نظر محمد زلمی، آموزگار شناخته شدۀ مضامین ساینسی و برنامه‌های آمادگی کانکور در افغانستان، در اثر ابتلا به بیماری کووید۱۹ و ظاهراً به دلیل کمبود آکسیجن درگذشت.
ساعاتی پیش از نشر خبر مرگ آقای زلمی، پسرش در یک پیام در صفحۀ فیسبوک "استاد نظر زلمی" از مردم خواسته بود که برای فراهم آوری آکسیجن به پدر بیمار، وی را کمک کنند.
نظر زلمی، به گفتۀ شاگردانش، مهارت خاص در ساده سازی و فهماندن روش‌های حل معادلات مغلق و پیچیدۀ ریاضی و دیگر مضامین ساینسی را داشت و در بیش از دو و نیم دهۀ گذشته، شمار زیاد نخبگان و کامیابان پیشگام و ممتاز کانکور در افغانستان در کورس آموزشی نظر زلمی درس خوانده اند.
"آموزگار یک نسل"
ریاست جمهوری افغانستان با نشر اعلامیه‌ای درگذشت این شخصیت "علمی و اکادمیک" را "یک ضایعۀ بزرگ" خوانده و مراتب تسلیت و همدردی را با خانواده و دوستان نظر زلمی و اهل معارف ابراز داشته است.
نشر خبر مرگ نظر زلمی با واکنش گسترده در شبکه‌های اجتماعی به ویژه از سوی شاگردان وی دنبال شد.
سمیع مهدی، خبرنگار افغان در یک پیام فیسبوک نگاشته است: "استاد نظر زلمی حق بزرگ بر گردن من و هزاران‌تن از نسل امروز افغانستان دارد. او کسی بود که سیستم پیچیده‌ی علوم در مکاتب را ساده سازی و قابل فهم ساخت.استاد مرحوم هزاران جوان را کمک کرد تا از ناامیدی بیرون شوند و از سد کانکور بگذرند. اگر از برکت درس‌های استاد نبود، شاید نمی توانستم وارد دانشگاه کابل شوم."
نجیب شریفی، رییس کمیتۀ مصوونیت خبرنگاران افغان نیز در یک پیام فیسبوک نوشته است: "قبل ازینکه افتخار شاگردی استاد نظر زلمی را بیابم، ریاضی، فزیک، هندسه و مثلثات برایم هیولا معلوم می‌شد. بعد ازینکه شاگرد وی شدم، بیشترین علاقه را به این مضامین پیدا نمودم و هنوز هم شیفته فزیک، خصوصاً فزیک کوانتم استم. دلیل اش این بود که گره های کور ایکه در نظام درسی مکاتب در این مضامین وجود داشت، برایم باز شد."
شماری از شاگردان نظر زلمی در دو دهۀ اخیر در پست‌های ارشد دولتی در افغانستان کار کرده و برخی آنان در کابینه‌های حکومت به صفت وزیر ایفای وظیفه می‌کردند.
ویس احمد برمک، وزیر پیشین داخلۀ افغانستان نیز در واکنش به مرگ نظر زلمی نوشته است: "من هم یکی از شاگردان استاد بودم و می‌دانم که استاد در روزهای بسیار دشوار و نا امیدی برای آینده چگونه با احساس عالی و اراده قوی که داشتند در آموزش و تربیت اولاد وطن تلاش می‌کردند. ما همه مدیون خدمات صادقانه استاد زلمی مرحوم و مهربان هستیم و دعا می‌کنیم که خداوند روح شانرا شاد و جنت فردوس را جای ابدی برایش بگرداند."
در اواسط دهۀ ۱۹۹۰ میلادی و چند ماه پیش از سقوط شهر کابل به دست طالبان، کورس آموزشی نظر زلمی در ساحۀ تایمنی شهر کابل هدف اصابت راکت قرار گرفت که در آن چندین شاگرد این کورس کشته و شماری هم زخمی شدند.
کمبود آکسیجن
پس از شیوع کروناویروس و انسداد مکاتب در افغانستان، نظر زلمی از طریق یکی از تلویزیون‌ها در آن کشور صنوف آموزشی ریاضیات را دایر کرده بود.
با گسترش موج سوم کروناویروس در افغانستان، شمار زیاد شفاخانه‌ها در این کشور با کمبود شدید آکسیجن برای بیماران مبتلا به کووید۱۹ روبرو شده اند.
وحید مجروح، سرپرست وزارت صحت عامۀ افغانستان روز یکشنبه هشتم جون (۱۸ جوزا) در دیدار با نمایندگان سکتور خصوصی در بخش صحت، کمبود آکسیجن در شفاخانه‌های ویژۀ کووید۱۹ در این کشور را چالش عمده برای رسیدگی به بیماران عنوان کرده بود.
از سوی دیگر شرکت‌های تولید و تامین آکسیجن در افغانستان که بیشتر آن خصوصی است، گفته اند که به دلیل کمبود برق قادر به تولید مقادیر بیشتر آکسیجن نیستند.
وزارت صحت افغانستان روز سه شنبه گزارش داد که در ۲۴ ساعت گذشته، ۱۷۲۴ نفر به کووید۱۹مبتلا شده و ۵۶ بیمار در اثر ابتلا به این بیماری جان باخته اند.
با این حساب، شمار مجموعی مبتلایان بیماری کووید۱۹ در افغانستان به بیش از ۸۴هزار نفر و شمار مرگ و میر ناشی از آن به سه‌هزار و ۳۰۵ مورد رسید. اما کارشناسان صحی آمار دقیق ابتلا و مرگ و میر ناشی از کووید۱۹ در افغانستان را به مراتب بلندتر از این می‌دانند.