رئیس جمهور ایالات متحده، تفاهم میان امریکا و متحدین اش را با ایران، تاریخی عنوان کرده افزود که اگر این تفاهم به صورت کامل عملی گردد، از ساخت سلاح اتمی توسط ایران، جلوگیری خواهد کرد و به این ترتیب، جهان امن تر خواهد بود.
بعد از مذاکرات نفس گیر میان گروه 5+1 در شهر لوزان سویس با دیپلومات های ارشد ایرانی، طرفین گفتگو های برنامه هسته یی ایران، اعلام کردند که آنان روی چارچوب توافق بالای برنامه هسته یی ایران، تفاهم کرده اند.
آقای اوباما همچنین گفت که توافق روی چارچوب برنامه هسته یی، در نتیجه دیپلوماسی اصولی به دست آمده و توافق به گونۀ طراحی شده است که ما را به اهداف عمدۀ ما می رساند و آن اینکه به گفتۀ رئیس جمهور امریکا "ایران از هر نوع فعالیت دست بر خواهد داشت که موجب دسترسی آن کشور به سلاح هسته یی گردد."
رئیس جمهور اوباما گفت"این توافق از دسترسی ایران به پلوتنویم که برای ساخت سلاح هسته یی ضروری است، جلوگیری می کند."
بارک اوباما می گوید که آن توافق"مسیر دسترسی ایران را به بم هسته یی با استفاده از یورانیم غنی شده، مسدود می کند. ایران توافق کرده است تا مواد را که برای ساخت سلاح هسته یی لازم است، ذخیره کند."
آقای اوباما افزود که بر اساس چارچوب توافق به دست آمده، مفتشین بین المللی دسترسی بی سابقه بالای برنامه های هسته یی ایران خواهند داشت و برنامه هسته یی ایران بیش از هر کشور دیگر، مورد تفتیش قرار خواهد گرفت.
رئیس جمهور امریکا گفت که توافق میان ایران و قدرت های جهان بر اساس اعتماد استوار نیست، بلکه بر اساس تفیش برنامۀ هسته یی ایران متکی می باشد.
آقای اوباما همچنین گفت که توافق با ایران دراز مدت خواهد بود و منحیث عضو پیمان منع گسترش سلاح های هسته یی، ایران هیچگاهی اجازه ساخت سلاح هسته یی را نخواهد داشت.
رئیس جمهور ایالات متحده در جریان سخنرانی اش همچنین گفت که ادارۀ او، کانگرس و مردم امریکا به صورت کامل در مورد توافق روی برنامه هسته یی ایران، آگاه نگه خواهند داشت.
اما آقای اوباما خاطرنشان کرد که در مورد برنامۀ هسته یی ایران – در نزد ایالات متحده سه گزینه وجود داشت که یا نیروگاه های هسته یی ایران را تحت حمله قرار می دادیم؛ یا از مذاکرات هسته یی دوری می گزیدیم و یا هم اینکه توافق قوی قابل اثبات مثل امروز را به دست می آوردیم که از طریق صلح مانع دسترسی ایران به سلاح اتمی می شد.
موقفگیری ایران
اما، وزیر خارجه ایران می گوید که اگر کشور های غربی از تعهدات شان در توافق هسته یی با ایران عقب نشینی کنند، تهران فعالیت های هسته یی اش به میزان کنونی را از سر خواهد گرفت.
محمد جواد ظریف در پاسخ به یک پرسش در یک برنامه تلویزیون دولتی ایران گفت که در صورت عدم پابندی طرف مقابل توافق پیرامون محدود سازی برنامه هسته یی ایران، تهران اقدامات لازم را روی دست خواهد گرفت.
به نظر می رسد که این اظهارات وزیر خارجه ایران برای اطمینان دهی به جناح های محافظه کار و تندور کشورش باشد که با توافق هسته یی ایران با کشور های غربی شدیداً مخالف اند.
آقای اوباما در سخنرانی هفته وار خود تصریح کرد که در عوض اقدامات ایران، جامعه بین المللی به شمول ایالات متحده توافق کرده تا تعزیرات مشخص بالای آن کشور را مرحله وار، لغو کند.
اما این را هم گفت که اگر "ایران از توافق تخطی کرد، تعزیرات دو باره وضع خواهد شد. در عین حال، تعزیرات امریکا بالای ایران در قسمت حمایت آن کشور از دهشت افگنی، تخطی از حقوق بشر، برنامه راکت های بالیستیک ادامه خواهد داشت."
آقای اوباما تاکید کرد که به اعتقاد او گزینه دیپلوماسی و دست یافتن به توافق همه جانبه، بهترین انتخاب است. ولی رئیس جمهور هوشدار داد که با وجود توافق به دست آمده، موفقیت در این راستا تضمین نه شده و توافق به دست آمده در شرایط فعلی بهترین گزینه برای امریکا، متحدین اش و جهان خواهد بود.
کشور های غربی در راس ایالات متحده از چندین سال مدعی شده اند که ایران در صدد دسترسی به سلاح هسته یی است، ادعا که همواره از سوی تهران رد شده است. مقامات ایرانی ادعا می کنند که برنامه هسته یی آن کشور فقط به مقاصد صلح آمیز است.
ریاست جمهوری افغانستان نیز روز شنبه با نشر اعلامیۀ از دستیابی به چارچوب توافق در مورد محدود سازی برنامۀ هسته یی ایران استقبال کرده آن را به نفع افغانستان، منطقه و سایر کشور های جهان خواند.
