در پی بیماری پادشاه عربستان سعودی، ریاض اکنون با بزرگترین چالش در پنجاه سال اخیر رو به رو است و جنگ قدرت برای جانشینی ملک عبدالله از هم اکنون به روشنی دیده می‌شود. نشریه انترنتی بزنس انسایدر این مطلب را در تحلیلی از وضعیت سیاسی عربستان سعودی نگاشته است.
ملک عبدالله پادشاه ۹۰ ساله سعودی، از شش روز به اینسو به دلیل ابتلا به بیماری سینه و بغل یا نومونیا در شفاخانه بستر بوده و داکتران برای تسهیل تنفس وی از دستگاه آکسیجن کار گرفته اند.
ملک عبدالله درسال ۲۰۰۵ میلادی برابر با ۱۳۸۴ خورشیدی به عنوان ششمین پادشاه عربستان سعودی بر تخت جلوس کرد.جانشین بلا فصل وی شاهزاده سلمان، ولیعهد ۷۹ ساله مشکلات جسمانی دارد.
ملک عبدالله، زمستان سال گذشته کوچک‌ترین برادرش شاهزاده مقرن بن عبدالعزیر آل سعود را که اکنون ۶۹ سال دارد، ولیعهد دوم اعلام کرد.
امیر مقرن در بریتانیا در رشتۀ پیلوتی جت های جنگی تحصیل کرده و پیوند محکم با ایالات متحده امریکا دارد. اما مادر یمنی تبار وی که صیغۀ ملک عبدالعزیز آل سعود – بنیانگذار پادشاهی سعودی- می باشد، هرگز به عقد رسمی ملک عبدالله در نیامد. از این رو، انتخاب امیر مقرن به زمامداری سعودی بسیار جنجال برانگیز خواهد بود.
شاهزاده یا برده زاده؟
یک مقام پیشین سعودی سال گذشته به روزنامۀ واشنگتن پست گفت "امیر مقرن در واقع شاهزاده نیست؛ آخر مادرش برده بوده است. ملک عبدالله برادران دیگری دارد که صلاحیت‌شان بیشتر است. هیچ‌کس فکرش را هم نمیکند که امیر مقرن بتواند به پادشاهی برسد".
امیر مقرن ۶۹ ساله با استفاده از عنوان تازه برساختۀ "ولیعهد دوم" در مسیر رسیدن به پادشاهی توانسته است دست‌کم دو برادرش را پشت سر بگذارد – هر چند این کار برخلاف قانونی است که بر اساس آن جانشینی در خاندان سعودی به ترتیب سنی منتقل می‌شود.
در شش دهه گذشته، جانشینی در عربستان سعودی عمدتاً به ترتیب سنی از برادری به برادر دیگر دست به دست شده است، اما به زودی و با مرگ آخرین برادر از نسل فرزندان بنیانگذار حکومت سعودی، قدرت به نسل سوم آل سعود واگذار خواهد شد.
با این وضعیت، بحران سیاسی با شدت بیشتری در عربستان سعودی نمایان خواهد شد، چون آن موقع هر یک از نوادگان متعدد که به پادشاهی برسد به طور خودکار برادرانش جانشینان وی خواهند شد، و بنابراین تعداد زیادی از پسران کاکا از رسیدن به سلطنت باز خواهند ماند.
ریک گلَدستون در نیویورک تایمز اشاره کرده است که "با گذاشتن امیر سلمان و امیر مقرن در نوبت جانشینی ملک عبدالله، رسیدن حکومت به نسل سوم خاندان سعودی – یعنی نوادگان ملک عبدالعزیر – به تعویق می‌افتد".
البته اهمیت جانشینی سلطنت در عربستان سعودی از چند نقطه نظر حایر اهمیت زیاد است. یکی اینکه سعودی لقب بزرگترین تولیدکننده و صادر کنندۀ نفت را دارد و این در حالی است که قیمت هر بیرل نفت یا طلای سیاه به نصف کاهش یافته است.
موضوع قابل تأمل دیگر این است که ریاض به عنوان پرچمدار کشور های عرب و اسلامی در ائتلاف بین المللی به رهبری امریکا بر ضد گروه دولت اسلامی شامل است و از سویی هم در داخل با مخالفان شیعۀ به حمایت ایران دست و گریبان است.
* برگردان دری این مقاله تنها برای آگاهی رسانی نشر شده و الزاماً بازتاب دهندۀ دیدگاه رسمی صدای امریکا نیست.