همایش ادبی برای فرهنگ پذیرش مفاهیم حقوق بشری

شعر و آهنگ اعتراضی، راه جدید برای مبارزه با چالش‌های اجتماعی و نقض حقوق بشر!

ده ها تن از زنان و مردان شاعر، نویسنده و فعال مدنی در هرات با برگزاری یک همایش هنری گرد هم آمده و در تلاش بلند کردن صدای اعتراض شان استند.

آنان با صداهای برخاسته از حنجره‌های شان، در تلاش بیدار کردن اذهان عامه و حکومتیان برای برقراری حقوق انسانی افراد در جامعه استند.

عزیزه خیر اندیش فعال مدنی می گوید "در جهان امروز شعر و هنر اعتراضی خیلی کارایی دارد؛ برای بیان بی‌عدالتی‌ها و جلوگیری از یکه‌تازی‌ها و شعر اعتراضی کمک می‌کند تا یک موسیقی اعتراضی به وجود آید و زمانی که مردم یک آهنگ اعتراضی را می‌شنوند از لابلای این آهنگ خیلی آگاهی‌ها را می‌گیرند و متوجه خیلی از مشکلاتی که وجود دارد می‌شوند."

خانم خیراندیش به این باور است که بااین شیوه "دولت‌ها هم متوجه کمبودهای خود می گردند. یعنی این یک نوع ابزار انسانی و نرم برای مبارزه با بی‌عدالتی‌ها است."

آگاهان مسایل ادبی نیز می‌گویند تا به حال كمتر در افغانستان در برابر بی‌عدالتی‌ها از طريق ادبيات و قالب‌های هنری صدا بلند شده است.

صلاح‌الدین جامی استاد پوهنځی ادبیات می‌گوید با استفاده از این شیوه در قالب‌های اسلامی می‌توان پیام‌های آموزنده را برای نهادینه‌شدن فرهنگ حقوق بشر به بین مردم عام منتقل کرد.

آقای جامی گفت "شناخت هنری در واقع وقتی تعریف می‌شود به این معنا است که می‌تواند بهترین نوع ارتباط را بر مخاطب خود ایجاد کند و ادبیات ما بدون شک اسلامی است و جامعه افغانی ما نیز یک جامعه دین‌مدار است و مباحث حقوق بشری اتفاقاً جایگاه پربسامدی در ادبیات کلاسیک فارسی دارد و چون ادبیات ما اسلامی است، قطعاً مفاهیم حقوق بشری یا مؤلفه‌هایی که در دین به آن تاکید شده و به طبع در ادبیات ما انعکاس یافته می‌تواند، نوع ارتباط خاصی را با مخاطب برقرار کند."

برخی از زنان هرات تلاش دارند با استفاده از شعر و موسیقی آواز اعتراضی شان را بلند کنند.

مسؤولان کمیسیون حقوق بشر در ولایت هرات نیز می‌گویند به دلیل سطح پایین سواد در کشور، همواره از هنرهایی چون تیاتر، سینما و یا عکس برای رساندن پیام‌های حقوق بشری به مردم استفاده می‌کنند.

داد محمد واحدی نماینده این کمیسیون درهرات می‌گوید "کمیسیون حقوق بشر معمولاً بااستفاده از رسانه ها برنامه‌های آموزشی خود را از طریق نمایشنامه‌ها و پیام‌های کوتاه تهیه و نشر کرده و خیلی تاثیرگذار بوده تا اینکه به جایش برنامه‌های طولانی یک ساعته را برگزار کنیم."

آقای واحدی علاوه می کند که از این طریق "مخاطب ناخواسته می‌تواند اینها را ببیند و یا بشنود. خصوصاً کسانی که به دنبال تنوع بیشتر اند و تنها حوصله شنیدن یک پیام کوتاه را دارند، بنابراین بهترین کار اینست که پیام‌های حقوق بشری از طریق روش‌های هنری انتقال داده شود."

اما محمد قاضی‌زاده یک تن از فرهنگیان هرات می‌گوید برای اینکه بتوان افراد بیشتری را در نقاط دوردست افغانستان به شنیدن و دیدن این پیام‌های هنری علاقمند کرد، باید با زبان ساده به بیان این اشعار پرداخت تا دایره مخاطبان گسترده‌ترشود.

آقای قاضی زاده گفت "در جوامع شرقی بر خلاف جوامع غربی، اینجا بیشتر محل احساسات است مخصوصاً افغانستان و شعر ژانر مسلط است و عوام‌الناس حتی کسانی که از سواد بهره‌ای ندارند، با شعر احساس نزدیکی بیشتری می‌کنند و از جانب دیگر شعر یک هنر شنیداری است و اگر شاعران ما در به کارگرفتن زبان دقت کنند و به مقتضای عقل مخاطب که شرط بلاغت است، شعر بگویند من فکر می‌کنم می‌تواند بسیار مؤثر باشد."

این نخستین بار است که زنان هراتی برای مبارزه با حق تلفی‌های موجود در جامعه دست به چنین حرکتی می‌زنند و سعی می‌کنند تا با اعتراض‌های آرام و هنری اذهان عامه را روشن بسازند.