فرمانده قوماندانی مرکزی امریکا می‌گوید که شماری از طیاره‌ها و هلیکوپترهای اردوی پیشین افغانستان که با تاجیکستان انتقال داده شده بودند، به افغانستان بازگردانده نخواهد شد، زیرا این طیاره‌ها متعلق به طالبان نیست.
جنرال مایکل کوریلا که در آخر هفتهٔ گذشته از تاجیکستان دیدن کرد، گفته که امریکا ممکن به تاجیکستان اجازه دهد تا این طیاره‌های قوای هوایی افغانستان را که توسط پیلوت‌های آموزش دیدهٔ امریکا به این کشور انتقال داده شده است، نگهدارد.
آقای کوریلا گفت: "امید ما این است که بتوانیم بخشی یا تمام این طیاره‌ها را به حکومت تاجیکستان تحویل بدهیم. " او در مورد زمان تحویلی این طیاره‌ها به تاجیکستان چیزی بیان نکرد، اما افزود که تلاش می‌کنند این کار هرچه سریعتر انجام شود.
سفارت ایالات متحده در تاجیکستان از قول جنرال کوریلا نوشته است : "ما از نیروهای مسلح جمهوری تاجیکستان به خاطر تداوم تامین امنیت طیاره‌هایی که نیروهای هوایی افغانستان در ماه اگست سال گذشته به این کشور پرواز دادند، سپاسگزاریم."
بر اساس گزارش‌ها، در اواخر ماه اگست، شماری از پرسونل نظامی افغان همراه با اعضای خانواده‌های شان فقط چند ساعت پیش از سقوط کابل به دست گروه طالبان توسط حدود ۵۰ طیاره و هیلیکوپتر به اوزبیکستان و تاجیکستان فرار کردند. این طیاره‌های توسط ایالات متحده به قوای هوایی حکومت پیشین افغانستان اهدا شده بود.
فرمانده قوماندانی مرکزی قوای امریکایی افزود: "ایالات متحده با دولت تاجیکستان کار می‌کند تا بهترین راه را برای استفاده موثر و نگهداری این طیاره‌ها را مشخص کند."
پیش از این ایالات متحده در ماه مارچ ۱۶ هیلیکوپتر نظامی ساخت روسیه را که برای اردوی افغانستان خریداری کرده بود، به اوکراین تحویل داد. این هیلیکوپتر‌ها پیش از خروج نظامیان امریکایی از افغانستان و سقوط دولت پیشین به دست طالبان، برای ترمیم به اوکراین منتقل شده بودند.
در همین حال مقامات اوزبیکستان نیز گفته اند که ده‌ها طیاره قوای هوایی افغانستان که توسط پیلوت‌های حکومت پیشین این کشور به اوزبیکستان آورده شده اند، ملکیت ایالات متحده بوده و به طالبان داده نخواهد شد.
این در حالی است که ملا محمد یعقوب، سرپرست وزارت دفاع حکومت طالبان، به تاریخ ۱۱ جنوری (۲۱ جدی) به تاجیکستان و اوزبیکستان هشدار داد تا طیاره‌ها و هلیکوپترهای این کشور را برگردانند.
یعقوب گفت که از این کشور‌ها می‌خواهد تا در این راستا اقدام کنند، زیرا هیچ کشور حق ندارد که طیاره ها و هلیکوپترهای افغانستان را نزد خود نگهدارد یا از آن استفاده کند، در غیر آن طالبان دست به اقدام تلافی‌جویانه خواهد زد.
او افزود: "با بسیار احترام از آنان تقاضا می‌کنم که صبر ما را نه آزمایند و ما را مجبور نسازند که تا در حد توان دست به عمل مشابه بزنیم."
وزارت دفاع امریکا گفته است که ۴۶ طیاره در اوزبیکستان و ۱۸ طیاره در تاجیکستان وجود دارد که شامل هلیکوپترهای Mi-17 UH-60 و همچنین طیاره‌های بال ثابت PC-12، C-208، AC-208 و A-29 می‌باشند.
تخمین‌های غیررسمی نشان می‌دهد که حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ افغان در این طیاره‌ها به اوزبیکستان و حدود ۱۴۰ تا ۱۵۰ نفر به تاجیکستان رفته بودند.
پیلوت‌های این طیاره‌ها در ماه‌های سپتمبر و نومبر سال گذشته به امارات متحده عرب و سپس به ایالات متحده منتقل شدند.
