با ورود طالبان به کابل، زنان به ویژه دانشجویان، کارمندان، فعالان مدنی و خبرنگاران بیشتر از سایر اقشار جامعه نگران نقش خود در جامعه اند و از جامعه جهانی میخواهند تا آنان را فراموش نکنند.
آنان میگویند که با رسیدن طالبان به ارگ، فضا برای شان خفقانآور شده و خود را زندانی چهاردیواری خانه حساب میکنند.
هر چند طالبان تا کنون در خصوص حقوق و آزادیهای زنان چیزی نگفته اند، اما حسنیه محقق، روانشناس و فعال مدنی که از دو دهه به اینسو همواره برای حقوق بشر دادخواهی کرده است، میگوید که با شنیدن خبر ورود طالبان به کابل "ترسی عجیب" وجودش را فرا گرفته و قدرت تصمیمگیری را از دست داده است.
خانم محقق به صدای امریکا گفت: "اولین و حشتناکترین چیزی که به ذهنم رسید این بود که ما زندانی شدیم. نه تنها دیگر سفر به ولایتهای مختلف نمیتوانیم بلکه در خانهٔ خود ما زندانی شده و تبدیل به مرده متحرک خواهیم شد."
گزارشهایی وجود دارد گروه طالبان پس از تصرف بخشهایی از افغانستان به ویژه در ولایتهای شمالی، محدودیتهایی را که در زمان حاکمیت آن گروه بر زنان نافذ بود، دو باره اعمال کرده اند.
جهانتاب درویش، دانشجوی یکی از انستیتوتها در کابل میگوید که از این پس تمام آزادیها و حقوق از زنان گرفته خواهد شد، در حالی که به گفتۀ وی پیش از این زنان با تمام این چالشها کنار آمدند و امید آزادی و حقوق شان را داشتند.
خانم درویش گفت: "نهادهای بینالمللی واقعاً باید به داد ما برسند و صدای ما را بشنوند. این همه وقت ما راضی بودیم و با انتحار و انفجار به پوهنتون میرفتیم و خوشحال بودیم که تا زمانی زنده استیم میتوانیم دو کلمه بیاموزیم."
در زمان حاکمیت طالبان در دهۀ ۱۹۹۰ در افغانستان، زنان و دختران حق کار و تحصیل را نداشتند.
قدریه آذرنوش، کارمند دولت افغانستان، ورود طالبان را "کابوسی" میپندارد که به گفتۀ وی به واقعیت مبدل شده است. او میگوید که پس از این در حسرت رفتن به کافه با دوستان، تفریح در اماکن تفریحی، پوشیدن لباس مورد علاقه، گشتوگذار آزادانه و خرید از فروشگاهها خواهد ماند.
خانم آذرنوش از نهادهای بینالمللی مدافع حقوق بشر و حقوق زنان، همچنان جامعۀ جهانی میخواهد که با واردکردن فشار به جوانب مذاکرات از آنها بخواهند که ارزشهای به دست آمده و حقوق زنان را باید حفظ کنند.
در همین حال، انتونتو گوتیرش، منشی عمومی سازمان ملل متحد روز دوشنبه ۱۶ اگست (۲۵ اسد) در نشست اضطراری شورای امنیت آن سازمان گفت که زمان آن فرا رسیده است که جامعۀ جهانی، متحدانه، تمام ابزار را برای حمایت از حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان و دختران در افغانستان به کار ببندد.
لیلا امید یکی از خبرنگاران در شهر کابل میگوید امروز زمانی که از خانه بیرون شده است تا ببیند که اوضاع در شهر از چه قرار است، با وضعیتی ترسناک برخورده است.
به گفتۀ خانم امید، طالبان با پخش ترانه در موترهای شان در سطح شهر گشت و گذار میکنند و وضعیت وحشتناکتر از روزهای قبل است.
او گفت: "وقتی به سرک دارالامان رفتم یک زن هم در سرک نبود، صدای ترانههای اسلامی از موترها پخش میشد و بیرقهای سفید رنگ طالبان دیده میشد و گروه طالبان در موترهای رنجر پولیس در شهر گشت و گذار میکردند. یکی از آنان بسیار وحشتناک به سوی من دید که من فکر کردم همان لحظه سر من فیر خواهد شد.
گزارشهایی هم نشر شده است که طالبان در هرات مانع ورود کارمندان دولتی به ادارهها و دانشجویان دختر به دانشگاه شده اند. در شهر کابل نیز تمامی نهادهای آموزشی و تحصیلی، به ویژه مراکز مختص به دختران تعطیل شده است.
طالبان هرچند گفته اند که کارمندان دولتی در بخش نظامی و ملکی بخشیده شده اند، اما زنان با توجه به عملکردهای قبلی طالبان، به وعدههای این گروه بیباور اند.
زنان از جامعۀ جهانی میخواهند که نگذارند به یکبارگی نیمی از پیکر جامعۀ افغانستان فلج شود و کشورهای کمککننده قربانیهایی را که در افغانستان داده اند، پاس بدارند.