فرمانده قول اردوی عملیات خاص کماندوی اردوی پیشین افغانستان میگوید که کشورهای درگیر جنگ یا کشورهایی که میدان رقابت قدرتهای بزرگ منطقه و جهان اند در تلاش اند تا کماندوهای پیشین افغان را برای جنگیدن جلب و جذب کنند.
کماندوهای افغان نیروی مجربی بودند که از سوی نظامیان امریکایی و ناتو آموزش دیده و پیش از سقوط افغانستان به دست طالبان، بیشتر عملیات پیچیدۀ جنگی را در سرتاسر افغانستان به پیش میبردند و کارآیی خود را به اثبات رسانده بودند.
محمد فرید احمدی، فرمانده قول اردوی کماندوی اردوی حکومت پیشین افغانستان به صدای امریکا گفت که در شش "ساحۀ داغ" جهان - قرهباغ، اوکراین، یمن، ایران، سوریه و روسیه – کماندوهای پیشین افغان عملاً به شکل گروههای کوچک حضور دارند.
آقای احمدی گفت: "در شماری از جنگها مثل اوکراین، سوریه و یمن دو طرف درگیر جنگ خواستار پیوستن کماندوهای افغان به صفوف شان شده اند."
این مقام پیشین نظامی افغان گفت که پیش از سقوط جمهوریت بیش از ۳۰ هزار نفر در ترکیب نیروهای خاص یا کوماندو در اردو، پولیس و امنیت ملی افغانستان ایفای وظیفه میکردند.
او گفت: "اکنون اکثریت قاطع کماندوهای پیشین افغان در داخل افغانستان، با تغییر قیافه و محل بود و باش در خفا به سر میبرند. شماری از آنان از سوی طالبان بازداشت و مجازات شده اند، مثل لت و کوب، بی خوابی، شاک برقی، آویزان کردن وزنه بر آلت تناسلی شان و دیگر مجاز قرون اوسطایی."
احمدی میگوید که طالبان اکنون برای اینکه جلب توجه نکنند، کماندوهای پیشین را در "زندانهای مخفی و در خانه های مسکونی، بیشتر در زیرخانهها زندانی و شکنجه" میکنند. او افزود که برخی از آنان در بدل پول و ضمانت بزرگان قومی رها شده و از آنان تعهد کتبی گرفته شده است که در مورد مجازاتی که دیده اند با هیچ کسی صحبت نکنند.
در واکنش به گزارشها مبنی بر جلب و جذب کماندوهای پیشین افغان، یک عضو برجستۀ گانگرس امریکا گفته است که این نیروها توسط شرکت نظامی خصوصی روسی "واگنر گروپ" جلب و جذب میشوند.
مایکل مککال، عضو ارشد جمهوری خواه در کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان امریکا با نشر اعلامیهٔ بر عدم تخلیهٔ مصوون این نیروها از افغانستان انتقاد کرده است.
این در این اعلامیه آمده است که ناکامی ادارهٔ جو بایدن، رییس جمهور امریکا در تخلیهٔ هزاران تن از کماندوهای افغان که برای ۲۰ سال در کنارنیروهای امریکایی و ناتو جنگیدند سبب شده است که صدها تن از آنان در افغانستان گیر بمانند و زیر تهدید طالبان قرار گیرند.
در این بیانیه همچنان آمده است که این نیروها برعلاوهٔ آن که به پناهجویی به ایران مجبور شده اند، اکنون توسط واگنر برای جنگ "غیرقابل توجیه" روسیه در اوکراین جلب و جذب میشوند.
پس از سقوط حکومت پیشین افغانستان به دست طالبان، شماری از سربازان قوای مسلح پیشین افغانستان به شمول کماندوهای افغان از ترس اینکه توسط طالبان کشته نشوند به کشورهای همسایۀ افغانستان فرار کرده اند.
چند ماه پیش، ادارۀ سرمفتش ویژۀ ایالات متحده برای بازسازی افغانستان (سیگار) در گزارشی گفت که منسوبین قوای امنیتی و دفاعی پیشین افغانستان، به شمول نیروهای کماندو یا "تقریباً به گونۀ قطعی" با جبهۀ مقاومت پیوسته اند و یا هم برای فرار از خطر زندانی شدن یا کشته شدن از سوی طالبان در خفا به سر میبرند.
سیگار در این گزارش از قول مسعود اندرابی، رییس پیشین امنیت ملی و وزیر داخلۀ حکومت پیشین افغانستان نگاشته است که شماری از نیروهای کماندو با جبهۀ مقاومت پیوسته و شماری زیادی از آنان به ایران پناه برده اند؛ جاییکه به گفتۀ وی از آنان "پذیرایی" شده است.
فرید احمدی منسوبان قوای مسلح پیشین افغانستان را "سربازان صدیق و وفادار" افغان خواند که به گفتۀ وی آنان به خاطر اینکه "نخبگان سیاسی همراه شان خیانت کردند، اکنون مایوس، افسرده و بی سرنوشت و آسیب پذیر" اند.
ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه که در اثر جنگ فرسایشی در اوکراین به شدت در تقلای سربازگیری است، بر اساس گزارش نشریۀ فارن پالیسی، از گروه بدنام روسی به نام "واگنر گروپ" که سربازان اجیر را جلب و جذب میکند، خواسته است تا زندانیان را برای جنگیدن به کار بگمارد. گروه واگنر از سوی استخبارات نظامی روسیه تمویل میشود.
فارن پالیسی از قول یک افسر پیشین کماندوی افغان نگاشته است که به باور وی گروه واگنر در جلب و جذب نیروهای ویژۀ اردوی پیشین افغانستان دست دارد. این کماندوی پیشین افغان گفته است: "تنها نهادی که نیروهای خارجی را برای روسیه جلب و جذب میکند گروه واگنر است، نه اردوی روسیه. این حدس و گمان نه بلکه یک واقعیت است. بهتر است آنان برای جنگیدن در کنار متحدان غربی و اوکراینیها جلب و جذب شوند."
مایکل مککال، عضو مجلس نمایندگان ایالات متحده سال گذشته نیز هشدار داده بود که نیروهای ویژۀ قوای مسلح پیشین افغان در معرض سربازگیری از سوی کشورهای متخاصم ایالات متحده قرار داشته و خطری را متوجه ایالات متحده میکنند.
در خصوص بی سرنوشتی این نظامیان پیشین افغان، آقای احمدی گفت: "ایالات متحده منحیث شریک و متحد قوای مسلح پیشین افغانستان با کماندوهای افغان وعده خلافی کرد. کماندوهای افغان که دوشادوش نظامیان امریکایی به دفاع از منافع افغانستان و امریکا پرداختند، سزاوار این اند که ایالات متحده منحیث یک ابر قدرت جهان به وعدۀ خود به آنان وفا کرده و این نیروهای متعهد را در چنگ سربازگیران اجیر رها نکند."
چند ماه پیش، فیلیپ کازنت، سفیر پیشین ایالات متحده در کوزوو پس از تهاجم نظامی روسیه بر اوکراین و ضرورت حمایت ایالات متحده از امنیت اروپا پیشنهاد کرده بود که یک واحد از نظامیان پیشین افغان در ترکیب اردوی ایالات متحده ایجاد شود.
فرید احمدی به صدای امریکا گفت: "کماندوهای افغان نیروهای مجرب و کارآزمودهای اند که در طول دو دهه جنگ در برابر بیش از ۲۰ سازمان دهشت افگن به شمول داعش القاعده، مهارت خاص در مقابله با شورشگری کسب کرده و در هر جنگی که توظیف شوند، از رهگذر تکتیکی تغییر مثبتی را ایجاد خواهند کرد."
احمدی گفت که پس از آنکه کماندوهای افغان به نقاط درگیر جنگ در کشورهای خارجی منتقل میشوند، تلیفونهای شان از آنان گرفته شده و چندی بعد برای شان شماره و تلیفون جدید داده میشود تا با استفاده از آن سایر همقطاران شان را جلب و جذب کنند.
با اینحال، آقای احمدی میگوید که به این سربازان که تا ۱۵ ماه پیش حدود ۲۲ هزار نفر آنان زیر امرش بودند، سفارش کرده و هشدار داده است که "خود را در چنگ این دام خطرناک نیانداخته و تعهد شان را به کشور و منافع ملی در مقابل پول به قدرت های بیگانه منحیث اجیر نفروشند."
حکومت روسیه تا زمان نشر این مطلب به گزارشها در مورد سربازگیری مسکو از میان کماندوهای افغان برای جنگیدن در اوکراین واکنش نشان نداده است.