بارک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده در واپسین روز سفرش به سه کشور شرقی افریقا، امروز در مجمع عمومی اتحادیۀ افریقا صحبت کرد. وی نخستین رئیس جمهور ایالات متحده است که به این مجمع سخنرانی نمود.
در اثنای معرفی رئیس جمهور اوباما به حاضرین مجلس، نکاسازانا دلامینی زوما رئیس کمیسیون اتحادیۀ افریقا خطاب به او گفت که: "با آن که ما خودت را به حیث رئیس جمهور ایالات متحدۀ امریکا استقبال میکنیم، اما ترا از خود نیز میپنداریم."
رئیس جمهور اوباما نیز در آغاز سخنانش گفت که او امروز به حیث یک امریکایی با افتخار و همچنان فرزند یک مرد افریقایی، در پیشگاه مجمع عمومی اتحادیۀ افریقا صحبت میکند.
رئیس جمهور ایالات متحده در سخنرانی اش، دست آورد های ممالک افریقایی را در عرصۀ اقتصاد و رفاه ستود و گفت که افریقا باید برای تأمین ثبات، برای جوانان بیکار، میلیون ها شغل اضافه ایجاد کند.
آقای اوباما همچنان روی گسترش تلاش های ممالک افریقایی در عرصۀ تجارت میان خود و کشور های غیرافریقایی، تأکید ورزید. سپس افزود که پیشرفت افریقا به نهادینه ساختن ارزش های دموکراسی از قبیل آزادی انتخاب، آزادی بیان، آزادی رسانه ها و حقوق شهروندی در این قاره نیز وابسته میباشد.
آقای اوباما در نشستی که دیروز با هایله مریم دسالین صدراعظم اتیوپیا داشت، نیز تأکید ورزید که برای ژورنالیستان، رسانه ها، و مخالفین سیاسی فضای بیشتری داده شود. آقای هایله مریم گفت اتیوپیا به بهبودبخشیدن وضعیت حقوق بشر و حکومتداری بهتر متعهد است، اما افزود که دموکراسی آنان بسیار نوپا است و اتیوپیا قرن ها، تجارب و فرهنگ غیردموکراتیک را پشت سرنهاده است.
کنایه از تمدید قدرت
آقای اوباما در سخنرانی اش بر ارزش قانونمندی تأکید ورزید و با کنایه گفت که نمیداند چرا بعضی از رهبرانی که مدت قانونی قدرت شان به پایان میرسد، با آن که پول زیادی می داشته باشند، بازهم برای شان کنار رفتن دشوار است.
آقای اوباما گفت که دو دوره به حیث رئیس جمهور ایالات متحده انتخاب شده، و اگر بار سوم خود را نامزد سازد، نیز رأی خواهد بُرد، اما چنین کاری کرده نمی تواند، زیرا خلاف قانون است. رئیس جمهور اوباما افزود با آن که هنوز نسبتاً جوان است، اما میداند که پس از ختم دورۀ او، یک رئیس جمهور جدید با دیدگاه های تازه برای ایالات متحده مناسب تر خواهد بود.
رئیس جمهور اوباما در ادامۀ سخنانش، نیلسن مندیلا رئیس جمهور سابق افریقای جنوبی را که سرمشق خود میداند، به جورج واشنگتن نخستین رئیس جمهور ایالات متحده تشبیه کرد و افزود که هر دو ارادۀ ترک کردن قدرت و انتقال مسالمت آمیز آن به جانشینان شان را به نمایش گذاشتند.
منظور رئیس جمهور اوباما از این سخنان، اشاره به باقی ماندن برخی از سران کشور های افریقایی برای مدت نهایت طولانی بر اریکۀ قدرت بود. به گونۀ مثال، در رواندا قانونگذاران بر این نکته غور میکنند که در قانون اساسی تعدیل بیاورند و محدودیت دوره های ریاست جمهوری را حذف کنند. از جانب دیگر، در بروندی نیز اکنون روی نامزدی رئیس جمهور کنونی آن کشور که میخواهد برای بار سوم انتخاب شود، کشمکش های سیاسی رونما شده است.
رئیس جمهور اوباما با مثال دادن از وضعیت در بروندی گفت که تلاش رهبران برای تغییر قوانین به منظور تمدید قدرت شان، منجر به بی ثباتی و تنش ها شده میتواند.
خطر از دست رفتن فرصتها
آقای اوباما قبل از آن که به قصد برگشت به واشنگتن سوار طیارۀ خاص رئیس جمهور ایالات متحده (ایرفورس-1) شود، از طیارۀ پیشرفتۀ نوع دریم لاینر به نام “Africa First” که از سوی شرکت امریکایی بوینگ برای شرکت هوایی اتیوپیا ساخته شده، نیز دیدن نمود. ارزش این طیاره به یکهزار و سه صد میلیون دالر امریکایی میرسد.
رئیس جمهور ایالات متحده به خبرنگارانی که با او همسفر اند، گفت که فرصت های عظیم تجارتی برای شرکت بوینگ و سایر شرکت های امریکایی با خطر مواجه است، زیرا کانگرس مجوز بانک صادرات و واردات را تمدید نکرده است. این بانک، یک نهاد وابسته به حکومت فدرال است که برای شرکت های خارجی خریدار امتعۀ امریکایی، وام تضمین می کند.
رئیس جمهور اوباما پیش از برگشت به واشنگتن گفت که این مشکل باید حل شود، تا فرصت های تجارتی برای شرکت های امریکایی از دست نرود.