شکست سکوت؛ آزادی بیان در ترکیه

آزادی مطبوعات در ترکیه هرگز ایده‎‌آل نبوده است، اما در دورۀ استبدادی رجب طیب اردوغان، این کشور به عنوان زندانی برای خبرنگاران قد بر افراشته است. رسانه‌های آزاد و منتقد حکومت هدف قرار می‌گیرند و سانسور از سوی دولت رو به فزونی است. روایت آزادی بیان در ترکیه در مورد شکنندگی دموکراسی و اینکه چرا آزادی مطبوعات مهم است، درست‌های زیادی در خود دارد.

با آنکه ترکیه یک دموکراسی است، نهاد ناظر خانۀ آزادی، این کشور را به دلیل محدودیت‌های فراراه رسانه‌ها و خبرنگاران در زمرۀ کشورهای آزاد رده بندی نکرده است. سازمان دیدبان حقوق بشر نیز ترکیه را "بزرگترین زندانی کنندۀ خبرنگاران مسلکی" عنوان کرده و گفته است که سانسور دیجیتلی در آن کشور به "سطوح غیرمنتظره" رسیده است.

صدای امریکا در مستندی که در اینجا به سه بخش دسته بندی شده است، به وضعیت آزادی بیان و شرح زندانی شدن شماری از فعالان، خبرنگاران و کاریکاتوریست‌هایی پرداخته است که به خاطر انتقاد از حکومت در بند افتیده بودند.

فعالان:

روزنامۀ اوزگور گوندم که یک نشریۀ مخالف حکومت ترکیه است، مدت هاست که مسایل مربوط به اقلیت کرد را پوشش می‌دهد. کسانیکه برای این نشریه نوشته اند با واکنش تند حکومت روبرو شده و حتا زندانی شده اند.

این قسمت مستند صدای امریکا، داستان شبنم فنجانجو، متخصص طب عدلی و فعال حقوق بشر و ارول اوندراوغلو، فعال دیگر را روایت می‌کند که در دفاع از آزادی بیان در ترکیه و به خاطر نوشتن مقاله در مورد رویکرد سرکوبگرانۀ حکومت ترکیه با اقلیت کرد آن کشور رهسپار زندان شدند.

بر فعالان مخالف حکومت در ترکیه چه می‌گذرد؟

کاریکاتوریست‌ها:

مانند بسیاری خبرنگاران و فعالان، کاریکاتوریست‌های سیاسی منتقد دولت نیز در حکومت رجب طیب اردوغان در ترکیه از تبعات سرکوب آزادی مطبوعات در امان نبوده اند.

صدای امریکا در بخشی از مستند آزادی بیان در ترکیه به شرح آنچه پرداخته است که تونچای آکگون، به خاطر نشر کارتون‌های منتقدانه و رویکرد انتقادی طنزآمیز از کارکرد حکومت، با آن روبرو شده است.

همچنین در این بخش مستند، روایت موسی کارت، کارتونیست دیگر ترک گنجانیده شده است. آقای کارت که به خاطر نشر کاریکاتورهای تمسخرآمیز و منتقدانۀ اردوغان چندین بار به درد سر افتاده بود، سرانجام در سال ۲۰۱۹ به اتهام حمایت مالی به یک گروه مسلح تروریستی روانۀ زندان شد.

روایت داستان کاریکارتوریست‌های سیاسی در ترکیه

خبرنگاران:

رسانه‌ها و خبرنگاران نیز با سرکوبگری و سانسور دولتی در حکومت رجب طیب اردوغان روبرو بوده اند. کمیتۀ حفاظت از خبرنگاران گزارش داده است که ترکیه یکی از کشورهای جهان است که بیشترین شمار خبرنگاران زندانی را دارد.

با وصف تهدید و سرکوبگری حکومت، خبرنگاران زیادی در ترکیه شجاعانه به انتقاد از حکومت می‌پردازند.

این قسمت مستند صدای امریکا به شرح حال قادری گورسل پرداخته است که در سال ۲۰۱۶ با ده خبرنگار دیگر روزنامۀ جمهوریت، نشریۀ منتقد حکومت ترکیه، به اتهام کمک به یک سازمان تروریستی بازداشت و سپس زندانی شدند.

سرکوب شدن خبرنگاران منتقد حکومت در ترکیه