انیسه لطیف درانی، گوینده و تهیه کننده سابقه دار صدای امریکا، پس از ۲۳ سال کار به درخواست خودش، بازنشسته میشود.
"من در بهار بدنیا آمده ام و مثل ریشه های یخ بسته، همیشه در تلاش شگوفایی هستم." این جمله را انیسه درانی در یک روز ابرآلود در بیرون از دفتر صدای امریکا در شهر واشنگتن، برایم گفت.
نمی شد بدون یک مکالمه خودمانی، در باره انیسه نوشت. بیرون از حال و هوای دفتر، در قهوه خانه یی "ستاربکس" از انیسه پرسیدم چرا تصمیم گرفت که بازنشسته شود. چندین دلیل داشت، از جمله این که حس میکند در صدای امریکا پله های ترقی برایش وجود ندارد. تکنالوجی هم دلیل دیگری است که آمیخته گی روزافزون آن با خبرنگاری، انیسه را گاهگاهی با مشکل مواجه میسازد.
انیسه درانی در سال ۱۹۵۱ میلادی، در منطقه باغ علیمردان کابل تولد یافت.
"وقتی بسیار کوچک بودم، روی میز ایستاده میشدم و میگفتم که من لطیفه کبیر سراج هستم." لطیفه سراج، یکی از اولین گوینده گان رادیو افغانستان بود.
با فراغت از لیسه زرغونه، انیسه درانی به پوهنځی ژورنالیزم رفت و در سال ۱۹۷۳ از آنجا، فارغ شد.
در سال ۱۹۷۴، انیسه گوینده یی برنامه "از هر چمن سمنی" رادیو افغانستان شد. او در برنامه های زمزمه های شب هنگام، مجله رادیویی و داستانهای دنباله دار هم، گوینده گی میکرد.
"شنونده هایمرا میبینم"
با راه اندازی برنامه های تلویزیونی در افغانستان در سال ۱۹۷۳، انیسه درانی کار در تلویزیون را آموخت. او برای مدتی، تهیه کننده برنامه های زن و زنده گی و برنامه اطفال در تلویزون افغانستان بود.
وقتی از انیسه پرسیدم که کار در رادیو یا در تلویزیون را بیشتر می پسندد، بدون درنگ گفت "رادیو". "وقتی گوینده برنامه رادیو هستم، در فکرم تک تک شنونده هایمرا میبینم. زنان و مردانی را که در افغانستان و دیگر جاهای دنیا، به رادیو گوش میدهند – همه یی شان پیش چشم هایم مجسم میشوند."
کمتر از یک سال پس از اشغال افغانستان توسط ارتش شوروی سابق در سال ۱۹۷۹، رادیوی دری صدای امریکا تاسیس شد.
انیسه یکی از نخستین کارمندان بخش دری صدای امریکا بود. به گفته انیسه، "ما کار را از صفر آغاز کردیم."
انیسه آخرین عضو آن جمع از خبرنگارانی است که بخش دری صدای امریکا را، بنا نهادند.
از انیسه پرسیدم که مهمترین دست آورد سه دهه کار گوینده گی اش چیست؟ "من یک شخص سیاستمدار نیستم. من بیشتر با مسایل فرهنگی مثل شعر، ادبیات و گوینده گی برنامه های ادبی علاقه داشته ام. تلاش کرده ام که از زیبایی، از عاطفه، از هنر و از محبت با شنونده گان ام صحبت کنم. شعری که سروده ام و اگر دلی را خوش ساخته باشد، بزرگترین مؤفقیت من است."
انیسه درانی به پاس خدمات اش در صدای امریکا، چندین جایزه و تحسن نامه دریافته است.
عاشق مسلک
صحبت کردن با انیسه در باره رفتن اش از صدای امریکا، ناراحت کننده است. وقتی حرف از خداحافظی اش با همکاران و دفتر به میان میآید، چشمان انیسه پُر از اشک میشود و مخاطب به زودی درک میکند که محیط کار در اعماق عواطف واحساسات او ریشه دوانیده است.
"من همیشه به کارم محبت ورزیده ام. خبرنگاری و گوینده گی عشق من است. سالهای اول با چنان احساسات کار میکردم که خانه و خانواده فراموش ام می شد."
به انیسه گفتم در این صورت، کار شما با تقاعد از صدای امریکا به پایان نمی رسد چون فطرتاً و عادتاً به کار خبرنگاری معتاد شده اید. حدس ام درست بود. انیسه نوشتن و گوینده گی را، متوقف نخواهد کرد.
انیسه لطیف درانی نام زنی است که از امواج رادیو افغانستان به یک نسل از افغانها برنامه ارایه کرد و بعد در سالهای دشوار در افغانستان، از امواج صدای امریکا گوینده گی کرد. او از آن نسل نطاقان افغانستان است که ارزشهای فراوانی را برای نسل های بعدی، نهادینه کرد.
صدای انیسه درانی، بحیث گوینده برنامه ها، از امواج رادیو آشنا صدای امریکا میرود و این یک خلاء بزرگی خواهد بود. همکاران انیسه، از نبود او حس ناراحتی خواهند داشت.
آخرین برنامه گنج شایگان با انیسه درانی را از اینجا بشنوید.
Your browser doesn’t support HTML5
اما برنامه های رادیو آشنا ادامه خواهد داشت و گوینده گان و خبرنگاران دیگر، شماری از آنها از نسل جوان، جای انیسه درانی را در ستودیوهای صدای امریکا پُر خواهند کرد.