جو بایدن رییس جمهور ایالات متحده و ولادمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، روز پنجشنبه ۳۰ دسمبر (نهم جدی) تقریباً برای یک ساعت در مورد رفع تنشها میان دو کشور صحبت کردند.
تنش میان واشنگتن و مسکو پس از آن افزایش یافت که روسیه دهها هزار نیروی خود را به مرز اوکراین اعزام کرد؛ اقدامی که به گفتهٔ مقامهای امریکایی، نمایانگر حملهٔ احتمالی روسیه بر اوکراین است.
جین ساکی، سخنگوی قصر سفید، ناوقت شب پنجشنبه گفت که رییس جمهور بایدن در جریان این تماس تلیفونی از همتای روسیاش خواست تا با اوکراین تنشزدایی کند، اما رییس جمهور پوتین در مورد عقبنشینی دهها هزار نیروی خود که به مرز اوکراین اعزام کرده است، وعده قطعی نداده است.
خانم ساکی با نشر اعلامیهای گفت که رییس جمهور بایدن به همتای روسیاش "واضح ساخته است اگر روسیه بیشتر به اوکراین تهاجمی برخورد کند، ایالات متحده و متحدین آن پاسخ قاطع خواهند داد."
در همین حال، یوری اوشاکوف، مشاور روابط خارجی رییس جمهور پوتین، گفته است که رییس جمهور بایدن در جریان این تماس تلیفونی بار دیگر تهدید کرد که در صورت تشدید منازعه، ایالات متحده تعزیرات جدید را بر مسکو وضع خواهد کرد.
او همچنین گفت که آقای پوتین نیز به نوبهٔ خود تهدید کرد و گفت که اگر واشنگتن بر مسکو تعزیرات وضع کند، چنین اقدام ممکن است "موجب قطع روابط کامل میان دو کشور" شود.
اوشاکوف گفت: "این یک اشتباه بزرگی است که پیامد سنگین را در پیخواهد داشت."
مقامهای قصر سفید گفته اند که تماس رهبران دو کشور ۵۰ دقیقه دوام یافت.
روسیه چه میخواهد؟
روسیه واضح ساخته است که آن کشور خواهان تعهد کتبی است که اوکراین هیچگاهی عضویت ناتو را کسب نکند و تجهیزات نظامی پیمان اتلانتیک شمالی در آن کشور که در گذشته عضو اتحاد جماهیر شوروی بود، مستقر نشود.
روسیه همچنین از ناتو خواسته است تا قوای نظامی خود را از اروپای مرکزی و شرقی عقب بکشد.
مسکو به خاطر تقویت چنین خواست خود، میزایلهای مافوق سرعت صوت را نیز آزمایش کرده است.
مقامهای ایالات متحده گفته اند که با وجود اعزام نزدیک به ۱۰۰ هزار نیروی روسی به مرز اوکراین، به دپلوماسی خود با مسکو ادامه میدهد و خواستهای روسیه میتواند در جریان گفتگوهای ژینف مورد بحث قرار بگیرد. اما تا حال مشخص نشده است که رییس جمهور بایدن برای رفع بحران، چه چیزی را به پوتین پیشنهاد خواهد کرد.
امریکا و متحدین آن، تا حال ضمانتی را که رییس جمهور پوتین تقاضا کرده است، رد کرده اند و گفته اند که پذیرش عضویت در ناتو برای هر کشوریکه واجد شرایط باشد، باز است. اما این کشورها توافق کرده اند تا در مورد نگرانی مسکو با مقامهای روسیه گفتگو کنند.
قصر سفید بارها گفته است که اگر "روسیه بر اوکراین حمله کند" مسکو با پیامدهای جدی آن مواجه خواهد شد که شامل وضع تعزیرات شدید اقتصادی و افزایش حمایت نظامی از اوکراین میشود.
اوکراین و حامیان غربی آن، به شمول ایالات متحده، روسیه را متهم کرده اند که آن کشور با استقرار نیرو در مرز اوکراین، احتمالاً پلان حمله بر اوکراین را دارد؛ ادعای که از سوی رییس جمهور پوتین رد شده است.
روسیه در سال ۲۰۱۴ میلادی، منطقهٔ کریمیهٔ اوکراین را به قلمرو خود ملحق کرد. پس از آن، مسکو از جدایی طلبان اوکراین حمایت کرد و از اپریل ۲۰۱۴ تا حال، در نتیجهٔ درگیری میان جدایی طلبان و حکومت اوکراین، دست کم ۱۳ هزار و ۲۰۰ نفر در شرق آن کشور کشته شده اند.