بحران مالی امریکا، خطری جدی به نظام اقتصادی جهان

رسانه های دولتی چین به عنوان فرصتی برای یافتن نقیصه در نظام سیاسی دیموکراتیک امریکا به شدت سرگرم مناظره اند. مقام های چینی بن بست مالی موجود ایالات متحده را خطر جدی برای نظام اقتصادی جهان تلقی می کنند.

روزنامۀ گوجی سیانک چین نوشته است که ایالات متحده در صدد "پرتاب بم هسته یی اقتصادی" است. در این گزارش آمده است که تا زمان برطرف شدن مشکل مالی امریکا، فشار بر بازار های اسهام اعمال خواهد شد.

روزنامۀ شیجی سینوین چین استدلال کرده است که تعطیل موقت حکومت ایالات متحده تنها یک "ترفند تقلبکارانه" است که از سوی واشنگتن رهبری شده است تا نقش امریکا را به صفت رهبر مالی جهان نگهدارد.

تفسیری که توجه جهان را به خود جلب کرد، دیدگاه نشر شده در رسانۀ دولتی سینهوا بود که خواستار نظام جدید اقتصادی "عاری از امریکا" در جهان شده است. این مقاله خواستار تاسیس یک ذخیرۀ جدید ارزی بین المللی شده است تا جایگزین ذخایری گردد که دالر امریکایی بر آن چیره است.

جفری بادر، مشاور پیشین امنیت ملی حکومت ایالات متحده می گوید که اگر سینهوا وضعیت را وحشتناک می خواند، درست است، اما این بازار است که مانند همیشه سرنوشت ارز ایالات متحده را تعیین خواهد کرد.

بادر می گوید که اگر رئیس بانک خلق چین یا ادارۀ دولتی تبادل اسعار آن کشور ۱.۳ تریلیون دالر خزاین ایالات متحده را که در دست دارند، خطری برای کشور شان تلقی کنند، پس باید ابتدا بدیل آن را دریابند.

مانند اکثر کشور ها، بخش زیاد ۳.۶۶ تریلیون دالر ذخیرۀ اسعار خارجی چین را اوراق بهادار دالر امریکایی تشکیل می دهد که از دیر زمان به صفت سرمایه گذاری مصوون با خطر اندک تلقی می شد.

ثبات یکی از انگیزه های اصلی است که دالر امریکایی به صفت میان زیب و بخش اساسی نظام اقتصادی جهان باقیمانده است و اکثر کشور ها آنرا به صفت دارایی مصوون خریداری و نگهداری می کنند.

در سالهای اخیر چین خریداری خزانه ها را بطی ساخته است، اما گزینه های اندک دیگری برای ذخیرۀ مازاد برخاسته از اقتصاد صادراتی خود داشته است.

بی ثباتی مالی در اروپا جذابیت مالی یورو را زیان رسانده است. مقام های چینی هم تا کنون اجازه نداده اند که ین – واحد پولی چین- آزادانه در بیرون مرز های آن کشور گردش کند، اقدامی که مانع مبدل شدن ین چین به صفت ذخیرۀ بین المللی پول می شود.

جاگزینی ین

اما جفری بادر با اشاره به توافق چین به مراودات تجارتی با آسرالیا، زیلاند جدید و شمار زیاد کشور های جنوب شرق آسیا می گوید که چین گام هایی را برای مبدل ساختن ین به یک ارز بزرگ بر می دارد.

با اینحال، چین حرکت در این مسیر را آغاز کرده است. بیجینگ در هفتۀ روان راه را برای پیوستن بریتانیا به یک برنامۀ مشترک هانگ کانگ و تایوان هموار ساخت تا سرمایه های خارجی فراتر از سواحل چین با اوراق بهادار چینی معامله شود.

سرمایه گذاران در لندن به زودی قادر خواهند شد تا اوراق بهادار، اسهام و سایر ابزار اقتصادی چین را در بازار ها خریداری کنند.

در حالیکه مناظرۀ مالی در واشنگتن به آخرین ساعات نزدیک می شود، شرکت فیچ که اعتبار وام ایالات متحده را درجه بندی می کند، از بازنگری اعتبار وامگیری امریکا خبرداده است.

پایان آمدن اعتبار قروض امریکا می تواند چین را که حدود ۱.۲۸ تریلیون دالر به ایالات متحده وام داده است، متضرر سازد.

جین کانرونگ، آموزگار علوم سیاسی در پوهنتون رنمن بیجینگ می گوید که این وضعیت می تواند پسایند جدی برای چین داشته باشد. کانرونگ می گوید که در هر صورت به کار مشترک چین با ایالات متحده نیاز است.

دیفید دالر، پژوهشگر در نهاد بروکینگز در واشنگتن می گویدکه مناظرۀ قروض در ایالات متحده بر موقف امریکا در آسیا زیان می رساند، اما به نظر می رسد که تاثیرات آن در بیرون از امریکا اندک باشد.

دالر می گوید که دگرگونی ناشی از این جریان تدریجی است. او می گوید که با وصف سهم و بزرگی چین در عرصۀ اقتصادی جهان، مبدل شدن آن کشور به صفت یگانه محراق اقتصاد جهانی تدریجی خواهد بود.

اگر قانونگذاران امریکایی نتوانند تا روز پنج شنبه در مورد سطح وامگیری ایالات متحده و بازگشایی دفاتر حکومت فدرال به توافقی دست یابند، حکومت ایالات متحده از پرداخت قروض به وامدهندگان خود کوتاه خواهد آمد.

گزارش: بیل آیدی، خبرنگار صدای امریکا
ترجمه: نجیب الله احمدیار