مثل سال های گذشته، ایران بار دیگر امروز یکشنبه گزارش وزارت خارجۀ ایالات متحده را محکوم کرد، زیرا امریکا آن کشور را در صدر کشور های جهان قرار داده است که از دهشت افگنی حمایت می کند.
در عین حال، وزارت خارجۀ ایران، عربستان سعودی را که متحد نزدیک ایالات متحده می باشد، به مثابۀ "رهبر واقعی" تمویل فعالیت های دهشت افگنی خوانده است.
بر اساس تازه ترین گزارش سالانۀ وزارت خارجۀ ایالات متحده، ایران در سال ۲۰۱۵ میلادی، حمایت خود را از تندروان در غزه افزایش داده و در عین حال، حزب الله لبنان را مورد حمایت قرار داد تا حکومت بشار الاسد را در سوریه، حمایت کند.
علاوه بر آن، در گزارش سالانۀ وزارت خارجۀ امریکا آمده است که ایران از تندروان چون گروه حماس حمایت کرده تا بر ضد اسرائیل ایستادگی کند.
علی نوری زاده، رئیس مرکز مطالعات ایران و عرب، مستقر در لندن، می گوید صرف نظر از اینکه تعبیر و تفسیر دهشت افگنی امریکا با ایران همخوانی دارد یا خیر، ادعای که از سوی وزارت خارجۀ امریکا در مورد حمایت ایران از گروه های دهشت افگنی شده است، بر اساس شواهد و واقیعت ها است.
آقای نوری زاده گفت: " امریکا حزب الله، جهاد اسلامی و حماس را دهشت افگنی می نامد. امریکا با بعضی روابط پنهان ایران با القاعده و طالبان مشکوک است. امریکا همۀ این ها را حمایت از دهشت افگنی تلقی می کند."
حسین جابر انصاری، سخنگوی وزارت خارجۀ ایران، ضمن محکوم کردن گزارش وزارت خارجۀ ایالات متحده، عربستان سعودی و سایر کشور های منطقه را که متحد امریکا می باشند، متهم به حمایت از فعالیت های دهشت افگنی کرده است و ایالات متحده را نیز متهم به چشم پوشی از این فعالیت ها کرده است.
اما آقای نوری زاده می گوید که آنچه ایران در مورد عربستان سعودی ادعا می کند، "بی اساس" است.
آقای نوری زاده در مورد گفت: "این گونه حرف های معنا ندارد برای اینکه عربستان سعودی عمده ترین هدف داعش است."
این تحلیلگر مسایل شرق میانه به نقل از مقامات ریاض می گوید که عربستان سعودی در سال گذشته همواره مورد حملات داعش قرار گرفت و در واکنش، ریاض حد اقل ۱۲ عملیات نظامی را هر ماه بر ضد داعش راه اندازی کرده است.
تلویزیون دولتی ایران به نقل از آقای انصاری گزارش داده که متحدین ایالات متحده در منطقه از طُرق مختلف داعش و سایر گروه های دهشت افگنی مورد حمایت قرار می دهد؛ در عوض به گفتۀ او ایران در عراق و سوریه در مقابل گروه های دهشت افگنی مبارزه می کند.
اما ایران تائید کرده است که از تندروان فلسطینی حمایت کرده و گفته است آنان حق دارند تا در مقابل اشغال اسرائیل از خود مقاومت نشان دهند.
توافق هسته یی ایران و تشنج روی تطبیق آن
سال گذشته، گروه پنج بر علاوه یک و ایران توافق هسته یی را امضا کردند و به نظر می رسید که این توافق نامۀ بین المللی قدمی در راستای بهبود روابط میان تهران و واشنگتن باشد.
اما حالا چنین بر میاید که رهبر جمهوری اسلامی ایران از تطبیق این توافق نامه نا راض است.آیت الله علی خامنه ای، رهبری ایران، روز جمعه در سخنانی به مناسبت در گذشت آیت الله خمینی، رهبر پیشین ایران، ایالات متحده را به "بدعهدی و بدقولی" در اجرای برنامه هسته یی متهم کرد.
یک روز پس از اظهارات آقای خامنه ای، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز مشکلات بانکی باقی مانده پس از لغو تعزیرات را ناشی از "کم کاری" و "بدعهدی" امریکا دانست.
به نظر می رسد که انتقاد های آقای خامنه ای و علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، به تعزیرات باقی مانده ایران در حوزه بانکی از سوی ایالات متحده باشد. هر چند این تعزیرات ارتباطی به توافق هسته ای ندارد، اما موجب می‌شود تا بسیاری از بانک‌های بزرگ از بیم مجازات‌های آمریکا با ایران همکاری نکنند.
اما محسن سازگارا، تحلیلگر مسایل سیاسی، تائید می کند که امریکا و ایران هر دو کشور بر تعهد خود مبنی بر توافق هسته یی عمل کرده است، اما دلیل انتقاد آقای خامنه ای، بر داشت نا درست از این توافق است.
آقای سازگارا در مورد گفت: " خلاصلۀ برجام ]برنامه جامع اقدام مشترک[ این بود تا پروژه هسته یی که ایران را به سمت تولید سلاح هسته یی حرکت می کرد، تعطیل کند و ایران این کار را طبق زمان عملی اجرا کرد. اگر آقای خامنه ای توافق را یکبار با دقت مطالعه می کرد، میدید که در توافق برجام، جائیکه امریکا باید تعزیرات را بر می داشت شامل شرکت های امریکایی و شخصیت های حقیقی و حقوقی امریکا را نمی گردد."
آقای نوری زاده نیز در این مورد تا اندازۀ نظر مشابه دارد و می گوید که امریکا هیچگاهی به ایران قول نداده تا معاملات دالر امریکایی را با ایران آزاد کند. آقای نوری زاده افزود که هدف امریکا این بوده تا سایر بانک های اروپایی می توانند با ایران در معامل باشند، اما چنین آزادی در برگیرندۀ بانک های امریکایی نیست.
در پی این نگرانی‌ها و انتقاد دولت ایران از ایالات متحده، جان کری وزیر خارجه خارجه امریکا با صدو بیانیه و طی مصاحبه های متعدد اعلام کرد که کشورش مانع همکاری بانک‌های غیرامریکایی با ایران نمی‌شود و تهران فقط در حوزه مبادلات دالر و معامله با بانک‌های امریکایی ممنوع است—نه فرا تر از آن مثل بانک های اروپایی و بین المللی.
تحلیگران چون نوری زاده و سازگارا می گویند که ایالات متحده بر خلاف آنچه ایران ادعا می کند، بر تعهدات خود مبنی بر توافق هسته یی عمل کرده است، اما مقامات ایرانی توافق نامه را به صورت دقیق مطالعه نکرده اند و روی همین دلیل خواهان خواست های است که در توافق ذکر نشده است و این حالت موجب تشنج میان دو کشور شده است.
