با اینکه در یک و نیم دهه اخیر، نفوذ چین در سریلانکا، با اجرای یک سلسله پروژه های زیربنایی موسوم به "یک کمربند- یک راه" افزایش یافته است، هند تلاش دارد تا با نفوذ خود در سریلانکا که با بحران اقتصادی مواجه است، سرمایه گذاری کرده و با نفوذ گستردهٔ چین در منطقه مقابله کند.
تازه ترین پروژهٔ زیربنایی چین در سریلانکا اعمار یک شهر بزرگ بندری است که قرار است به عنوان یک مرکز تجارتی با شهر دبی رقابت کند. این پروژه شامل ساخت بندر و یک میدان هوایی در شهر همبانتوتا است.
اما از آنجایی که بحران اقتصادی بی سابقه، سریلانکا را عملاً فاقد ذخایر ارزی برای خرید مواد سوخت و غذا یا بازپرداخت قرضههای خارجی میکند، موفقیت چنین پروژه ها با دیدهٔ شک نگریسته میشود.
شماری از تحلیلگران میگویند که چنین پروژهها که عوامل تغییردهنده بازیهای اقتصادی عنوان شده اند، بازده بسیار کمی داشته اند.
بهاوانی فونسیکا، تحلیلگر در مرکز سیاستهای جایگزین، میگوید: "به عنوان مثال، میدان هوایی همبانتوتا خالیترین میدان هوایی جهان نامیده میشود، زیرا واقعاً تجارتی را که باید جذب میکرد، جذب نمیکند. بنابر این، سوالات زیادی وجود دارد که آیا این نوع پروژهها به افزایش قرضههای سریلانکا نیز نقشی داشته اند یا خیر."
ناخشنودی از پروژههای چین
قرضههای چین، حدود ۱۰ درصد از بدهی خارجی ۵۱ میلیارد دالری سریلانکا را تشکیل میدهد. زیرساختهای بنا شده توسط چین، نفوذ رو به رشد بیجینگ را در این کشور استراتیژیک در اقیانوس هند به نمایش گذاشته بود.
با این حال، اکنون واکنش شدید عمومی علیه گوتابایا راجاپاکسا، رییس جمهور سریلانکا، و برادرش ماهیندا راجاپاکسا، که بسیاری از این پروژه ها را امضا کرده اند، وجود دارد و بر سیاستهای آینده تاثیر خواهد گذاشت.
بهاوانی فونسیکا گفت: "راجاپاکساها بسیار متمایل به سمت چین دیده میشوند. بنابراین، فکر میکنم سیاست خارجی متعادلتری شکل خواهد گرفت و تلاش میشود از بازیگران مختلف و متنوع دیگر کمک به دست آید."
این خبر خوبی برای هند است که حضور چین در نزدیکی سواحل جنوبی آن به یک دردسر استراتیژیک تبدیل شده بود.
دهلی جدید متعهد شده است که از زمان شروع بحران، سه میلیارد دالر به کولمبو در قالب وام، خطوط اعتباری و مبادلات اعتباری پیشکش کند. این کشور همچنین مواد غذایی، مواد سوخت و تجهیزات صحی را برای کاهش مشکلات ناشی از کمبود شدید کالاهای اساسی ارسال کرده است.
هرش پنت، تحلیلگر بنیاد تحقیقاتی آبزرور، با اشاره به اینکه فرصت خوب مساعد شده برای هند گفت: "این برای هند این یک فرصتی است که تعهد خود را به عنوان یک شریک خوب برای تامین امنیت اقتصادی نشان دهد و ثابت کند که هند به عنوان یک قدرت منطقهای میتواند از سریلانکا در زمان بحران اقتصادی حمایت کند و در نتیجه بر اعتبار خود به عنوان یک قدرت منطقهای مسوول، تاکید کند."
مقامها در دهلی جدید قصد دارند تا برای کمک به دهقانان که به دلیل فرمان دولت برای تغییر کشت ارگانیک متحمل زیان فراوان شدند، پیش از شروع فصل کشت برنج در سریلانکا، کود کیمیایی ارسال کند.
همانطور که هند به عنوان یکی از بزرگترین کمک کنندگان ظاهر میشود، تصویر آن به عنوان یک متحد قابل اعتماد در حال تقویت است.
فونسیکا میگوید: "بسیاری از مردم سریلانکا از این واقعیت که هند از نظر رسیدگی به نیازهای فوری و نیازهای فوری بشردوستانه موفق بوده است، بسیار استقبال میکنند و من با همه کسانیکه صحبت کردم، بسیاری اشاره کردهاند که هند یک دوست واقعی برای سریلانکا است."
برای دهلی جدید، بازیابی نفوذ از دست رفته در برابر چین، یک دستاورد است، در حالی که هند تلاش میکند با نفوذ فزاینده بیجینگ در جنوب آسیا مقابله کند.