گزارشگران بدون مرز که مقر اصلی آن در شهر پاریس فرانسه است، در گزارش سالانۀ خود گفته است که ژورنالستان و کارمندان رسانه ای در افغانستان با تهدید های روز افزون و جدی مواجه اند.
سازمان گزارشگران بدون مرز که همه ساله شاخص آزادی مطبوعات را در ۱۸۰ کشور جهان بررسی می کند، گفته است که افغانستان در میان این کشور ها، در ردۀ یکصد و بیستم قرار دارد.
بر اساس این گزارش، فنلاند، هالند، ناروی، دنمارک و زیلاند جدید به ترتیب در صدر کشور های قرار دارند که از آزادی بیشتر مطبوعات برخورد دارند و اریتریا، کوریای شمالی، ترکمنستان، سوریه و چین به ترتیب در زمرۀ کشور های قرار گرفته اند که آزادی مطبوعات به حد اقل می باشد.
بر اساس این گزارش، گروه طالبان مسئول اکثر تهدید و خشونت ها در مقابل خبرنگاران و فعالان رسانه ای در افغانستان است.
رضا معینی، مسئول بخش افغانستان و ایران در سازمان گزارشگران بدون مرز، در مصاحبه ای با رادیو آشنا صدای امریکا، گفت که در ماه های اخیر، خشونت و تهدید در مقابل خبرنگاران در افغانستان به گونۀ چشمگیر افزایش یافته است.
آقای معینی در مورد گفت: "در ماه چند ماه گذشته، ما پنجاه مورد خشونت {علیه خبرنگاران} را تقریباً در همۀ ولایات افغانستان شمار کردیم. به نظر ما، طالبان دشمن آزادی بیان و آزادی اطلاع رسانی در افغانستان اند. حرکت طالبان علیه آزادی بیان و اطلاع رسانی، یک حرکت سیستماتیک و همه جانبه است."
به گفتۀ آقای معینی، خشونت علیه فعالان رسانه ای، شامل قتل، توهین و تحقیر، بازجویی و حتی اقدامات تنبیهی از سوی مقامات محلی می گردد.
از آغاز سال ۲۰۱۶ میلادی تا حال، حد اقل ۱۴ فعال رسانه ای در افغانستان در جریان اجرای وظیفه مورد حمله قرار گرفتند و جان باختند.
خشونت از سوی قوای امنیتی افغانستان در برابر خبرنگاران
گزارشگران بدون مرز همچنین گفته اند قوای امنیتی افغانستان و مقامات محلی نیز در برابر فعالان رسانه ای از خشونت کار می گیرد. در این گزارش آمده است که در برخی موارد پولیس و مقامات قضایی که متاثر از والیان ولایات اند، خبرنگاران را مورد باز جویی قرار می دهند و حتی در برخی موارد، آنان را تنبیه می کنند.
در این گزارش از احمد ولی سرحد، خبرنگار زابل تایمز به مثابۀ یکی از قربانیان نام برده شده که از سوی مقامات محلی از ماه ها به سو مورد تعقیب پولیس و سارنوالی قرار گرفته است، زیرا وی گزارشی را به نشر رسانده است که در آن یکی از مقامات حکومتی به همکاری با گروه طالبان متهم شده است. این خبرنگار، والی ولایت زابل را به اعمال نفوذ پروندۀ خود متهم کرده است، اتهامی که از سوی دفتر والی آن ولایت رد شده است.
در گزارش همچنان در مورد بد رفتاری و حتی لت و کوب ده ها خبرنگار از سوی پولیس و محافظین محمد اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان، حین سفر رئیس جمهور به ولایت بامیان نیز اشاره شده است.
عدم پیگرد جدی قتل خبرنگاران از سوی حکومت
آقای معینی با اشاره به قتل محمد یعقوب شرافت، خبرنگاران رادیو تلویزیون افغانستان، که هفتۀ گذشته در قلات، مرکز ولایت زابل، کشته شد، ادعا کرد که حکومت افغانستان قضایای خشونت در برابر خبرنگاران به خصوص قتل کارمندان رسانه ای را به صورت جدی مورد پیگرد قرار نمی دهد.
آقای معینی گفت:"هیچ کدام از این جمله {خشونت ها} به ویژه قتل ها در سال های اخیر مورد باز رسی و تحقیقات جدی قرار نگرفته اند."
صدیق الله توحیدی، مسئول دیدبان حمایت از خبرنگاران آزاد افغانستان یا نی، در مصاحبه ای با رادیو آشنا نیز تائید کرد که تهدید در برابر کارمندان رسانه ای به طور بی سابقه در افغانستان افزایش یافته است و برای اولین بار، خبرنگاران به صورت مستقیم و عمدی مورد حمله قرار می گیرند.
آقای توحیدی در مورد گفت: "در این سال، برای نخسین بار رسانه ها به صورت مستقیم مورد تهدید طالبان قرار گرفته اند. همچنان کارمند موبی گروپ مربوط تلویزیون طلوع مورد حملۀ طالبان قرار گرفت که در آن هفت تن کشته شدند."
به گفتۀ آقای توحیدی، در سال های گذشته، فعالان رسانه ای به صورت مستقیم مورد تهدید و حملۀ طالبان قرار نمی گرفتند، اما در سال ۲۰۱۶ هم مورد تهدید قرار گرفتند و هم مورد حملۀ مستقیم و عمدی قرار گرفتند.
با وجود ادعای گزارشگران بدون مرز در مورد عدم تعقیب قضایای خشونت و قتل کارمندان رسانه ای در افغانستان، آقای توحیدی می گوید که حال حکومت افغانستان تلاش می کند تا مصوونیت کارمندان رسانه ای در افغانستان تامین گردد. به گفتۀ وی، در هفته های گذشته، اولین جلسه کمیته مشترک مصوونیت خبرنگاران در ارگ ریاست جمهوری برگزار شد که در آن نمایندگان روزنامه نگاران نیز حضور فعال دارند.
