سازمان ملل ۲۳ جون را روز جهانی زنان بیوه نامیده است تا توجه دول، سازمان های امداد رسان و اجتماعات را به مشکلات و مصائب میلیون ها زنی جلب کند که در فقر، محرومیت های گسترده و مشکلات جدی بسر می برند.
یک نهاد بین المللی گزارش داده است که در جهان ۲۵۸ زن بیوه است که ده در صد آنها تنها در کشورهای افریقایی زندگی می کنند.
با آن که در افغانستان آمار دقیق نفوس وجود ندارد، مقام ها در وزارت کار، امور اجتماعی و شهدا و معلولین می گویند که حکومت با بیش از ۵۰۰ هزار زن بیوه مساعدت می کند.
واصل نور مهمند، معین این وزارت می گوید که ۲ درصد از رقم ثبت شدۀ زنان بیوه در افغانستان را "زنان تشکیل می دهد که نان آور خانواده هایشان اند".
زنان که همسران شان را بنا بر مسایل مختلف از دست می دهند، در جوامع بشری با دشواری های متفاوت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و جنسی مواجه می باشند.
مدافعین حقوق زن می گویند در آن کشور ها بیشتر به زنان بیوه "به دیدۀ حقارت" نگریسته شده و در بسیاری فعالیت های اجتماعی به آنان سهم داده نمی شود.
افغانستان یکی از کشور هایست که همواره وزارت امور زنان و سایر نهاد های مدافع حقوق زن از وضعیت ناهنجار زنان به ویژه آنانیکه همسر شان را از دست داده اند، طرز برخورد خانواده ها به ویژه اقارب شوهر و اجتماع سخن رانده اند.
زنان که همسرهایشان را از دست می دهند، بیشتر مجبور ساخته می شوند تا به قید نکاح برادر شوهر خود درآیند. مشکلات اقتصادی موضوع عمدۀ دیگریست که دامنگیر زنان بیوۀ دارای چندین فرزند می باشند.
اما آقای مومند، معین وزارت کار و امور اجتماعی به رادیوآشنا صدای امریکا هرچند این را واضح نساخت که از جملۀ ۵۰۰ هزار زن بیوۀ افغان چه تعداد آنها در اثر جنگ های روان شوهران خود را از دست داده اند اما تاکید کرد که براساس قوانین حقوق ورثۀ شهدا، زنان بیوه در افغانستان ماهانه براساس تعداد خانوادۀ شان کم از کم مبلغ پنجهزار افغانی از بودجۀ حکومت افغانستان معاش می پردازد.
براساس قانون هر افسر پولیس و یا اردوی افغانستان که در جنگ کشته می شود، اگر خانوادۀ وی خواسته باشد، همسر وی می تواند پس از ثبت اسناد، "معاش ماهانه به دست آورد".
وزارت کار و امور اجتماعی – معلولین و شهدا می گوید که آنان برعلاوۀ پرداخت ماهانۀ معاش، زمینۀ کار، سواد آموزی و آموزش فنی را نیز به زنان بی سرپرست و بیوه فراهم می سازند.
باآنهم، کارشناسان و مدافعین حقوق زن عملکرد حکومت های قبلی و فعلی افغانستان را در قبال زن های بیوه که نان آور خانواده و فرزندان شان اند، به باد انتقاد گرفته آن را ناکافی می دانند.
مشکلات شبیه
گزارش سال ۲۰۱۵ زنان بیوۀ نهاد لومبو اذعان می دارد که اکثر زنان بیوۀ افریقایی از حقوق خود آگاه نیستند. نانا اوتو رئیس نهاد خیریۀ حقوق زنان فارورد به رویترز گفته است که به همین دلیل خاموش می مانند و با سوی استفاده فزیکی و جنسی رو به رو می گردند.
خانم اوتو می گوید "زنان بیوه ممکن رسم و رواج ها را برخلاف حقوق شان تلقی نکنند. اما در اصل آن را یک عملکرد طبیعی شوهران شان عنوان کنند. حتی اگر خواسته باشند حرف بزنند می دانند که پیامد های را در قبال خواهد داشت".
مدافعین حقوق زنان در سرتاسر افریقا اکنون در تلاش ایجاد تغییر این رسوم مضر اند.
در سیرالیون، حین شیوع ویروس ایبولا زنان بیوه را به شستن سنگ ها مجبور می کردند تا از شیوع ویروس جلوگیری شود.
مارتی چنتل، رئیس نهاد خیریۀ زنان بیوۀ کامرون می گوید که حکومت ها اکثر اوقات از نیازمندی ها و مشکلات زنان بیوه چشم پوشی می کنند.
خانم چنتل می گوید "تمام زنان بیوه با یک مشکل مشابه مواجه اند – آنان در حاشیه قرار داده شده، به عنوان یک لکه یا ننگ پنداشته شده و مورد سؤ استفاده قرار می گیرند." این مدافع حقوق زنان می گوید "مرگ یک زن بیوه با مرگ شوهرش آغاز می شود".
سازمان های حامی زنان می گویند که مشکلات و محرومیت های زنان بیوه به ویژه در آسیا و افریقا شبیه است.
