حکومت افغانستان قانون رسانه‌ها را رعایت کند – گزارشگران بدون مرز

سازمان گزارشگران بدون مرز (RSF) از رویکرد ریاست امنیت ملی افغانستان و برخی مقام‌های دولتی در برابر خبرنگاران انتقاد کرده است.

این سازمان با نشر اعلامیه‌ای به بازداشت یک خبرنگار افغان به اتهام ناسزاگویی به رییس جمهور در زابل توسط امنیت ملی و "اعتراف اجباری" وی اشاره کرده است؛ در حالی که به گفتۀ این سازمان این خبرنگار گفته است که حساب کاربری وی در فیسبوک هک شده و کسی دیگر به رییس جمهور ناسزا گفته است.

گزارشگران بدون مرز همچنان به قضیۀ فاروق جان منگل، خبرنگار محلی و همکار خبرگزاری رویترز اشاره کرده است که به گفتۀ این نهاد مسوولان حکومت بدون حکم محکمه منزل او را بازرسی کرده و با وی و برادرش سیف الله حیات رفتار نامناسب کرده است.

در بخشی از این اعلامیه به احضار رییس آژانس خبری پژواک به بهانۀ مشوره در مورد گزارش تحقیقی قاچاق دستگاه‌های تنفس مصنوعی به پاکستان به شورای ملی اشاره شده است.

همچنان سازمان گزارشگران بدون مرز به واکنش امرالله صالح معاون اول ریاست جمهوری افغانستان در پیوند با گزارش خبرگزاری پژواک نیز اشاره کرده است.

آقای صالح پس از نشر گزارش قاچاق دستگاه‌های تنفس مصنوعی در صفحۀ فیسبوکش نوشت: "کدام ونتلاتوری در بازشماری در وزارت صحت عامه در کابل یا در دیگر ولایت کم نیست. در دام دروغ و ناراستی نیفتید. وقتی کسی به شما می‌گوید بینی‌تان را گربه دزدیده است نخست دست به بینی بزنید و بعد گربه را که دارد به شما نگاه می‌کند تعقیب کنید".

رضا معینی مسوول دفتر ایران و افغانستان سازمان گزارشگران بدون مرز، در قبال این قضایا گفته است: "ما از رییس ‌جمهور اشرف غنی و معاون رییس جمهور امرالله صالح می‌خواهیم قانون رسانه‌های همگانی را رعایت کنند. آنها باید تلاش کنند که مقامات حکومتی و امنیتی کشور تعهد آنها به قانون را که در آن راه‌های رسیدگی به شایعات و اخبار نادرست وجود دارد، محترم شمارند".

آقای معینی تاکید کرده است که رسانه‌ها باید وظیفۀ اطلاع رسانی و همکاری در بخش مبارزه با فساد را بدون اخلال انجام دهند.

گزارشگران بدون مرز با اشاره به قانون رسانه‌های همگانی افغانستان گفته است که رسیدگی به تخلفات رسانه‌یی و خبرنگاران، صلاحیت کمیسیون رسیدگی به تخلفات و شکایات رسانه‌ای در وزارت اطلاعات و فرهنگ است.

به باور این سازمان، شورای ملی، معاون رییس جمهور و امنیت ملی حق ندارند که خبرنگاران و مسوولان رسانه‌ها را تهدید، احضار و بازداشت کنند.

اما دو روز پیش، سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان در جلسۀ فوق‌العاده کمیته مشترک حکومت و رسانه‌ها، بررسی تمامی قضایای خشونت در برابر خبرنگاران را در حدود دو دهۀ اخیر یک دستاورد خوانده است.

آقای دانش گفت: "حکومت افغانستان به حمایت از آزادی بیان و آزادی رسانه‌ها همچنان متعهد است و در این مورد هیچ گونه شک و تردیدی وجود ندارد".

این در حالی است که بر اساس گزارش ۲۰۲۰ سازمان گزارشگران بدون، افغانستان از لحاظ آزادی بیان و مطبوعات با یک جایگاه افت، در ردۀ ۱۲۲ قرار دارد.

این سازمان، جنگ تحمیل‌شدۀ طالبان و داعش، آزار و اذیت جنگ‌سالاران و برخی مقامات دولتی "مفسد" را از تهدیدهای دایمی برای خبرنگاران، رسانه‌ها و اطلاع‌رسانی در افغانستان عنوان کرده است.