیه مخالفان خود استفاده کرده است.
یافته های این مرکز پژوهشی نشان می دهد که اکثر بم های کنار جاده که توسط داعش در آن دو کشور استفاده می شود، دست ساخت است که مواد آن از ۵۱ شرکت و ۲۰ کشور به دسترس آن گروه قرار می گیرد که شامل جاپان، امریکا، هند، امارات متحدۀ عربی، سویس، ترکیه، برازیل، ایران عراق، یمن، ویتنام، فنلند، جمهوری چک، روسیه، اتریش، لنبان، ایران، هالند، رومانیا و بلجیم می باشد.
تندروان گروه داعش در افغانستان نیز با استفاده از بم های دست ساخت کنار جاده در حملات شان به صورت گسترده استفاده می کنند و حتی چند ماه قبل چندین فرد را در شرق افغانستان توسط مواد انفجاری به قتل رساندند.
اما جیمز بیفن James Bevan، رئیس این مرکز پژوهشی در مصاحبۀ اختصاصی با رادیو آشنا صدای امریکا گفت که شرکت های این مواد را تولید و به بازار عرضه می کنند که فعالیت های همۀ آنان قانونی است.
آقای بیفن گفت:" آنان طیف از تولید کنندگان اند که تولیدات شان در سراسر جهان توزیع می گردد و همۀ آنان این مواد را به صورت قانونی تولید می کنند."
اکثر مواد که در ساخت بم های کنار جاده استفاده شده است مربوط به ۱۳ شرکت ترکی است که قبل از دسترسی داعش به آن، در ترکیه تولید و به فروش رسیده و به عراق و سوریه صادر شده بود.
اما چه کسانی این همه مواد را برای داعش فراهم می کند؟ آقای جیمز بیفن می گوید که تشخیص دقیق تهیه کنندگان دشوار است.
آقای بیفن گفت:" بی نهایت دشوار است تا بدانیم در سطح محلات چه واقع می گردد. چنین به نظر می رسد که افراد وابسته به داعش و کسانیکه به نمایندگی آن کار می کنند، به بازار توزیع کنندگان کوچک به شمول دکان های محلی و توزیع کنندگان مواد زراعتی رخنه کرده اند ؛ مواد مورد نیاز را خریداری کرده و سپس آنرا به شمال عراق و سوریه که تحت قلمرو داعش است، انتقال داده اند."
بر اساس یافته این پژوهش، برای انفجار بم های کنار جاده، گروه داعش در اکثر موارد از موبایل نوکیا ساخت جاپان استفاده کرده است و در اکثر موارد از کود کیمیایی نایترت استفاده می گردد.
آقای بیفن گفت: "در اکثر موارد، برای ساخت بم های دست ساخت ، آنان از کود کیمیایی نایترت استفاده می کنند که با مواد چون المونیم مخلوط شده و قدرت انفجار آن افزایش می دهد."
آقای جمیزبیفن می گوید که موجودیت شورشیان در عراق و سوریه از عوامل عمدۀ است که تندروان داعش توانستند ساخت بم های کنار جاده و سایر مواد انفجاری را بیاموزند.
آقای بیفن گفت:"تا اندازۀ شورشگری به ویژه پس از سال ۲۰۰۳ در عراق نقش داشته است. {در این مدت} زمان کافی وجود داشت تا افراد متخصص را در این راستا آموزش دهند."
رئیس این مرکز پژوهشی می گوید شماری از جنگجویان خارجی با توانمندی ساخت بم های خانگی، نیز از سایر کشور های جنگ زده مانند چیچنیا به عراق آمده اند.
او می گوید "از منازعه سوریه نیز زمانی زیاد می گذرد و معنی اش این است که افراد داعش در جریان فعالیت شان، آموزش ساخت بم های کنار جاده را فرا گرفته اند."
با وجودیکه گروه دولت اسلامی در سال های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵، بخش های از قلمرو تحت کنترول خود را در عراق و سوریه از دست داده است، این گروه هنوز هم قلمرو های قابل ملاحظۀ را در عراق و سوریه تحت کنترول خود دارد و حملات این گروه بیشتر به صورت بم های کنار جاده و حملات انتحاری صورت می گیرد.