دفتر ریاستالوزرای حکومت طالبان گفته است که تاجران افغان سر از روز جمعه ۱۰ نومبر (۱۹ عقرب) میتوانند از بندر چابهار برای صادرات و واردات استفاده کنند، اما تاجران افغان میگویند که این بندر برای تجارت به طور کامل آماده نیست.
دفتر ریاستالوزرای حکومت طالبان روز پنجشنبه نهم نومبر (۱۸ عقرب) با نشر اعلامیهای گفته است که عبدالغنی برادر معاون اقتصادی رییسالوزرای حکومت طالبان در سفرش به ایران روز گذشته از بندر چابهار دیدن کرد و از مقامات ایرانی خواست تا بخشی از زمین این بندر را با قیمتی مناسب در درازمدت به افغانستان اختصاص دهند.
در این اعلامیه گفته شده است: "طرف ایرانی به عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی ریاستالوزرا، گفت که افغانستان میتواند سر از فردا از بندر چابهار برای صادرات، واردات و ترانزیت استفاده کند. به گفته مسوولین ایرانی، ایران در این زمینه آمادگی کامل دارد."
هیات حکومت طالبان به رهبری عبدالغنی برادر به تاریخ چهارم نومبر (۱۳ عقرب) به ایران سفر کرد. این هیات در این سفر با مقامات عالیرتبه ایران دیدار و در خصوص تقویت روابط اقتصادی دو کشور گفتگو کردند. این هیات امروز جمعه به کابل برگشت.
بر اساس گزارش ماه اکتوبر بانک جهانی، ایران در حال حاضر شریک تجاری بزرگ افغانستان است. بر اساس گزارش این بانک، افغانستان ۲۱ درصد از کل واردات خود را از ایران وارد میکند.
حکومت طالبان در حالی به تجارت از طریق بندر چابهار علاقمندی نشان داده که تاجران افغان میگویند که حکومت پاکستان به طور یکجانبه صدها کالای ترانزیت تاجران افغان را در بندر کراچی ممنوع کرده و چند هفته است که مانع از انتقال این کالاها شده اند.
حاجی محمد یونس مومند، سرپرست اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان، به صدای امریکا گفت که در حال حاضر بر اساس تصمیم حکومت پاکستان، سههزار و ۳۸۰ کانتینر پر از کالاهای ترانزیتی متعلق به تاجران افغان در بندر کراچی متوقف شده است.
او با بیان اینکه ارزش مجموعی این کالاهای حدود دو میلیارد دالر است، گفت: "تاجران افغان تصمیم گرفته اند تا زمانی که ضمانت بینالمللی منظم وجود نداشته باشد، در آینده از بندر کراچی استفاده نکنند."
بندر چابهار
سرپرست اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان میگوید که اگرچه تاجران افغان بدون ضمانت بینالمللی حاضر به تجارت از طریق بندر کراچی پاکستان نیستند، به دلیل برخی مشکلات، تاجران تمایلی به تجارت از طریق بندر چابهار ندارند.
مومند گفت: "اگر به بندر چابهار نگاه کنید، هیچ مجوز قانونی برای ورود کالا به آنجا وجود ندارد و ایران تحت تحریم امریکا قرار دارد. بنابراین تجار تمایلی به استفاده از این بندر ندارند."
به گفتۀ مومند، مشکل دیگری که برای صادرات و واردات تاجران افغان در بندر چابهار وجود دارد، این است که از این مسیر کالاهای تجارتی به بندر ممبیی هند میرسد، در حالی که تاجران افغان میخواهند اموال شان به بندر دهلی برسد.
همچنان مدت زمان انتقال کالا از طریق این بندر بسیار طولانی بوده و هزینه حمل و نقل کالا را برای تاجران افزایش میدهد.
بندر چابهار قبل از اگست ۲۰۲۱ برای تجارت بین افغانستان و هند در حکومت قبلی استفاده میشد، به ویژه زمانی که حکومت پاکستان مانع انتقال غلات اهدایی هند به افغانستان از طریق بندر واگه شد. سپس گندم از طریق هند به افغانستان از طریق بندر چابهار منتقل شد. اما در آن زمان ایالات متحده به طور استثنایی اجازه انتقال گندم از طریق این بندر را داده بود.