سازمان جهانی صحت، بیست و چهارم ماه اکتوبر را به روز جهانی مبارزه با پولیو اختصاص داده است. پولیو بیماری فلج کنندۀ کودکان زیر پنج سال است که برعلاوۀ افغانستان و پاکستان، اکنون برخی مناطق غزه نیز از موجودیت این ویروس خبر داده اند.
مقامات پاکستان به تازگی از ثبت چهلمین واقعۀ مثبت این ویروس در سال ۲۰۲۴ خبر داده اند، اما در افغانستان شمار واقعات مثبت پولیو تا کنون به ۲۲ واقعه می رسد.
سیدعلم شینواری، متخصص صحت عامه در واشنگتن فکتور ها و عوامل متعدد از جمله عدم آگاهی مردم، مشکلات امنیتی، کمبود واکسین کنندگان زن، نحوۀ برنامه های تطبیق کمپاین و تردد مهاجرین واکسین نشده در دو طرف مرز را در ناکامی محو کامل پولیو در افغانستان بر می شمارد.
شینواری می افزاید که یک "هماهنگی قوی بین سیستم های صحی افغانستان و پاکستان در هماهنگی سازمان های جهانی موجود باشد تا بتوانند این مشکل را به صورت مشترک حل کنند."
به باور شینواری مبارزه با پولیو کارِ یک کشور و یک فرد نبوده بلکه " تا یک همکاری و هماهنگی درست وجود نداشته باشد، فکر نمی کنم بتوانیم این ویروس را به آسانی از افغانستان یا هم پاکستان محو سازیم."
فیروز شاه، معاون ادارۀ صحت پشاور به صدای امریکا گفت که هماهنگی با حکومت طالبان را مقامات صحت در اسلام آباد پاسخ می دهند اما در منطقۀ خیبر، تیم های سیار را برای واکسین کردن کودکان واکسین نشده، گماشته اند.
فيروز شاه به صدای امریکا گفت: "ما در مناطق مختلف خیبر که محل ورود مهاجرین است، تیم های دایمی ترانزیت را موظف کرده ایم که از طرف روز و شب فعال اند. این تیم ها حتی در میدان های هوایی، در ایستگاه وسایط مسافربری و پوسته های تلاشی و نقاط ورودی سرحدی حضور دارند. ما مشخص می سازیم که در کدام مناطق نقاط ورود مهاجرین وجود دارد و ما تیم های خود را در آنجام موظف می سازیم."
با حاکمیت طالبان و ادعای تامین امنیت، انتظار می رود کودکان مناطق دورافتادۀ افغانستان که در۲۰ سال پسین به واکسین دسترسی نداشته اند، واکسین شوند.
اما، یکی از عوامل عمدۀ عدم موفقیت کمپاین های واکسین در مناطق محراقی پولیو در افغانستان و پاکستان در سالیان پسین برعلاوۀ مسایل امنیتی، باور های نادرست و عقاید ضعیف دینی مردم در تطبیق واکسین بوده است.
مولوی احسان الحق حنفی، کارمند مرکز عملیات های اضطراری ملی در وزارت صحت طالبان می گوید که برخی ها به نشر تبلیغات نادرست و منفی در خصوص واکسین پولیو می پردازند که به گفتۀ وی اساس دینی و طبی ندارد.
احسان الحق حنفی به صدای امریکا گفت:"برخی از آنها به گونۀ شعوری این کار را می کنند، در {برابر} تطبیق واکسین مقابله و مخالفت می کنند. بدون کدام تحقیق و معلومات در بارۀ یک موضوع، فتوای حرام صادر می کنند. حالانکه اگر ببینیم آنانیکه این حرف ها را می زنند، نه از لحاظ دینی مستعد و مستند اند و نه داکتر استند یا هم از لحاظ طبی در بارۀ واکسین معلومات ندارند و در خصوص فعالیت واکسین چیزی نمی دانند."
حنفی تاکید می کند که با توجه به سنتی و مذهبی بودن مردم افغانستان، استخدام علمای شایستۀ دینی در گروه های تطبیق واکسین پولیو می تواند راهی را برای بلند بردن آگاهی دانش دینی مردم و تشویق آنان در تطبیق واکسین باز کند.
متخصصین صحت و تعلیم و تربیه اتفاق نظر دارند که برای ریشه کن ساختن باور های ناسالم در برابر واکسین، بایست واکسین و اهمیت آن در نصاب تعلیمی مکاتب شامل شود.
بااینحال سیدعلیم شینواری متخصص صحت عامه تاکید می کند که افغانستان می تواند با اجرایی کردن برنامه های کشورهای موفق شده در محو پولیو، این بیماری را در افغانستان نیز ریشه کن سازد.
پولیو تداوی ندارد و تنها با انداختن دو قطره واکسین از راه دهن و یا هم تزریق این واکسین می توان جلو فلج شدن کودکان زیر پنج سال را گرفت.
گروه