منابع آگاه از مذاکرات میان اسراییل و حماس به میانجیگری قطر روز چهارشنبه ۱۵ جنوری (۲۶ جدی) گفتند که دو طرف به آتشبس در غزه و رهایی گروگانهای اسراییلی توافق کرده اند.
مقامهای امریکایی نیز تایید کرده اند که این توافق میان دو طرف صورت گرفته است. این معامله که از دیر زمان انتظار آن میرفت، در آخرین روزهای ریاست جمهوری جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، منعقد شده است.
اسراییل و حماس درست چهار روز پیش از مراسم تحلیف دونالد ترمپ، رییس جمهور منتخب ایالات متحده به آتشبس و رهایی گروگانها توافق کرده اند. ترمپ هشدار داده بود که اگر گروگانها تا زمان آغاز کار حکومت وی رها نشوند، گروه حماس بهای سنگینی خواهد پرداخت.
ترمپ روز چهارشنبه در شبکۀ اجتماعی تروث سوشیل نوشت: "به معاملۀ رهایی گروگانها در شرق میانه دست یافتیم. آنان به زودی رها خواهند شد. تشکر از شما!"
گروه حماس در جریان حملۀ هفتم اکتوبر ۲۰۲۳ بر اسراییل، به گفتۀ مقامهای اسراییلی، حدود ۱۲۰۰ نفر را کشته و کم و بیش ۲۵۰ نفر دیگر را گروگان گرفتند. شماری از گروگانها در جریان آتشبس موقت نومبر ۲۰۲۳ از بند حماس رها شدند اما هنوز هم ۹۴ گروگان در بند این گروه است که به گفتۀ نظامیان اسراییلی گمان میرود که ۳۴ نفر آنان جان باخته باشند.
یک مقام آگاه از مذاکرات و توافق اخیر که تا هنوز رسماً اعلام نشده، به خبرگزاری رویترز گفته است که توافق در برگیرندۀ آتشبس مقدماتی شش هفتهای است که در این جریان نیروهای اسراییلی تدریجاً از نوار غزه بیرون شده و گروگانهای اسراییلی از بند حماس، در بدل رهایی زندانیان فلسطینی از زندانهای اسراییل، رها میشوند.
رویترز گزارش داده است که در مرحلۀ نخست ۳۳ گروگان از بند حماس رها خواهند شد که همۀ آنان زنان، کودکان و مردان سالمندتر از ۵۰ سال اند.
همیشگی بودن آتشبس، خروج نظامیان اسراییلی از غزه و مقیاس کمکهای بشری برای نیازمندان در سرزمینهای فلسطینی از مسایل عمدۀ چالشبرانگیز در مذاکرات بود.
مذاکرات برای تطبیق مرحلۀ دوم آتشبس در روز شانزدهم مرحلۀ نخست آغاز شده و انتظار میرود که رهایی متباقی گروگانها، آتشبس دایمی و در نهایت خروج کامل نیروهای اسراییلی از غزه شامل آن باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، مرحلۀ سوم نیز برگرداندن اجساد کشته شدگان و بازسازی غزه زیر نظر قطر، مصر و ملل متحد را شامل میشود.
یک مقام اسراییلی گفته است که حکومت اسراییل روز پنجشنبه در مورد این توافق رایگیری کرده و به گفتۀ این منبع، انتظار میرود که اکثر وزیران کابینۀ اسراییل آن را منظور کنند.
گیدون سعار، وزیر خارجۀ اسراییل، سفر از پیش برنامه ریزی شده اش را به اروپا نیمه تمام رها کرده و گفته است که برای شرکت در رایگیری کابینۀ اسراییل به کشورش برگشته است.
پس از نشر این خبر، هزاران باشندۀ غزه که از ۱۵ ماه به اینسو شاهد یکی از مرگبارترین جنگ بوده است، به جادهها بر آمده و به جشن و شادمانی پرداختند. حامیان رهایی گروگانهای اسراییلی نیز در شهر تل ابیب و دیگر شهرهای اسراییل پس از نشر این خبر به جادهها بر آمده و به شادمانی پرداختند.
خبرنگاران خبرگزاری فرانسپرس از شهر دیر البلاح و سایر شهرهای غزه گزارش داده اند که مردم دسته دسته به شادمانی پرداخته و همدیگر را به آغوش میکشیدند.
نمایندگان قطر، مصر و ایالات متحده در روزهای اخیر تلاشهای شان را برای توافق میان اسراییل و حماس تشدید کرده بودند.
منابع به خبرگزاری فرانسپرس گفته اند که شیخ محمد بن عبدالرحمان بن جاسم آل ثانی، صدر اعظم قطر روز چهارشنبه پیش از توافق، با مذاکره کنندگان اسراییلی و گروه حماس در دفتر کارش ملاقات کرد.
نظامیان اسراییلی در انتقامجویی از حملات حماس، در بیش از ۱۵ ماه گذشته غزه را آماج حملات پیهم هوایی و زمینی قرار داده اند که به گفتۀ مقامهای فلسطینی، تا اکنون بیش از ۴۶۷۰۰ نفر کشته برجا گذاشته و اکثر کشته شدگان غیرنظامیان، به ویژه زنان و کودکان، اند.
بنیامین نتنیاهو، صدر اعظم اسراییل، که به نابودی کامل گروه حماس تعهد کرده است، مخالف هرگونه نقش این گروه در غزۀ پس از جنگ است.
انتونی بلینکن، وزیر خارجۀ ایالات متحده روز سه شنبه گفت که اسراییل سرانجام به رهبری اصلاح شدۀ ادارۀ خودگران فلسطین بر غزه و کرانۀ غربی توافق خواهد کرد. او گفت که "بهترین مشوق" برای رسیدن به توافق صلح اسراییل-فلسطین، عادی شدن روابط عربستان سعودی با اسراییل بوده میتواند.
گروه