الکسی نوالنی، منتقد سرسخت سیاسی ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، روز جمعه ۱۶ فبروری (۲۷ دلو) در یکی از زندان‌های قطب شمال در گذشت.
نوالنی۴۷ ساله که برای سال‌ها سرسخت‌ترین منتقد سیاسی ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه بود، پس از ورود به مسکو به تاریخ ۱۷ جنوری ۲۰۲۱ دستگیر شد. او پس از مسموم شدن جهت تداوی به آلمان انتقال داده شده بود.
نوالنی و حامیان‌اش کرملین را مسوول مسمومیت او قلمداد کردند و ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه را متهم کردند که دستور قتل او را داده است، اتهامی که کرملین آنرا رد می‌کند.
تیم ناوالنی گفته است که این منتقد کرملین در زندان "آزار و اذیت میشد و بار‌ها به خاطر مجازات به سلول انفرادی انتقال داده شد." به گفته اعضای تیم ناوالنی، وی همراه با سایر زندانیان توسط حکومت پوتین شکنجه می‌شدند.
به گفته مسوولین زندان، نوالنی حین پیاده روی از هوش رفت و داکتران نتوانستند زندگی وی را نجات بدهند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفته است که پوتین از مرگ ناوالنی آگاه شده است و مرگ وی مطابق پروسیجر‌های معیاری ارزیابی خواهد شد.
این منتقد سیاسی پوتین دورهٔ ۱۹ ساله زندان خود را به اتهام "ترویج افراط‌گرایی" سپری می‌کرد.
زمانی که نوالنی در زندان بود، او در ویدیوهای کم کیفیت از جلسات محکمه ظاهر شد و جسورانه از پوتین به خاطر تهاجمی نظامی بر اوکراین انتقاد می‌کرد.
پیام او که از طریق رسانه‌های اجتماعی به طرفداران منتقل میشد، با پیام‌های پوتین که برای بیش از ۲۰ سال در اریکه قدرت روسیه است، در تضاد بود.
حکومت روسیه در ماه جون ۲۰۲۰ میلادی بنیاد نوالنی را "افراطی'' خواند، آن را غیر قانونی اعلام کرد و چندین وبسایت مربوط حامیان نوالنی را به اتهام نشر تبلیغات مسدود کرد.
نوالنی به تاریخ ۲۰ اگست ۲۰۲۰ میلادی زمانیکه از سایبریا عازم مسکو بود، پس از نوشیدن چای، که به گفتۀ خودش به دستور کرملین با زهر آغشته شده بود، بیمار و به شفاخانه منتقل شد، اما مقام‌های روسیه این اتهام را رد کرده اند.
نوالنی در یکی از اعلامیه‌های‌اش گفته بود که "روسیه در حوض خون ، با استخوان‌های شکسته، با جمعیتی فقیر و غارت شده دست و گربیان است و در اطراف آن، ده‌ها هزار نفر در احمقانه‌ترین و بی معنی‌ترین جنگ قرن ۲۱ کشته می‌شوند."
انتقادات نوالنی که در میان هزاران جوان حامی وی طنین‌انداز شد، موجب خشم کرملین گردید. گروه‌های حامی حقوق بشر، حکومت روسیه را متهم کرد که مقامات مسکو با هر وسیله ممکن، مخالفان خود را ریشه کن می‌کند. اما مرگ این منتقد رییس جمهور پوتین، نگرانی‌ها را در مورد سرکوب مخالفان حکومت کنونی روسیه بیشتر می‌کند.
نوالنی در سال ۲۰۱۸ میلادی در سراسر روسیه مبارزات انتخابات خود را برای احراز کرسی ریاست جمهوری کشورش آغاز کرد، نتایج تحقیقات فساد اداری در آن کشور را منتشر کرد، اقدامی که موجب شرمساری کرملین شد. مبارزات انتخاباتی و فعالیت سیاسی این منتقد پوتین، سبب شد تا جمعیت زیادی را در جاده‌های روسیه بسیج کند.
با وجود ترس از دستگیری و زندانی شدن، نوالنی پس از تداوی مسمومیت از آلمان به کشورش برگشت و قبل از آنکه توسط مقامات روسیه دستگیر شود، به حامیانش پیام رساند که به مسکو، پایتخت روسیه، رسیده است.
دستگیری او سبب بزرگترین مظاهرات در روسیه شد که در چندین دهه بی سابقه بود. در جریان این مظاهرات، هزاران معترض که خواهان رهایی نوالنی بودند، بازداشت شدند.
از ناوالنی در پهلوی همسرش، یک دختر و یک پسر به جا مانده است.