آخرین سفر ملا اخترمحمد منصور با پاسپورت پاکستانی که در محل کشته شدن وی یافت شد، به جمهوری اسلامی ایران بود. رهبر پیشین طالبان با همین پاسپورت اما با نام مستعار ولی محمد، هژده بار به خارج از پاکستان سفر کرده بود.
حکومت امریکا به طور معمول منابع اطلاعاتی که از آن برای راه اندازی عملیات نظامی کار می گیرد را فاش نمی سازد و در مورد ماموریتی که منجر به کشته شدن ملامنصور گردید هم تا حال چیزی گفته نشده است.
امرالله صالح، رئیس پیشین ریاست عمومی امنیت ملی افغانستان، اما ردپای ایران را در این رویداد محتمل پنداشته است.
آقای صالح در صفحهء فیسبوک اش نوشته است "حدس و گمان مسلکی من: همکاری اطلاعاتی ایران با امریکا را در هدف قرار دادن و کشتن ملا منصور نمیتوان نادیده گرفت…شماری از گروه های دهشت افگن در شرق میانه و جنوب آسیا دشمن مشترک ایران و امریکا هستند".
این گمان را گلبدین حکمتیار، رهبر فراری حزب اسلامی، هم بیان داشته است. حکمتیار در نامهء که به رسانه های فرستاده است نوشته "حالا کاملاً واضح شده که برای کشتن ملامنصور استخبارات ایران به استخبارات امریکا معلوماتی داد که با آن وی هدف حملهء طیارهء درون قرار گرفت".
با وجود شباهت در تحلیل، پرداخت صالح و حکمتیار به این رویداد متفاوت است. آقای صالح نقش ایران را بگونهء سازنده مطرح نموده است اما آقای حکمتیار ایران را به توطیه چینی و جنگ بر ضد رهبران سُنی متهم می کند.
نقش آی اس آی
با آن که حتی طالبان کشته شدن ملامنصور را تایید کرده اند، حکومت پاکستان هنوز این رویداد را رسماً تصدیق نکرده است.
اسلام آباد بمباری طیاره بدون پیلوت امریکایی بر موتر حامل ملامنصور در ایالت بلوچستان را نقض حاکمیت پاکستان و تخطی از منشور سازمان ملل در باره مصوونیت تمامیت ارضی کشورها خوانده است.
الکس وتانکا، تحلیلگر ارشد در انستیتوت مطالعات شرق میانه در واشنگتن، می گوید که با وجود انتقادات پاکستان احتمال این که سازمان استخبارات این کشور، آی اس آی، ملامنصور را لو داده باشد بعید نیست.
آقای وتانکا به صدای امریکا گفت "شاید ملامنصور از دایرهء کنترول آی اس آی بیرون می شد و به یک دردسر برای پاکستان مبدل می شد و روی همین منظور آی اس آی در بارهء او به سی آی ای (سازمان استخبارات مرکزی امریکا) اطلاعات داد".
در چند ماه گذشته و در چندین دور نشست گروه چهارجانبه (افغانستان، امریکا، پاکستان و چین)، اسلام آباد از رهبری طالبان خواست که به مذاکرات صلح با دولت افغانستان برگردد. طالبان اما از گفتگوهای سیاسی سرباز زدند و خشونت های مسلحانه شانرا تشدید بخشیدند.
مقام های افغان و امریکایی هشدار داده اند که طالبان گزینهء جز مذاکرات صلح ندارند.
به باور الکس وتانکا پاکستان "نمی خواهد و نه می تواند" که در رویارویی مستقیم با امریکا قرار گیرد و هر زمانی که فشار امریکا بیشتر می گردد، اسلام آباد با انعطاف پذیری موقف اشرا تغییر می دهد.
