بعد از میانجگری جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده، دو نامزد دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان روی چارچوب سیاسی و تفتیش همه آرای انتخابات توافق کردند.
با وجود این توافق، چالش ها روی میکانیزم تطبیق آن ادامه یافت که سبب چندین بار تعلیق تفتیش آرا گردید. یکی از این چالش ها، توافق در مورد تعیین میعار ها برای تفتیش و ابطال آرای پاک از آرای تقلبی بود.
در نهایت، بعد از بحث های جنجال برانگیز و حتی برخورد فزیکی میان ناظران دو نامزد در جریان تفتیش و باز شماری آرا، سازمان ملل متحد با توافق تیم های انتخاباتی میعار های تفتیش آرا را نهایی کرد.
تمام میعار ها برای تفتیش و ابطال آرای پاک از آرای تقلبی که به شانزده مورد میرسد، به شکل سوال مطرح شده است و پاسخ هر سوال دو گزینه دارد: بلی یا نخیر؟
حالا، کمیسیون های انتخاباتی افغانستان، بر اساس همین بلی و نخیر ها، در حضور ناظران دو تیم و ناظران بین المللی آرای واقعی از آرای تقلبی جدا می کنند.
میعار اول این توافق این است که آیا صندوق مورد تفتیش همان نوع است که کمیسیون انتخابات برای دور دوم انتخابات توزیع کرد بود، یا خیر؟
به همین ترتیب، آیا صندوق های آرا سالم است؛ آیا بالای صندوق برچسب ها که کود مرکز و محل رای دهی در آن درج باشد، وجود دارد؛ هر صندوق چند قفل دارد و آیا قفل ها سالم است و آیا میتواند توسط دست باز شود؛ آیا شماره مسلسل قفل ها با شماره های مندرج قفل ها در داخل صندوق ها مطابقت دارد؛ آیا کاپی فورم نتایج در داخل صندوق ها موجود است؛ آیا آرای سفید و ضایع شده در بین صندوق ها موجود است؛ آیا در داخل صندوق ها آرای که از کنده جدا نشده است، وجود دارد؛ آیا اوراق رای دهی مطابق طرزالعمل نشانی شده است؛ آیا علایم نشانی شده مشابه و یا عین نشانی شد روی اوراق رادیدهی دیده می شود؛ آیا شواهد دستبرد در فورمه های نتایج و تعداد ذکر شده اوراق رای با آرای موجود در صندوق رایدهی دیده میشود؛ آیای کاپی فورمه نتایج داخل صندوق با کاپی فورمه که در مرکز ملی جمع بندی نتایج طی مراحل شده است، مطابقت دارد؛ و بلاخره آیا صندوق های آرا حاوی نتایج است که مطابق بهترین روش های بین المللی ایجاب بررسی خاص را نماید به گونه مثال میان مجموع آرای دور اول و دور دوم انتخابات، تفاوت عمده وجود داشته باشد؟
از جمله میعار های توافق شده، دو مورد آن بیشتر با بحث های جنجال برانگیز مواجه شد: اول، آیا علایم نشانی شد مشابه و یا عین نشانی شد روی اوراق رایدهی دیده می شود و دوم آیا صندوق های آرا حاوی نتایج استند که مطابق بهترین روش های بین المللی ایجاب بررسی خاص را نماید به گونه مثال میان مجموع آرای دور اول و دور دوم انتخابات، تفاوت عمده وجود داشته باشد؟ تیم اصلاحات و همگرایی به رهبری عبدالله عبدالله بیشتر بالای این دو مورد پافشاری—به حدی که اصرار این تیم موجب تاخیر تفتیش آرا گردید.
طبق توافق به دست آمده میان دو تیم انتخاباتی، ظاهرا به نظر می رسد که روند تفتیش و شمارش مجدد آرا به سرعت لازم به پیش خواهد رفت و در نتیجه همین تفتیش آرا، یکی از این دو نامزد ریاست جمهوری، جانشین حامد کرزی، رئیس جمهور فعلی، خواهد شد.
ولی با در نظر داشت سابقه برخورد های دو تیم، شماری از تحلیلگران به این باروند که تفتیش آرا بار دیگر با چالش مواجه خواهد شد. آنان استدلال می کنند که تفتیش آرا بیشتر جنبه تشریفاتی خواهد داشت تا اقناع هواداران دو طرف ارضاء شود؛ ولی توافق اصلی، توافق سیاسی و تقسیم قدرت سیاسی است؛ تقسیم قدرتی که برای هر دو تیم که خود را برنده انتخابات می دانند، درد ناک خواهد بود.
ولی آیا رهبران دو تیم خواهند توانست تا به توافق سیاسی برسند؟ شماری از تحلیلگران افغان به این باور اند که توافق سیاسی میان دو تیم امکان پذیر است، ولی نه بدون پا در میانی جامعه بین المللی به خصوص ایالات متحده امریکا.
