واکسین پولیو برای بار نخست در سال ۱۹۵۴ به گونه آزمایشی توسط جوناس سالک، پژوهشگر و ویروسشناس امریکایی، ساخته شده و به یک میلیون کودک تطبیق شد و در حدود یک سال بعد موثریت و مصوونیت آن تایید گردید، اما ۶۶ سال پس از آن، این ویروس هنوز هم در افغانستان و پاکستان شایع است.
در سال ۱۹۶۱، البرت سابین، پژوهشگر امریکایی پولندی نژاد، واکسین قطرهای پولیو را ساخت که به گونهٔ گسترده مورد استفاده قرار گرفت و در محو این ویروس در تمام جهان به استثنای سه کشور نقش سازندهآی بازی کرد.
روز جهانی پولیو یا فلج اطفال بیش از یک دهه پیش توسط سازمان "Rotary International" به مناسبت بزرگداشت از سالروز تولد آقای سالک؛ فردی که اولین تیم تولید واکسین علیه فلج اطفال را رهبری کرد، ایجاد شد.
برنامهٔ جهانی محو پولیو تا سال ۲۰۱۳ ، فلج اطفال را در سراسر جهان تا ۹۹ درصد کاهش داده بود.
پولیو یک ویروس عفونی فلج کننده و بالقوه کشنده است. هیچ درمانی برای این ویروس وجود ندارد، اما واکسین بی خطر و موثر میتواند کودکان را از این آفت نجات دهد.
واکسین فلج اطفال که چندین بار تجویز می شود، تقریباً برای همیش کودک را در برابر این بیماری معافیت میدهد. بنابراین استراتیژی محو فلج اطفال بالای واکسین کردن هر کودک استوار است تا زمانی که انتقال متوقف شود و دنیا عاری پولیو شود.
با وجود پیشرفت هاییکه از سال ۱۹۸۸تاکنون بدست آمده است، تا زمانی که فقط یک کودک، به پولیو مصاب باشد، کودکان در همه کشورها در معرض ابتلا به این ویروس قرار خواهند داشت.
ویروس فلج کنندهٔ اطفال به راحتی می تواند به کشورهای عاری از پولیو وارد شود و به سرعت در میان جمعیت های غیر مصوون گسترش یابد.
عدم تطبیق برنامهٔ محو پولیو می تواند همه ساله ۲۰۰ هزار مورد جدید در سراسر جهان ایجاد کند.
یک زمانی پولیو سالانه هزاران طفل را فلج میکرد. تنها در افریقا سالانه حدود ۷۵ هزار کودک از این بیماری متاثر میشد، اما دیگر چنین نیست.
براساس گزارش کارول پیرسن، خبرنگار صدای امریکا باوجود ناکامیها و شیوع همه گیری کروناویروس، جهان در از بین بردن پولیو پیشرفت چشمگیری داشته است.
پولیو هنوز هم در کشورهای مانند افغانستان و پاکستان وجود دارد. پولیو در کنار این دو کشور در نایجریا نیز شایع بود، اما در پنج سال گذشته هیچ مورد جدیدی در این کشور افریقایی ثبت نشده است.
در پاکستان، آوارگان خشونت و درگیریها در جوامعی با خدمات بهداشتی و حفظ الصحهٔ ضعیف مسکن گزین اند.
داکتر حمید سید جعفری، رییس ساحوی شرق مدیترانه محو پولیو در سازمان جهانی صحت میگوید: "ویروس فلج اطفال در این جوامع بسیار مقاوم است. شما می دانید که آنان (مردم) در آنجا در ازدحام زندگی می کنند. بهداشت و حفظ الصحه در آنجاها نامناسب است که شرایط برای سرایت ویروس فلج اطفال بسیار مساعد می سازد..."
آقای جعفری می گوید که اکنون برنامه محو پولیو این جوامع را در برآورده کردن بیشتر نیازمندی های بهداشتی شان کمک میکند.
تاکنون در سال ۲۰۲۰ حدود ۷۹ مورد پولیو وحشی در پاکستان گزارش داده شده است. این رقم در سال ۲۰۱۹ به ۱۴۷ واقعه میرسید.
در افغانستان، طالبان اجازه واکسیناسیون خانه به خانه را نمی دهند.
کارول پندک که از ۲۰ سال به اینسو در برنامهٔ بین المللی محو پولیو کارمیکند، میگوید: "اگر کمپاین خانه به خانه انجام نمی دهید، آیا ممکن است کمپاین های واکسیناسیون و مراکز کوچک واکسین را ایجاد کنید؟ شاید مراکز کوچک واکسین در یک ساحهٔ خاص (کمک کند) تا خانواده ها مجبور نباشند برای واکسیناسیون فرزندان خود سفر بسیار طولانی کنند. ما تلاش میکنیم مبتکر باشیم و راه های را جستجو کنیم تا تلاشهای خود برای ریشه کن کردن فلج اطفال در این دو کشور واگیر باقی مانده پیش ببریم."
سال گذشته ۲۹ واقعۀ مثبت پولیو در افغانستان ثبت شده بود، اما امسال شمار کودکان مبتلا به این بیماری به ۵۳ نفر افزایش یافته است.
ریشه کن کردن فلج اطفال در سطح جهانی نزدیک است، اما تا زمانی که این بیماری در افغانستان و پاکستان از بین نرود، یک بار دیگر می تواند در سطح جهان منتشر شود.