مقامات اداره خط آهن حکومت طالبان میگویند که نخستین محموله کالاهای چینی از طریق دهلیز زمینی تازه ساخته شده بین چین، قرغیزستان، اوزبیکستان به مقصد افغانستان بارگیری شده است.
بخت رحمان شرافت، رییس خط آهن حکومت طالبان در تویترش نگاشته است که نخستین محموله کالاهای چینی به سوی افغانستان حرکت کرده که نخست به ایستگاه خط آهن اوش قرغیزستان میرسد و سپس این کالاها به اوزبیکستان و در فرجام از طریق بندر حیرتان به مزارشریف منتقل خواهد شد.
توافق دهلیز جدید زمینی میان چین، قرغیزستان، اوزبیکستان و افغانستان هفتۀ گذشته در تاشکند پایتخت اوزبیکستان امضا شد.
عبدالسمیع درانی، سخنگوی ادارۀ خط آهن حکومت طالبان میگوید که این دهلیز زمان حمل و نقل کالا بین افغانستان و چین را به نصف کاهش میدهد.
درانی گفت: "اموالی که قبلاً در لاریها و کانتینرها به واسطۀ ترانسپورت زمینی در دو ماه از چین به افغانستان میرسید، اکنون به واسطۀ ریل و خط آهن طی دو هفته به افغانستان میرسد. در کنار این برای افغانها نیز فرصت شغلی ایجاد میشود. سومین مفاد این است که انتقال کالاهای ما به واسطه خط آهن، هزینۀ کمتر میبرد که مستقیماً بر قیمت اموال تاثیر میگذارد و بهای کالاهای کاهش مییابد."
آقای درانی افزود که عواید حکومت از طریق خط آهن نیز به دلیل حمل و نقل کالاهای تجارتی افزایش خواهد یافت و حکومتهای قرغیزستان و اوزبیکستان تعهد کرده اند که مالیۀ ترانزیتی اندک بر کالاهای تجارتی وضع خواهند کرد.
خان جان الکوزی، یکی از اعضای هیات مدیرۀ اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان گفت که این دهلیز جدید به نفع صادرات مواد معدنی افغانستان به چین خواهد بود.
آقای الکوزی به صدای امریکا گفت که قبلاً داد و گرفت با چین از طریق اوزبیکستان و قزاقستان وجود داشت، اما به دلیل طولانی بودن مسیر، مصارف حمل و نقل کالاهای تجارتی زیاد بود، اما با ایجاد این مسیر سهولتهای فراهم خواهد شد.
او افزود: "این مسیر از لحاظ مسافت کوتاه است. قیرغزستان به اوزبیکستان نزدیک است و بالاخره اموال زود به چین میرسد و هزینۀ و زمان کمتر میبرد. برای ما این راه اقتصادی است و این دهلیز قابل قدر است.فکر میکنم که برای صادرات به ویژه تلک و سنگ مرمر زمینه سازی شود که ما منتقل کنیم. اکنون از مسیر کراچی به چین منتقل میشود اگر از این مسیر شود، هزینۀ کم میبرد".
به گفتۀ آقای الکوزی با توجه به اینکه اکنون دهلیزهای هوایی مسدود است، دهلیز زمینی جدید برای صادرات میوههای تازه و خشک و همچنان قالین افغانستان مفید تمام خواهد شد.
عیسی رضایی، استاد اقتصاد به صدای امریکا گفت که چین با توجه به جمعیت انبوه و ظرفیتهای اقتصادی بسیار بالا یکی از بازارهای بزرگ برای اقتصاد جهان است.
به گفتۀ آقای رضایی، وصلشدن افغانستان و چین از طریق کشورهای آسیای میانه، برای اقتصاد دو کشور از اهمیت به سزایی برخودار خواهد بود، چون چین به منابع سطحی و زیرزمینی، نیروی بشری، مواد خام و تولید ارزان دست مییابد و افغانستان نیز سود خود را خواهد برد.
او گفت: "تاجران افغان دیگر منتظر نمیمانند که موترهای بار میوه جات و محصولات زراعتی شان در پشت مرزهای پاکستان فاسد شود و به راحتی تمام میوه جات باکیفیت افغانی چه خشکبار و چه تربار را از طریق مرزها به چین منتقل کنند".
افغانستان که یک کشور محاط به خشکه است، به دلیل جنگهای درازمدت از موقعیت ستراتیژیک خود در میان آسیای میانه و جنوب آسیا کمتر سود برده است.
آقای رضایی گفت که برای مسیر ترانزیتی مطمینتر در آینده نیاز است که حکومتهای چین و افغانستان بر مسیر واخان سرمایهگذاری کنند، اما تاکید کرد که این کار نیاز به ثبات امنیتی و سیاسی افغانستان و ظرفیت مسوولان حکومت آینده دارد.