محمد یونس، اقتصاددان بنگلهدیشی و برندۀ جایزۀ نوبل، روز پنجشنبه هشتم اگست (۱۸ اسد)، به بنگله دیش بازگشت تا ریاست حکومت موقت آن کشور را عهدهدار شود.
پس از آنکه شیخ حسینه، صدراعظم پیشین بنگلهدیش زیر فشار اعتراضات دانشجویان، استعفا داد و کشوری را ترک کرد، تلاش برای ایجاد حکومت موقت در آن کشور جریان دارد.
یونس، ۸۴ ساله، در پروازی از پاریس، پایتخت فرانسه، به میدان هوایی بینالمللی حسرت شاه جلال، در داکه، پایتخت بنگلهدیش، فرود آمد و از سوی جنرال وقار الزمان، لوی درستیز اردوی بنگلهدیش، استقبال شد.
انتظار میرود که یونس شام پنجشنبه، مراسم تحلیف را منحیث رییس حکومت موقت، به جا آورد.
یونس در یک کنفرانس مطبوعاتی در میدان هوایی داکه گفت: "امروز، یک روز باشکوهی برای ما میباشد، بنگلهدیش، یک روز پیروزی تازه را ایجاد کرد و استقلال دوم خود را به دست آورد."
در ماههای اخیر، بنگلهدیش شاهد اعتراضات گستردۀ دانشجویان بود که ابتدا در واکنش به سهمیهبندی مشاغل دولتی آغاز شد که بر اساس آن، بیش از ۵۰ در صد مشاغل دولتی به گروههای مشخص داده میشد. معترضان خواستار اصلاحات در این سیستم بودند تا فرصتهای شغلی مبتنی بر شایستگی باشد.
با گذشت زمان، این اعتراضات به مسایل گستردهتر سیاسی و اجتماعی متمرکز شد و مردم از افزایش محدودیتهای سیاسی، کاهش آزادیهای مدنی، و شرایط نامطلوب اقتصادی ابراز نارضایتی کردند.
حکومت بنگلهدیش با رویکرد جدی و سرکوبگرانه به این تظاهرات واکنش نشان داد که در اثر آن صدها نفر کشته، صدها نفر دیگر زخمی و هزاران معترض بازداشت شدند.
وقار الزمان در یک خطابه تلویزیونی به روز چهارشنبه ابراز داشت که آنهایی که مسبب خشونتهای اخیر اند، مسوول قرار داده خواهند شد.
محمد شهاب الدین، رییس جمهور بنگله دیش، که اکنون یک رهبر نمادین است، پارلمان را به روز سه شنبه منحل کرد. این حرکت، راه را برای یونس جهت رهبری حکومت موقت گشود، با اینحال تاریخ برگزاری انتخابات جدید تا هنوز مشخص نشده است.
یونس ۸۴ ساله، بین مردم بنگلهدیش محبوبیت دارد، زیرا کارکرد او از طریق فراهمآوری قرضههای کوچک، میلیونها نفر را در آن کشور از فقر نجات داد. اما وی با خصومت حسینه نیز مواجه شد، زیرا صدراعظم پیشین بنگلهدیش، او را به ''مکیدن خون'' مردم فقیر متهم میکرد.
یونس، در اولین خطابه اش از زمانیکه به مقام ریاست حکومت موقت انتصاب یافت، از دانشجویان برای نقش شان در اعتراضهای اخیر، تمجید کرد و خواهان حفظ آرامش شد. وی روی نیاز به جلوگیری از بروز خشونت بیشتر و تمرکز بر بازسازی بنگلهدیش، تاکید کرد.
در حالیکه حکومت موقت در بنگلهدیش ایجاد میشود، حزب ملیگرای بنگله دیش، یک راهپیمایی را در داکه برگزار کرد. این راهپیمایی توسط خالده ضیا، صدراعظم پیشین که اخیراً از حبس خانگی رها شده است، رهبری میشد.
خالده ضیا از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶، صدراعظم بنگله دیش بود و در سال ۲۰۰۸ به اتهام فساد اداری به ۱۷ سال حبس محکوم شد. حزب وی ادعا میکند که این اتهامات علیه وی، انگیزه سیاسی دارد.
حامیان این حزب برای این راهپیمایی، ساعتها قبل از آغاز آن در محل نایا پالتان در داکه، جمع شده بودند که بیانگر وضعیت سیاسی در حال تحول در بنگلهدیش است.
شیخ حسینه، صدراعظم پیشین بنگله دیش، که ۷۶ ساله است، در انتخابات ماه جنوری، برای دور چهارم، برنده کرسی صدارت شد ولی این انتخابات با اتهامات تقلب و فساد مواجه شد. ایالات متحده و بریتانیا، نتایج این انتخابات را محکوم کردند.
شهر داکه روز چهارشنبه متعاقب خشونتهای اخیر، آرام به نظر میرسید. دانشجویان رضاکار، مصروف پاک کردن جادهها و اداره ترافیک بودند در حالیکه حضور پولیس در محل کمرنگ شده بود.
در تهیه این مطلب از گزارشهای خبرگزاریهای اسوشیتدپرس، رویترز و خبرگزاری فرانس پرس استفاده شده است.