دونالد ترمپ، رئیس جمهور امریکا بار دیگر تهدید کرده که برای دور زدن کانگرس و دریافت بودجۀ لازم برای اعمار دیوار در مرز مکسیکو، وضعیت اضطرار اعلام میکند.
جنجالها بر سر تصویب این بودجه، که مجلس نمایندگان امریکا آن را نمیپذیرد، باعث شده که بخشهایی از حکومت فدرال امریکا ظرف ۲۱ روز گذشته تعطیل شود.
قانون وضعیت اضطرار
این قانون در سپتمبر سال ۱۹۷۶ در امریکا تصویب شد و هدف آن جلوگیری از طولانی شدن وضعیت اضطرار و رسمیت بخشیدن به صلاحیتهای کانگرس بود.
این قانون همچنین بر صلاحیتهای حالت اضطرار رئیس جمهور کنترول وضع میکند، به شمول لغو حالت اضطرار، دو سال پس از اجرایی شدن آن. برای لغو وضعیت اضطرار اما، هر دو مجلس کانگرس باید رای بدهند و این رایگیری، نباید زودتر از شش ماه پس از وضع حالت اضطرار صورت بگیرد.
آیا ترمپ میتواند وضعیت اضطرار اعلام کند؟
در کل، بلی. آقای ترمپ، به عنوان رئیس جمهور صلاحیت اعلام وضعیت اضطرار را دارد. ولی احتمالا از قدرت فراگیری که برای اعلام وضعیت اضطرار ضروری است، برخوردار نباشد.
آیا امریکا واقعا در وضعیت اضطرار قرار دارد؟
ترمپ، هجوم مهاجرین به امریکا از مرزهای جنوبی این کشور را یک وضعیت اضطرار ملی توصیف کرده است.
او به روز یکشنبه گفت "جنایتکاران (از این مرز) وارد میشوند. قاچاقبران انسان میآیند. مواد مخدر (به امریکا) سرازیر میشود. اتفاقاتی (در مرز) میافتد که احتمالا حتی نخواهید از جزییات آن آگاه شوید."
ادارۀ ترمپ همچنین از ورود تروریستها به امریکا از جانب مکسیکو حرف زده است. اما منتقدان میگویند که هیچ شواهدی برای اثبات این ادعاها وجود ندارد.
در وضعیت اضطرار، ترمپ پول اعمار دیوار را از کجا بدست خواهد آورد؟
تمویل اعمار دیوار در مرز امریکا و مکسیکو، مشکل به نظر میرسد.
ولی یکی از راههای که احتمالا آقای ترمپ بتواند از آن، پول مورد نظر خود را بدست بیاورد، استفاده از قانون اضطرار نظامی باشد. این قانون، به وزیر دفاع اجازه میدهد که دستور اجرای پروژههای ساختمانی را بدون تصویب کانگرس، صادر کند.
از دست کانگرس چه میآید؟
کانگرس میتواند در صورت تایید هر دو مجلس، فرمان وضعیت اضطرار را لغو کند.
ولی در حال حاضر، گرفتن تایید هر دو مجلس برای لغو چنین فرمانی – با توجه به اینکه مجلس سنا در اختیار جمهوریخواهان است – دشوار به نظر میرسد.
همچنین امکان دارد علیه تصمیم اعلام وضعیت اضطرار، در محکمه شکایت درج شود.
آیا امریکا در گذشته وضعیت اضطرار را تجربه کرده؟
بلی. در واقع، امریکا پس از سال ۱۹۷۹، همواره در وضعیت اضطرار قرار داشته است؛ از زمانی که جیمی کارتر، پس از حمله به سفارت امریکا در تهران، برای مسدود کردن داراییهای ایرانیها، وضعیت اضطرار اعلام کرد. پس از آن، این وضعیت اضطرار هر سال و از جانب شش رئیس جمهوری بعدی، تمدید شده است.
شرایط اضطراری دیگری نیز در گذشته اعلام شده که تا حالا ادامه دارد؛ از جمله وضعیت اضطراری سال ۱۹۹۶ از جانب بل کلنتون، که بعد از تیراندازی نظامیان کیوبا به دو طیاره غیرنظامی اعلام شد، و نیز وضعیت اضطراری که جورج بوش، به تاریخ ۱۴ سپتمبر سال ۲۰۰۱ در واکنش به حملات یازدهم سپمتبر اعلام کرد.