در میان شمار زیاد سردرگمی‌ها پیرامون کووید۱۹، یکی هم چگونگی واکنش سیستم ایمنی یا معافیتی انسان به این ویروس است که نقش بسیار مهم درجلوگیری از انتشار آن دارد.
پس از ابتلا به یک عفونت انتانی ممکن معافیت دایمی یا موقتی ایجاد شود و یا هم هیچ گونه معافیت ایجاد نشود، اما در پیوند با معافیت پس از کووید۱۹ معلومات بسیار اندک است و مشخص نیست که بهبودیافتگان این بیماری در برابر آن معافیت پیدا کرده اند؟ آیا آنان می‌توانند بدون ترس و نگرانی از ابتلای مجدد به این بیماری، به زندگی عادی خود ادامه دهند؟
معافیت زمانی ایجاد می‌شود که سیستم ایمنی بدن، ویروس را از بین ببرد و در برابر آن انتی‌بادی یا پادتن تولید کند تا بار دیگر که عین ویروس بر بدن حمله‌ور می‌شود، بدون آنکه بتواند بیماری ایجاد کند، توسط سیستم معافیتی بدن از کار انداخته شود.
پژوهش‌هایی که پس از شیوع سارس و مرس بالای بهبودیافتگان این بیماری‌ها انجام شد، نشان داده است که سطحی از معافعیت برای مدتی در بدن آنان تولید شده است. عامل سارس و مرس نیز مانند کووید۱۹، کروناویروس‌ها اند.
دانشمندان بر بنیاد این پژوهش‌ها گفته اند که تقریباً بهبودیافتگان کووید۱۹ نیز برای مدتی، یکی کم و دیگری بیش، در برابر این بیماری معافیت خواهند داشت که رفته رفته می‌تواند سبب ایجاد معافیت جمعی شود.
زمانیکه شمار زیاد مردم معافیت حاصل کردند، میزان ابتلا و شدت سرایت بیماری کم می‌شود. از آنجاییکه کروناویروس تازه شیوع پیدا کرده است و از کم و بیش ۸۸۰۰ میلیون نفر جمعیت جهان کمتر از دو و نیم میلیون نفر به آن مبتلا شده اند، ایجاد معافیت جمعی در برابر کووید۱۹ هنوز زود است.
اما شماری از دانشمندان به این باور اند که شمار دقیق مبتلایان کروناویروس در جوامع مختلف از ده تا هزار برابر ارقامی است که گزارش داده شده است. آنان استدلال می‌کنند که در بسیاری موارد بیماری خفیف بوده و بیماران به شفاخانه مراجعه نکرده اند، از اینرو از دید آنان معافیت جمعی در برابر کروناویروس زودتر از آنچه توقع می‌رود، ایجاد خواهد شد.
پژوهش دیگری که در چین بالای ۱۷۵ نفر از بیماران شکل خفیف و متوسط مبتلا به کووید۱۹ انجام شده، نشان داده است که واکنش ایمنی یا معافیت در ۷۰ درصد آنان بلند و در ۲۵ درصد بیماران کم بوده است. در پنج درصد باقیمانده هیچگونه واکنش معافیتی موجود نبوده است.
از سوی دیگر، بربنیاد گزارشی که به تاریخ نهم اپریل در کوریای جنوبی نشد، نتیجۀ آزمایش ۹۱ تن از بیمارانی که از کووید۱۹ بهبود یافته و آماده مرخص شدن از شفاخانه بودند، بعد از چند روز دوباره مثبت شد.
شماری از دانشمندان به این باور اند که شاید این بیماران شفایاب نشده بودند و نتیجۀ آزمایش منفی آنان غلط بوده است. یا هم اینکه شدت بیماری آنان در زمان گرفتن نمونه برای آزمایش بسیار کم بوده و سپس افزایش یافته است.
با اینحال تمام پژوهش‌ها در مورد کووید۱۹ به مقیاس کوچک بوده و دانشمندان سفارش می‌کنند که برای درک واضح واکنش معافیتی بدن در برابر این بیماری باید پژوهش‌های گسترده‌تر و دقیق‌تر با اشتراک شمار زیاد شفایافتگان انجام شود.