گمانه‌زنی‌ها در مورد سقوط طیارۀ آذربایجان توسط سیستم دافع هوای روسیه

یک مقام امریکایی روز جمعه ۲۷ دسمبر (هفتم جدی) با استناد به تحلیل کارشناسان و گواهی بازماندگان گفت که سیستم دفاع هوایی روسیه ممکن سبب سقوط طیارهٔ مسافربری آذربایجان شده باشد.

این طیاره که از باکو، پایتخت آذربایجان، رهسپار شهر گروزنی در چیچین بود، روز چهارشنبه ۲۵ دسمبر (پنجم جدی) پس از آنکه از مسیر حرکت خود منحرف شد، در غرب قزاقستان سقوط کرد.

مقام‌های آذربایجانی و قزاقستانی گفته اند که کم از کم ۳۸ نفر در اثر سانحۀ هوایی طیارۀ خطوط هوایی آذربایجان که حامل ۶۲ مسافر و پنج عملۀ پرواز بود، جان باختند.

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی قصر سفید، روز جمعه به خبرنگاران گفت که مقامات ایالات متحده "بعضی از نشانه‌های اولیه را دیده اند که یقیناً به احتمال اینکه این طیاره توسط سیستم های دفاع هوایی روسیه سقوط داده شده است، اشاره می‌کند." اما او از ارایه جزییات خودداری کرد و گفت که تحقیقات هنوز هم جریان دارد.

پیش از این راشان نبییوف، وزیر ترانسپورت و توسعه دیجیتال آذربایجان نیز گفته بود که طیاره بر اثر اصابت گلوله سقوط کرده است.

اظهارات کربی و نبییوف بازتاب دهنده ارزیابی‌های کارشناسان هوانوردی خارجی بود که سقوط این طیاره را به عملکرد سیستم‌های دفاع هوایی روسیه که به حمله اوکراین پاسخ می‌دادند، مرتبط می‌دانند.

وزارت حالت اضطرار قزاقستان گزارش داده است که ۳۲ نفر از این سانحه جان سالم به در برده و ۲۸ نفر آنان به شمول دو کودک به دلیل جراحات در شفاخانه بستر شده اند.

نبییوف به رسانه‌های آذربایجان گفت که گواهی شاهدان و "نتیجه گیری های اولیه کارشناسان به تاثیر خارجی اشاره می‌کند."

او گفت: "نوعیت اسلحه استفاده شده در جریان تحقیق مشخص خواهد شد."

مسافرین و خدمه که از سقوط جان سالم بدر برده اند به رسانه‌های آذربایجان گفتند که آنها صدای بلندی را هنگامی که طیاره برای نشست در گروزنی آمادگی می‌گرفت شنیدند.

دیمیتری یادروف، رییس اداره هوانوردی ملکی روسیه، روز جمعه گفت که زمانیکه طیاره در حال آماده شدن برای فرود در گروزنی در مه عمیق بود، طیاره‌های بدون سرنشین اوکراینی شهر را هدف قرار می‌دادند و این سبب شد تا مقامات ساحه را به روی ترافیک هوایی ببندند.

او در مورد اظهارات بعضی از کارشناسان هوانوردی که گفته اند سوراخ‌های در دم طیاره دیده می‌شود که نشان می‌دهد طیاره ممکن تحت آتش سیستم‌های دفاع هوایی روسیه قرار گرفته باشد، اظهار نظر نکرد.

خطوط هوایی آذربایجان علت سقوط این حادثه را "مداخلات فزیکی و تخنیکی" نامشخص اعلام کرده و از توقف پروازها به چندین میدان هوایی روسیه خبر داده است.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، از ابراز نظر در مورد ادعای اصابت طیاره توسط سیستم دفاع هوایی روسیه خودداری کرد و گفت که تعیین علت سقوط این طیاره به دست محققان خواهد بود.

پسکوف به خبرنگاران گفت: "حادثه هوایی در حال بررسی است و به باور ما تا زمانی که نتیجه گیری تحقیق بدست نیاید، حق ارزیابی نداریم."

اگر ثابت شود که طیاره پس از اصابت توسط سیستم دفاع هوایی روسیه سقوط کرده است، این دومین حادثه مرگبار هوانوردی ملکی مرتبط به جنگ در اوکراین خواهد بود.

در پرواز خطوط هوایی مالیزیا که در سال ۲۰۱۴ از امستردم به کولالمپور می‌رفت و در شرق اوکراین سقوط کرد، تمام ۲۹۸ سرنشین آن جان باختند.

حکومت اوکراین در آن زمان ادعا کرد که شورشیان جدایی طلب طرفدار روسیه با شلیک راکت زمین به هوا طیارۀ مذکور را هدف قرار دادند. اما شورشیان گفتند که طیاره مسافربری مالیزیایی توسط یک طیاره جت جنگی نیروهای نظامی اوکراین سقوط داده شد.